Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2023-07-06, godz. 08:00 Szkocka koronacja króla Karola III Za nami szkocka koronacja króla Karola III. Od XVII-wiecznej unii personalnej między Szkocją i Anglią aż do początku XIX stulecia monarchowie dostawali insygnia… » więcej 2023-07-06, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 6 lipca » więcej 2023-07-05, godz. 16:00 130 lat temu urodziła się Maria Kujawska, lekarka, nazywana "Aniołem z Ravensbrück" 130 lat temu, 5 lipca 1893 roku, urodziła się Maria Kujawska, lekarka, działaczka społeczna na Śląsku. Podczas II wojny światowej wraz z dwiema córkami… » więcej 2023-07-05, godz. 14:00 Wołyń 1943-2023 W związku ze zbliżającą się rocznicą rzezi wołyńskiej, na placu przed Centrum Historii Zajezdnia pojawiła się organizowana przez Centrum Myśli Jana… » więcej 2023-07-05, godz. 12:00 Jak rozmawiać o Wołyniu W poniedziałek 10 lipca o godz. 11.00 w Przystanek Historia IPN Wrocław przy ul. Długosza 48 we Wrocławiu odbędzie się konferencja naukowa pt. "Jak rozmawiać… » więcej 2023-07-05, godz. 10:00 Rusza konkurs „Książka Historyczna Roku” Rusza konkurs „Książka Historyczna Roku”. Jest on organizowany przez Instytut Pamięci Narodowej, Narodowe Centrum Kultury, Polskie Radio oraz Telewizję… » więcej 2023-07-05, godz. 09:00 102 lata temu zakończyło się III powstanie śląskie 102 lata temu, 5 lipca 1921 roku, sukcesem zakończyło się III powstanie śląskie. Podobnie jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego… » więcej 2023-07-05, godz. 08:00 Trwa XVII „Polonijne Spotkanie z Historią Najnowszą” Ponad 50 nauczycieli polonijnych z kilkudziesięciu krajów, między innymi z Ukrainy, Litwy, Hiszpanii, Australii bierze udział w XVII „Polonijnym Spotkaniu… » więcej 2023-07-05, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 5 lipca » więcej 2023-07-04, godz. 16:00 100 lat temu urodził się Ryszard Reiff, senator, prezes Związku Sybiraków Sto lat temu, 4 lipca 1923 roku, urodził się Ryszard Reiff, senator Rzeczpospolitej, przewodniczący Związku Sybiraków. W okresie PRL był wieloletnim prezesem… » więcej
175176177178179
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »