Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 82 lata temu zmarł Ignacy Paderewski, pianista i…
2023-06-29, 14:00 Autor: AR/E.Leo/K.Koziełł

82 lata temu zmarł Ignacy Paderewski, pianista i kompozytor, współtwórca niepodległej Polski

Ignacy Paderewski [domena publiczna]
Ignacy Paderewski [domena publiczna]
82 lata temu, 29 czerwca 1941 roku, zmarł Ignacy Jan Paderewski, światowej sławy pianista i kompozytor, działacz na rzecz odzyskania przez nasz kraj niepodległości, współtwórca wolnej Polski. Jego aktywność w dziedzinie kultury i polityki zapewniła mu miejsce w gronie najwybitniejszych osobowości pierwszej połowy XX wieku.
Paderewski zdobył międzynarodową sławę jako pianista. Koncertował w najsłynniejszych salach, a jego recitale zaszczycały obecnością koronowane głowy Europy. Był też kompozytorem, napisał między innymi koncert fortepianowy a-moll, symfonię "Polonia" oraz "Fantazję Polską" na fortepian i orkiestrę. Jego opera "Manru" do dziś jest jedyną polską operą, która została wystawiona na scenie nowojorskiej Metropolitan Opera.

Wszystkie działania Ignacego Paderewskiego były skierowane na rzecz przywrócenia niepodległości ojczyzny. Po I wojnie światowej stanął na czele rządu, a jego gabinet konsekwentnie realizował program obrony granic i współpracy z sąsiadującymi z Polską krajami. W 1919 roku, jako premier i minister spraw zagranicznych, podpisał w imieniu Polski traktat wersalski. W latach 1920-1921 był stałym przedstawicielem Polski w Lidze Narodów. Wychowany w duchu miłości do ojczyzny i poczucia obowiązku wobec rodaków, prowadził szeroko zakrojoną działalność dyplomatyczną na rzecz Polski, walczył o nią i wspierał Polaków, wykorzystując swą międzynarodową sławę pianisty.

Został odznaczony Orderem Orła Białego (1921), Orderem Imperium Brytyjskiego (1925) i francuskim Krzyżem Wielkim Orderu Legii Honorowej (1929).

Zmarł 29 czerwca 1941 roku w Nowym Jorku. Został pochowany na Narodowym Cmentarzu w Arlington. Po ponad 50 latach, w 1992 roku, prochy Paderewskiego zostały przywiezione do Polski i złożone w krypcie archikatedry św. Jana w Warszawie. Pośmiertnie uhonorowano go Orderem Wojennym Virtuti Militari.

(więcej)

Urodził się 6 listopada 1860 roku (niektóre źródła podają datę 18 listopada) w Kuryłówce na Podolu. Kształcił się w warszawskim Instytucie Muzycznym (od 1919 roku Konserwatorium Warszawskie). Od 1881 roku kontynuował studia muzyczne w Berlinie, a następnie w Wiedniu. W tym czasie powstawały jego pierwsze ważne kompozycje. W 1887 roku odniósł pierwszy większy sukces, debiutując jako pianista. Rok później odbył się jego pierwszy duży koncert w Paryżu, który zapoczątkował wielką karierę pianisty. Pierwsze amerykańskie tournée Paderewskiego w 1891 roku, przyniosło mu kolejny sukces. Odtąd występował prawie we wszystkich krajach Europy i obu Ameryk, a także w Afryce i Australii.

Po wybuchu I wojny światowej Ignacy Paderewski działał w Generalnym Komitecie Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, założonym przez Henryka Sienkiewicza w Szwajcarii. Po wyjeździe w 1915 roku do Stanów Zjednoczonych, zorganizował tam kilkaset spotkań połączonych z koncertami, na których wzywał do udzielania pomocy walczącym o wolność Polakom. To między innymi w wyniku jego działań, do Armii Polskiej we Francji zgłosiło się prawie 30 tysięcy ochotników z USA. Dotarł też do prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona, przedstawiając mu w styczniu 1917 roku memoriał, mówiący o konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. Niewykluczone, że z tego powodu, rok później sprawa niepodległości naszego kraju znalazła się w słynnym programie pokojowym - 14 punktach Wilsona. W sierpniu 1917 roku Ignacy Paderewski został przedstawicielem na USA Komitetu Narodowego Polskiego z Romanem Dmowskim na czele.

Kilka tygodni po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, 25 grudnia 1918 roku Paderewski przybył do Gdańska na pokładzie brytyjskiego krążownika "Concord". Następnego dnia przyjechał do Poznania, co wywołało wielką patriotyczną manifestację. Z balkonu hotelu Bazar wygłosił słynne przemówienie, w którym nawoływał do braterstwa i zgody narodowej. Dzień później wybuchło Powstanie Wielkopolskie.

W Warszawie Paderewski spotkał się z Józefem Piłsudskim i podjął się roli negocjatora pomiędzy nim a Romanem Dmowskim i jego obozem narodowym. Na początku 1919 roku Piłsudski powierzył mu funkcję premiera i ministra spraw zagranicznych. Jako delegat pełnomocny był przedstawicielem Polski, wraz z Romanem Dmowskim, na konferencji pokojowej w Paryżu, zakończonej podpisaniem traktatu wersalskiego.

W 1922 roku wyjechał do USA, gdzie wrócił do koncertowania, ale nie porzucił polityki. Wsparł generała Tadeusza Rozwadowskiego w jego planach tworzenia Legionu Amerykańskiego, który miał walczyć w Polsce z bolszewikami. W wyniku tych działań powstała polsko-amerykańska Eskadra Lotnicza im. Tadeusza Kościuszki.

Po wybuchu II wojny światowej Paderewski wszedł w skład władz Polski na uchodźstwie. Został przewodniczącym Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie, która pełniła funkcję Sejmu na emigracji. We wrześniu 1940 roku, mimo podupadającego zdrowia, udał się raz jeszcze do Stanów, by działać na rzecz Polski. W czasie II wojny światowej jego nazwisko Niemcy umieścili na liście wrogów III Rzeszy, w tzw. Czarnej Księdze.

Ignacy Jan Paderewski zmarł 29 czerwca 1941 roku w Nowym Jorku.

Zobacz także

2024-07-01, godz. 08:24 30 lat temu zmarła Helena Grossówna - gwiazda przedwojennego kina polskiego. To z nią Bodo umawiał się na dziewiątą, i jej - wspólnie z Dymszą - śpiewał „Ach, śpij kochanie”; a Żabczyński zapewniał ją „już nie zapomnisz… » więcej 2024-07-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 lipca » więcej 2024-06-28, godz. 12:14 Romowie upamiętnią swoich przodków zgładzonych przez Niemców Obchody Europejskiego Dnia Pamięci o Holokauście Romów i Sinti odbędą się w dniach od 31 lipca do 2 sierpnia w Krakowie i Oświęcimiu. Wydarzenie upamiętnia… » więcej 2024-06-28, godz. 11:17 Muzeum Auschwitz: 3 tys. butów dzieci po konserwacji wróciło na ekspozycję Ponad 3 tys. bucików dziecięcych ofiar - z 8 tys. znajdujących się w zbiorach Muzeum Auschwitz – wróciło po konserwacji na ekspozycję w miejscu pamięci… » więcej 2024-06-28, godz. 10:04 110 lat temu w Sarajewie zginął Franciszek Ferdynand. Zamach przesądził o wybuchu I wojny światowej 28 czerwca 1914 r. w Sarajewie serbski zamachowiec zastrzelił następcę tronu austro-węgierskiego, Franciszka Ferdynanda Habsburga i jego żonę Zofię. To… » więcej 2024-06-28, godz. 09:42 68 lat temu rozpoczął się Poznański Czerwiec – bunt przeciw reżimowi komunistycznemu 28 czerwca 1956 r. w Poznaniu wybuchły masowe protesty społeczne. Do ich stłumienia władze użyły wojska. W konsekwencji śmierć poniosło co najmniej 79… » więcej 2024-06-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 czerwca Narodowy Dzień Pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 » więcej 2024-06-27, godz. 12:18 Muzeum Auschwitz wyremontuje dach i sufity w budynku tzw. sauny Muzeum Auschwitz podało, że zamierza poddać remontowi dach, sufity i kominy w historycznym budynku tak zwanej centralnej łaźni nazywanej sauną. Znajduje… » więcej 2024-06-27, godz. 11:50 Podczas rytuałów Majowie używali naparu z tytoniu Członkowie społeczności Majów spożywali tytoń w trakcie rytuałów na długo przed przybyciem europejskich kolonizatorów. Rośliny tej używano w formie… » więcej 2024-06-27, godz. 10:22 "Rz": Śledczy IPN zbadają obóz, w którym produkowano rakiety V-1 Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej z Koszalina rozpoczęli śledztwo w sprawie zbrodni niemieckich popełnionych na terenie podobozu KL Ravensbrück, zlokalizowanego… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »