Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 41. rocznica powstania Solidarności Walczącej
2023-06-13, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

41. rocznica powstania Solidarności Walczącej

Dewiza SW. [fot.wikipedia/Romuald Lazarowicz - www.sw.org.pl/]
Dewiza SW. [fot.wikipedia/Romuald Lazarowicz - www.sw.org.pl/]
13 czerwca 1982 roku - taką datę nosił pierwszy numer pisma wydawanego przez Solidarność Walczącą, antykomunistyczną organizację założoną 41 lat temu przez Kornela Morawieckiego, zmarłego w 2019 roku opozycjonistę i polityka, prywatnie ojca premiera Mateusza Morawieckiego.
Solidarność Walcząca wywodziła się z "Solidarności" i powstała w konsekwencji zdelegalizowania niezależnego związku przez komunistyczne władze oraz wprowadzenia stanu wojennego. Była podziemnym, radykalnym ugrupowaniem niepodległościowym. Przyjęła bezkompromisową linię polityczną, za cel stawiając sobie całkowite odsunięcie od władzy komunistów i przywrócenie Polsce niepodległości.

Pierwszy numer pisma został wydany we Wrocławiu. Nosił datę 13 czerwca, lecz ukazał się 4 dni wcześniej - 9 czerwca. Nawoływano w nim do udziału w manifestacji, organizowanej właśnie 13 czerwca - równo pół roku po wprowadzeniu stanu wojennego. Odzew był jak na owe czasy ogromny - na ulice Wrocławia wyszły tysiące mieszkańców. Kolejne manifestacje odbyły się 26 czerwca i 31 sierpnia.

Solidarność Walcząca realizowała swoje cele nie tylko poprzez masowe demonstracje uliczne, ale też przez tworzenie konspiracyjnej struktury wydawniczej i działalność radiową. Od 1982, początkowo tylko we Wrocławiu, emitowano audycje Radia Solidarność Walcząca.

Organizacja miała bardzo złożoną i głęboko zakonspirowaną strukturę - działał w niej między innymi kontrwywiad pozyskujący informacje o działalności Służby Bezpieczeństwa i aktywnie z nią walczący. SW nawiązywała do tradycji Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego z czasów okupacji niemieckiej i sowieckiej. Miała swój sztandar, rotę przysięgi, a także tajną pocztę.

Solidarność Walcząca sprzeciwiała się zawieraniu kompromisu z PZPR, którą chciała odsunąć od władzy. W tym celu dopuszczała możliwość użycia siły, nie wykluczała też walki zbrojnej. W przełomowym roku 1989 była przeciwna rozmowom z komunistyczną władzą i porozumieniu zawartemu przy Okrągłym Stole. W 1990 osoby skupione wokół Solidarności Walczącej założyły Partię Wolności. Kornel Morawiecki był jej kandydatem na prezydenta, nie zebrał jednak wymaganych stu tysięcy podpisów. W czasie kampanii wyborczej przed kamerami telewizyjnymi demonstracyjnie wywrócił okrągły stół.

Formalnie Solidarność Walcząca przestała istnieć w 1992 roku.

(więcej)

Solidarność Walcząca powstała w czerwcu 1982 roku, w wyniku rozłamu we wrocławskim Regionalnym Komitecie Strajkowym Solidarności. Część działaczy RKS z Kornelem Morawieckim na czele odłączyła się od struktur podziemnej "Solidarności" i ogłosiła radykalny program walki z komunistami. Trzon organizacji stanowili pracownicy wrocławskich uczelni wyższych, którzy od początku postawili na stworzenie sprawnej i efektywnej infrastruktury.

SW stanowiła luźną federację powiązanych ze sobą terenowych oddziałów, z których najprężniejsze - poza Wrocławiem - działały w Trójmieście, Katowicach, Poznaniu, Warszawie i Łodzi. W 1987 roku SB szacowała, że organizacja miała struktury w 27 miastach.

Szybki rozwój organizacji oraz powstawanie kolejnych oddziałów w największych polskich miastach spowodowały, że Służba Bezpieczeństwa uznała Solidarność Walczącą za zagrożenie dla systemu. Ogólnokrajowemu rozpracowaniu organizacji nadano kryptonim "Ośmiornica". Pomimo zaangażowania dużych sił i środków bezpiece nie udało się sparaliżować działalności Solidarności Walczącej i do końca pozostała ona zinfiltrowana jedynie w niewielkim stopniu. Zawdzięczała to intensywnym i zaawansowanym działaniom kontrwywiadowczym oraz specyficznej strukturze nazywanej przez twórców "fraktalem" lub "glonem". Polegała ona na decentralizacji i wymienności funkcji, co dla SB stanowiło wielkie wyzwanie, funkcjonariusze nie byli bowiem w stanie znaleźć żadnej logicznej struktury, a kolejne schematy organizacyjne, które tworzyli, okazywały się błędne.

W ramach działalności wydawniczej Solidarność Walcząca drukowała książki, broszury i periodyki, do których należały między innymi "Biuletyn Dolnośląski", "Solidarność Walcząca" i "Replika". Drukowała także pisma innych organizacji podziemnych. Wydawcą wszystkich druków była Agencja Informacyjna Solidarności Walczącej, którą we Wrocławiu kierowała Zofia Maciejewska.

Solidarność Walcząca wspomagała antykomunistyczne organizacje poza Polską, publikując w językach: rosyjskim, ukraińskim i czeskim. Wydawała też po rosyjsku ulotki adresowane do żołnierzy sowieckich stacjonujących w Polsce.

Ponadto każdego tygodnia nadawała audycje własnego radia we Wrocławiu, a także - sporadycznie - w Warszawie, Poznaniu, Rzeszowie i Trójmieście.

Zobacz także

2023-06-17, godz. 08:00 Oprowadzanie po wystawie oraz spacer śladami biskupów wrocławskich Już w niedzielę (18.06) odbędzie się oprowadzanie po wystawie "Świat Biskupów Wrocławskich Książąt Nyskich". Wstęp na wydarzenie jest wolny, obowiązują… » więcej 2023-06-17, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 17 czerwca » więcej 2023-06-16, godz. 16:00 100 lat temu urodził się dyrygent i kompozytor Henryk Czyż 100 lat temu - 16 czerwca 1923 roku - urodził się Henryk Czyż, dyrygent, kompozytor, pedagog i pisarz. Prowadził największe orkiestry w kraju, między innymi… » więcej 2023-06-16, godz. 14:00 Bundestag uczcił 70. rocznicę buntu w NRD W połowie czerwca 1953 roku mieszkańcy Berlina Wschodniego, Lipska, Drezna oraz innych miast zbuntowali się przeciwko złym warunkom pracy i niskiemu poziomowi… » więcej 2023-06-16, godz. 12:00 Zmarł Bohdan Urbankowski, poeta, eseista, dramaturg i filozof Zmarł Bohdan Urbankowski, doktor nauk humanistycznych, poeta, eseista, dramaturg i filozof, działacz opozycji w czasach PRL. Laureat nagrody IPN Kustosz Pamięci… » więcej 2023-06-16, godz. 10:00 40 lat temu Jan Paweł II rozpoczął drugą pielgrzymkę do Polski 40 lat temu Jan Paweł II rozpoczął drugą pielgrzymkę do Polski. Wizyta trwała osiem dni, od 16 do 23 czerwca 1983 roku, i była 18. zagraniczną podróżą… » więcej 2023-06-16, godz. 08:00 65 lat temu został stracony Imre Nagy, premier podczas rewolucji węgierskiej 1956 65 lat temu, 16 czerwca 1958 roku, został stracony Imre Nagy, komunistyczny polityk węgierski, premier w czasie powstania węgierskiego, nazywanego też rewolucją… » więcej 2023-06-16, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 16 czerwca » więcej 2023-06-15, godz. 16:00 Niemcy: wystawa o architektonicznej megalomanii nazistów W berlińskiej Akademii Sztuki można odwiedzić wystawę o zmianach w niemieckiej architekturze i urbanistyce w okresie nazizmu. Eksponaty przybliżają nie tylko… » więcej 2023-06-15, godz. 14:00 100 lat temu zmarł Aleksander Sochaczewski, malarz, zesłaniec syberyjski Sto lat temu, 15 czerwca 1923 roku, zmarł Aleksander Sochaczewski, malarz, zesłaniec syberyjski, autor cyklu obrazów dokumentujących katorgę i pobyt Polaków… » więcej
185186187188189
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »