Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2023-06-23, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 23 czerwca » więcej 2023-06-22, godz. 16:00 5 lat temu zmarła Olga Krzyżanowska 5 lat temu - 22 czerwca 2018 roku - zmarła Olga Krzyżanowska, lekarka, działaczka Solidarności oraz posłanka i wicemarszałek Sejmu w czasie przemian ustrojowych… » więcej 2023-06-22, godz. 14:00 To była pielgrzymka nadziei Do 4 lipca tego roku można oglądać wystawę „Pielgrzymka nadziei”, która została otwarta w 40. rocznicę wizyty Jana Pawła II we Wrocławiu w miejscu… » więcej 2023-06-22, godz. 12:00 Śląsk w II Rzeczypospolitej Sto jeden lat temu od dwóch dni w części Śląska było już polskie wojsko. Polskie oddziały pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego wkroczyły 20 czerwca… » więcej 2023-06-22, godz. 10:54 Gala wręczenia nagród w 16. Plebiscycie Wydarzenie Historyczne Roku 2022 W Łazienkach Królewskich w Warszawie w Pałacu na Wyspie odbędzie się gala (13.00) wręczenia nagród w 16. Plebiscycie Wydarzenie Historyczne Roku 2022. Plebiscyt… » więcej 2023-06-22, godz. 10:00 110 lat temu urodził się Władysław Siła-Nowicki 110 lat temu, 22 czerwca 1913 roku, urodził się Władysław Siła-Nowicki, mecenas, żołnierz i polityk. W czasach PRL-u bronił opozycjonistów w głośnych… » więcej 2023-06-22, godz. 08:00 82 lata temu III Rzesza napadła na Związek Radziecki 82 lata temu - 22 czerwca 1941 roku - III Rzesza napadła na Związek Radziecki. O godzinie 3.15 sojusznicze wojska państw Osi przekroczyły długą, liczącą… » więcej 2023-06-22, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 22 czerwca » więcej 2023-06-21, godz. 16:00 78 lat temu w Moskwie zapadł wyrok w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego 78 lat temu, 21 czerwca 1945 roku, w Moskwie zapadł wyrok w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, który do historii przeszedł jako "Proces Szesnastu"… » więcej 2023-06-21, godz. 14:00 Konkurs na plakat towarzyszący obchodom 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego rozstrzygnięty Plakat autorstwa Jerzego Dobrzynieckiego zwyciężył w konkursie na plakat towarzyszący obchodom 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Wernisaż wystawy… » więcej
182183184185186
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »