Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2023-06-28, godz. 14:00 Lato z IPN Uwaga Rodzice, Dziadkowie i Opiekunowie w dniach 27 czerwca - 27 lipca 2023 r. w ramach "Lato z IPN " w każdy wtorek i czwartek Instytut Pamięci Narodowej zaprasza… » więcej 2023-06-28, godz. 13:00 Muzeum Śląska Opolskiego zaprasza Już w najbliższych dniach wiele ciekawych wydarzeń w Muzeum w Opolu » więcej 2023-06-28, godz. 12:00 Śladami Powstania 1863 Już 2 lipca tego roku na warszawskich Powązkach odbędzie się spacer w czasie którego będzie można odwiedzić groby Powstańców Styczniowych i poznać historię… » więcej 2023-06-28, godz. 11:00 Mija 67 lat od wydarzeń Poznańskiego Czerwca 1956 67 lat temu, 28 czerwca 1956 roku, robotnicy w Poznaniu wystąpili przeciwko komunistycznej władzy. W ulicznych walkach zginęło blisko 60 osób, ponad 650 zostało… » więcej 2023-06-28, godz. 10:00 Dzisiaj (28.06) otwarcie wystawy IPN „Zbrodnie (nie)osądzone” Kielecka delegatura Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała wystawę „Zbrodnie (nie)osądzone. Rozliczenia z niemieckimi sprawcami zbrodni z okresu II wojny… » więcej 2023-06-28, godz. 08:00 Aktor Robert De Niro wyraził podziw i szacunek dla kombatantów Poznańskiego Czerwca 1956 r. Aktor Robert De Niro przekazał wyrazy podziwu i szacunku dla uczestników Poznańskiego Czerwca 1956 r. - poinformował poznański oddział IPN. W 1992 r. artysta… » więcej 2023-06-28, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 28 czerwca » więcej 2023-06-27, godz. 16:00 Wydarzenia czerwcowe na Dolnym Śląsku Wydarzenia Czerwca 1976 r. kojarzą się przede wszystkim z wystąpieniami robotniczymi przeciwko drastycznym podwyżkom cen żywności. Do dzisiaj mało znane… » więcej 2023-06-27, godz. 12:00 Pokaz obrazu Mattii Pretiego „Partia tryktraka” w ramach cyklu Arcydzieła na Zamku W Zamku Królewskim w Warszawie można od dzisiaj (27.06) podziwiać obraz Mattii Pretiego „Partia tryktraka”. Dzieło jednego z najważniejszych kontynuatorów… » więcej 2023-06-27, godz. 14:00 Biskupi wrocławscy w Nysie Do 10 grudnia tego roku w Muzeum Powiatowym w Nysie będzie prezentowana wystawa czasowa "Świat Biskupów Wrocławskich Książąt Nyskich". » więcej
179180181182183
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »