Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2024-07-09, godz. 09:00 107 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgowego 107 lat temu - 9 lipca 1917 roku - na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na wierne braterstwo… » więcej 2024-07-09, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 9 lipca » więcej 2024-07-08, godz. 15:00 44 lata temu wybuchł strajk w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku 44 lata temu, 8 lipca 1980 roku, wybuchł strajk w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. Bezpośrednią przyczyną protestu była wprowadzona od 1 lipca… » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 W Wilnie oddano hołd bohaterom operacji "Ostra Brama" W stolicy Litwy - Wilnie, oddano hołd bohaterom operacji "Ostra Brama". Uroczystość się odbyła na Cmentarzu na Rossie, w 80. rocznicę rozpoczęcia walki… » więcej 2024-07-08, godz. 11:31 Pistolety Napoleona sprzedane za ponad półtora miliona euro Dwa pistolety Napoleona Bonaparte zostały sprzedane na aukcji za prawie milion siedemset tysięcy euro. Licytacja odbyła się w Fontainebleau pod Paryżem. Nie… » więcej 2024-07-08, godz. 09:00 Zmarł ppłk Antoni Zienkiewicz, żołnierz ZWZ-AK, więzień polityczny okresu stalinowskiego W wieku 101 lat zmarł podpułkownik Antoni Zienkiewicz, żołnierz ZWZ-AK, więzień polityczny okresu stalinowskiego oraz działacz opozycji antykomunistycznej… » więcej 2024-07-08, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 8 lipca » więcej 2024-07-05, godz. 12:03 Śląskie/ Grób powstańca Franciszka Poloczka oznaczony znakiem pamięci „Tobie Polsko” Grób powstańca śląskiego Franciszka Poloczka na cmentarzu przy ul. Francuskiej został w piątek oznaczony znakiem pamięci „Tobie Polsko”. W uroczystości… » więcej 2024-07-05, godz. 10:07 Kanada/ Ukazał się pierwszy raport o cmentarzach przy szkołach przymusowych dla Indian Nieinformowanie rodzin o zgonach dzieci w przymusowych szkołach dla Indian, szkolne cmentarze, oszczędzanie na pogrzebach udokumentowano we wstępnym raporcie… » więcej 2024-07-05, godz. 11:49 Warszawa/ Wystawa “Do Potomnego” upamiętni twórców pokolenia wojennego Fotografie, rękopisy, dokumenty przywołujące postacie twórców pokolenia wojennego m.in. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Gajcego i Krystyny Krahelskiej… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »