Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgow…
2023-07-09, 08:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/E.Leo/K.Koziełł

106 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgowego

Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
106 lat temu - 9 lipca 1917 roku - na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami. Wydarzenie to przeszło do historii jako "kryzys przysięgowy". W jego rezultacie Piłsudskiego uwięziono w Magdeburgu, a legionistów w większości internowano w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie.
Wcześniej, w listopadzie 1916 roku, ponad dwa lata po wybuchu I wojny światowej, władze niemieckie i austro-węgierskie wydały tak zwany Akt 5 listopada. Dokument zawierał obietnicę powstania Królestwa Polskiego, choć nie precyzował jego granic. Zakładał też utworzenie armii polskiej. Jednym z warunków było złożenie przez legionistów nowej przysięgi wojskowej na wierność cesarzowi niemieckiemu.

Tę sytuację postanowił wykorzystać Józef Piłsudski, który szukał pretekstu, by zerwać sojusz z państwami centralnymi, u boku których Legiony Polskie walczyły niemal od początku I wojny światowej. Piłsudski doszedł bowiem do wniosku, że Niemcy nie będą mogły wygrać wojny. Zaczął więc skłaniać się w stronę krajów Ententy, uznając, że dalszy sojusz z państwami centralnymi może być nieopłacalny dla polskich interesów narodowych. W lipcu 1917 roku Józef Piłsudski wezwał wiernych sobie żołnierzy do bojkotu nowej przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu. Większość żołnierzy I i III Brygady demonstracyjnie uchyliła się od niej 9 lipca. Przysięgi nie złożyło 166 oficerów i około 5 tysięcy żołnierzy. Wezwania nie posłuchała większość II Brygady generała Józef Hallera.

Niemcy uznali kryzys przysięgowy za przejaw buntu i Legiony zostały rozwiązane. Szeregowych i podoficerów, którzy odmówili złożenia przysięgi, internowano w obozie w Szczypiornie pod Kaliszem, a oficerów - w obozie w Beniaminowie pod Zegrzem. Józef Piłsudski został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu, skąd oswobodzono go w listopadzie 1918 roku.

Zobacz także

2023-07-11, godz. 10:00 80. rocznica tzw. krwawej niedzieli, apogeum zbrodni wołyńskiej 80 lat temu, 11 lipca 1943 roku, podczas II wojny światowej oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii przypuściły skoordynowany atak na ponad sto polskich miejscowości… » więcej 2023-07-11, godz. 08:00 90 lat temu urodził się Sławomir Szof, wieloletni dziennikarz Polskiego Radia i Telewizji 90 lat temu, 11 lipca 1933 roku, urodził się Sławomir Szof, wieloletni dziennikarz Polskiego Radia i Telewizji. Był publicystą, sprawozdawcą radiowym, a… » więcej 2023-07-11, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 11 lipca » więcej 2023-07-10, godz. 16:00 80 lat temu zginął Zygmunt Jan Rumel, poeta i żołnierz Był przedstawicielem inteligencji polskiej, która propagowała równość narodów, kultur i religii na kresach wschodnich II Rzeczypospolitej. 80 lat temu… » więcej 2023-07-10, godz. 14:00 82 lata temu w Jedwabnem zostało zamordowanych co najmniej 340 Żydów 82 lata temu, 10 lipca 1941 roku, w Jedwabnem doszło do mordu na co najmniej 340 Żydach, którego - według ustaleń śledztwa IPN - dopuściła się z inspiracji… » więcej 2023-07-10, godz. 12:00 83 lata temu rozpoczęła się bitwa o Anglię 83 lata temu, 10 lipca 1940 roku, rozpoczęła się bitwa o Anglię. Było to pierwsze w historii starcie o zasadniczym znaczeniu, które rozegrało się wyłącznie… » więcej 2023-07-10, godz. 10:00 Stanisławów na nowo odkryty Jeszcze do 28 lipca tego roku Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Opolu zaprasza na wystawę „Pięć oblicz Stanisławowa” przypominającą tak ważne dla nas… » więcej 2023-07-10, godz. 08:00 Wręczenie Medali Virtus et Fraternitas W Belwederze wręczono medale Virtus et Fraternitas. To wyróżnienia nadane przez prezydenta Andrzeja Dudę osobom zasłużonym w pielęgnowaniu pamięci o Polakach… » więcej 2023-07-10, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 10 lipca » więcej
172173174175176
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »