Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2024-07-13, godz. 09:00 Obchody 614. rocznicy bitwy pod Grunwaldem - rekonstrukcja Tętent koni w galopie i bitewna wrzawa - to będą mogli usłyszeć ci, którzy w sobotę 13 lipca przybędą na pola Grunwaldu. Ponad 1250 rekonstruktorów z… » więcej 2024-07-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 lipca » więcej 2024-07-12, godz. 15:29 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej - nowe ustalenia IPN w sprawie zbrodni niemieckiej W Dniu Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej Instytut Pamięci Narodowej przedstawił nowe ustalenia w sprawie zbrodni niemieckiej z 12 lipca 1943 roku. Po ponad 80… » więcej 2024-07-12, godz. 12:00 Mija 79 lat od Obławy Augustowskiej 79 lat temu, 12 lipca 1945 roku, oddziały Armii Czerwonej, NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej kilkuset… » więcej 2024-07-12, godz. 10:00 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę pacyfikacji wsi Michniów 12 lipca przypada Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę niemieckiej pacyfikacji wsi Michniów w województwie świętokrzyskim. 12 i… » więcej 2024-07-12, godz. 08:00 W Warszawie uczczono ofiary rzezi wołyńskiej W Warszawie upamiętniono ofiary rzezi wołyńskiej. Główna uroczystość odbyła się przy Pomniku Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich… » więcej 2024-07-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 lipca » więcej 2024-07-11, godz. 15:00 Obchody rocznicy ludobójstwa w Srebrenicy [DŹWIĘK] Pod Srebrenicą symbolicznie wspominano dziś ofiary ludobójstwa. W czasie bośniackiej wojny domowej Serbowie w lipcu 1995 roku zamordowali tam ponad osiem tysięcy… » więcej 2024-07-11, godz. 13:00 Historycy o rzezi wołyńskiej Dziś obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. Święto… » więcej 2024-07-11, godz. 11:00 35. rocznica śmierci księdza Sylwestra Zycha, kapelana Solidarności w Hucie Warszawa 11 lipca mija 35. rocznica śmierci księdza Sylwestra Zycha, kapłana zaangażowanego w działalność demokratycznej opozycji w PRL. Kapelan Solidarności w… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »