Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-07-05, 08:00 Autor: PAP/szuk/skp

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
5 lipca
1600 - Kanclerz wielki koronny i hetman Jan Zamoyski wystawił akt fundacyjny Akademii Zamojskiej, ustalający jej organizację, uposażenie i program nauczania.

1607 - Pod Guzowem wojska wierne królowi Zygmuntowi III Wazie, dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, pokonały rokoszan.

1626 - Początek kolejnej wojny polsko-szwedzkiej, tzw. wojny o ujście Wisły.

1634 – Papież Urban VIII wydał bullę zatwierdzającą fundację ufundowanie przez króla Władysława IV Orderu Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, który miał być pierwszym polskim odznaczeniem państwowym, lecz na skutek nacisków szlachty, został zlikwidowany w 1638 roku, nie doczekawszy się żadnego odznaczonego.

1881 - W Brzęczkowicach, dzielnica Mysłowic, urodził się August Hlond, kardynał, prymas Polski w latach 1926-1948.

1920 - W Rzeszowie urodził się Ignacy Machowski, aktor, występował m.in. na scenach Teatru Narodowego w Warszawie, Teatru Ateneum i Teatru Polskiego; zagrał w filmach "Eroica", "Orzeł", "Popiół i diament", "Pociąg", "Marysia i Napoleon", "Ojciec królowej", a także w serialu "Stawka większa niż życie".

1935 - W Borysławiu urodził się Szewach Weiss, izraelski polityk, dyplomata, profesor nauk politycznych, przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem; w latach 1992-1996 przewodniczący Knesetu, ambasador Izraela w Polsce (2000-2003).

1935 - W Warszawie urodził się Krzysztof Szmagier, reżyser filmowy, twórca seriali "Przygody psa Cywila" i "07 zgłoś się".

1943 - Po śmierci gen. Władysława Sikorskiego funkcję premiera rządu RP na uchodźstwie objął Stanisław Mikołajczyk; Naczelnym Wodzem mianowany został gen. Kazimierz Sosnkowski.

1943 - Początek bitwy na Łuku Kurskim, największego starcia wojsk pancernych w historii, zakończonego klęską i odwrotem armii niemieckich.

1943 - Komendant Główny Armii Krajowej i Delegat Rządu RP na Kraj utworzyli Kierownictwo Walki Podziemnej.

1943 - W Warszawie przy ul. Poznańskiej śmiertelnie postrzelony został znany aktor Kazimierz Junosza-Stępowski; do zdarzenia doszło w trakcie wykonywania wyroku śmierci na jego żonie, skazanej przez sąd podziemny za współpracę z Niemcami.

1945 - Stany Zjednoczone uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, cofając uznanie rządowi RP na uchodźstwie; następnego dnia to samo uczynił rząd Wielkiej Brytanii.

1945 - Polska administracja oficjalnie przejęła z rąk sowieckiego komendanta wojennego władzę nad Szczecinem.

1945 - W Łodzi urodził się Jerzy Kropiwnicki, ekonomista; członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "S" i Komisji Krajowej, wiceprzewodniczący Zarządu Regionu NSZZ "S" Ziemia Łódzka; po wprowadzeniu stanu wojennego skazany na sześć lat więzienia za kierowanie akcją protestacyjną; w 1984 r. zwolniony na mocy amnestii; w 1989 r. był współzałożycielem ZChN (2002-2006 prezes); poseł na Sejm (1991-1993, 1997-2001); w rządzie Jana Olszewskiego minister pracy i polityki socjalnej, w rządzie Hanny Suchockiej kierował Centralnym Urzędem Planowania, a w gabinecie Jerzego Buzka - Centrum Studiów Strategicznych; prezydent Łodzi w latach 2002-2010.

1946 - Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o utworzeniu cenzury - Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.

1953 – Siły UB i MO rozbiły oddział porucznika Wacława Grabowskiego "Puszczyka", ostatniej formacji Narodowego Zjednoczenia Wojskowego działającej na Mazowszu Północnym.

1965 - W Warszawie urodziła się Małgorzata Walewska, śpiewaczka operowa, mezzosopranistka; dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari.

1978 - W rejonie miasta Arkałyk w Kazachstanie wylądował Mirosław Hermaszewski - jedyny w Polak, który odbył lot w kosmos na pokładzie statku kosmicznego "Sojuz 30".

1986 - W Monachium zmarł Jarosław Stećko - jeden z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.

1993 - W Polsce wszedł w życie podatek od towarów i usług VAT.

2002 - W Warszawie zmarł Zdzisław Mrożewski, aktor, związany z Teatrem Polskim w Warszawie, Teatrem Narodowym oraz Teatrem Współczesnym; wystąpił m.in. w filmach "Śmierć prezydenta" i "Polonia Restituta".

2013 - W Watykanie papież Franciszek zaprezentował swoją pierwszą encyklikę "Lumen fidei", w której podkreślił indywidualny i społeczny wymiar wiary.

2014 - W Warszawie zmarł Kazimierz Winkler, poeta, autor tekstów popularnych piosenek, m.in. "Czerwony autobus", "Gdy mi ciebie zabraknie", "Pierwszy siwy włos" i "O mnie się nie martw".

2017 – W Rzymie zmarł Joaquin Navarro-Valls, były wieloletni bliski współpracownik Jana Pawła II, rzecznik prasowy Watykanu w latach 1984-2006.

2020 – Zmarł Eugeniusz Szumiejko, działacz opozycji antykomunistycznej, współtwórca struktur NSZZ „Solidarność” na Dolnym Śląsku, po wprowadzeniu stanu wojennego działacz jej struktur podziemnych.

Zobacz także

2023-07-03, godz. 14:00 Litania wołyńska Już za tydzień z okazji Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu, w 80. rocznicę „Krwawej Niedzieli” Muzeum II Wojny Światowej organizuje… » więcej 2023-07-03, godz. 12:00 Rozpoczynają się prace archeologiczne na terenie dawnego pałacu Brühla Rozpoczynają się prace archeologiczne na terenie dawnego pałacu Brühla w Warszawie. Wykopaliska są częścią większego projektu związanego z odbudową… » więcej 2023-07-03, godz. 10:00 100 lat temu urodziła się Sue Ryder, brytyjska filantropka, przyjaciółka Polski i Polaków 100 lat temu, 3 lipca 1923 roku, urodziła się Sue Ryder, znana na całym świecie brytyjska filantropka, przyjaciółka Polski i Polaków. Ufundowała w naszym… » więcej 2023-07-03, godz. 08:00 140 lat temu urodził się Franz Kafka, autor "Procesu" 140 lat temu, 3 lipca 1883 roku, w Pradze urodził się Franz Kafka, jeden z najwybitniejszych pisarzy XX wieku, autor między innymi "Procesu", "Zamku" i "Ameryki"… » więcej 2023-07-03, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 3 lipca » więcej 2023-07-02, godz. 10:00 Archiwum Akt Nowych zaprezentowało oryginalne archiwalia w 80. rocznicę aresztowania gen. S. Roweckiego "Grota" W osiemdziesiątą rocznicę aresztowania dowódcy Armii Krajowej - generała Stefana Roweckiego "Grota" - Archiwum Akt Nowych w Warszawie zaprezentowało oryginalne… » więcej 2023-07-02, godz. 08:00 100 lat temu urodziła się Wisława Szymborska, poetka, laureatka literackiego Nobla Sto lat temu, 2 lipca 1923 roku, urodziła się Wisława Szymborska, wybitna poetka, eseistka, laureatka literackiego Nobla. Nazywana "pierwszą damą polskiej… » więcej 2023-07-02, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 2 lipca » więcej 2023-07-01, godz. 10:00 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski 80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią… » więcej 2023-07-01, godz. 08:00 Mija 43. rocznica protestów Lipca 1980 43 lata temu, 1 lipca 1980 roku, rząd PRL bez uprzedzenia wprowadził podwyżki cen niektórych gatunków mięs i wędlin, a to spowodowało masowe strajki. Lipiec… » więcej
176177178179180
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »