Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 142 lata temu urodził się generał Władysław…
2023-05-20, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/B.Falkowska/K.Koziełł/

142 lata temu urodził się generał Władysław Sikorski

Gen. Władysław Sikorski [źródło: www.szukajwarchiwach.gov.pl]
Gen. Władysław Sikorski [źródło: www.szukajwarchiwach.gov.pl]
142 lata temu - 20 maja 1881 roku - urodził się Władysław Sikorski, generał i polityk, w okresie II wojny światowej premier Rządu RP na uchodźstwie oraz Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych. Zginął 4 lipca 1943 roku w katastrofie lotniczej nad Gibraltarem. Brytyjski samolot Liberator, którym generał wracał do Londynu z Bliskiego Wschodu, spadł do morza kilkanaście sekund po starcie z gibraltarskiego lotniska. Przyczyny wypadku do dziś nie zostały w pełni wyjaśnione.
Władysław Sikorski był premierem oraz ministrem spraw wewnętrznych, a także wojskowych II Rzeczypospolitej. W 1928 roku, skonfliktowany z Józefem Piłsudskim, został odsunięty od stanowisk państwowych. Po wybuchu wojny przedostał się do Francji, gdzie utworzył rząd na uchodźstwie, obejmując urząd premiera i ministra spraw wojskowych. Od listopada 1939 roku był też Naczelnym Wodzem i Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych.

"Jedynym moim celem jest wolna, sprawiedliwa i wielka Polska" - mówił o sobie Władysław Sikorski. Po klęsce Francji uzyskał od brytyjskiego premiera Winstona Churchilla zgodę na ewakuację do Wielkiej Brytanii polskiego rządu i oddziałów wojskowych, a w sierpniu 1940 roku podpisał z Brytyjczykami umowę w sprawie odbudowy na terenie Anglii Polskich Sił Zbrojnych.

W lipcu 1941 roku, po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, generał Sikorski podpisał układ o współpracy wojskowej ze Związkiem Sowieckim, umożliwiający na jego obszarze organizację polskiej armii. Układ ten wywołał w polskich władzach na uchodźstwie poważny kryzys, którego główną przyczyną było niesprecyzowanie kształtu polskiej granicy wschodniej. Stosunki z Moskwą zostały zerwane w kwietniu 1943 roku, kiedy rząd polski zwrócił się do władz radzieckich o wyjaśnienie mordu katyńskiego, ujawnionego wówczas przez Niemców.

Nagła śmierć Władysława Sikorskiego w lipcu 1943 roku spowodowała znaczące zmiany w polityce rządu na uchodźstwie. Rozdzielono funkcje cywilne od wojskowych - Naczelnym Wodzem został generał Kazimierz Sosnkowski, a premierem Stanisław Mikołajczyk. Zdaniem części historyków zabrakło wówczas jednej osoby, która stawiałaby wysoko sprawy polskie na arenie międzynarodowej i w warunkach wojennych kumulowałaby w swych rękach pełnię władzy.

Eksperci zwracają też uwagę, że śmierć generała Sikorskiego zbiegła się w czasie z aresztowaniem przez gestapo - 30 czerwca 1943 - generała Stefana Grota-Roweckiego, komendanta głównego Armii Krajowej. Kilka miesięcy wcześniej, w lutym 1943 roku, Niemcy zatrzymali delegata rządu RP na kraj profesora Jana Piekałkiewicza. Te straty Polska poniosła w czasie, gdy radykalnie zmieniała się sytuacja na froncie sowiecko-niemieckim, w południowej Europie i na Pacyfiku, i gdy alianci uzyskali możliwość kształtowania powojennego świata. Historycy wskazują, że zabrakło wówczas silnego głosu polskiego.

Zobacz także

2023-05-25, godz. 10:00 102. rocznica bitwy w rejonie Góry św. Anny W tym roku obchodzimy 102. rocznicę III Powstania Śląskiego i bitwy w rejonie Góry św. Anny. Z tej okazji przy Pomniku Czynu Powstańczego złożono (24.05)… » więcej 2023-05-25, godz. 08:00 Siedmioro Polaków pośmiertnie uhonorowanych tytułem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" Karolina Bobryk, Maria i Jan Cieślak, Mieczysław Lucerski, Julia i Julian Stemporowscy oraz Leokadia Szalińska zostali pośmiertnie uhonorowani tytułem "Sprawiedliwy… » więcej 2023-05-25, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 25 maja » więcej 2023-05-24, godz. 14:00 W Muzeum Niepodległości wystawa "Radzymin - w obronie Odrodzonej" W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej można już oglądać wystawę poświęconą wojnie 1920 roku oraz obronieniu świeżo odzyskanej niepodległości. Wystawa… » więcej 2023-05-24, godz. 12:00 Wilno: odsłonięto tablicę poświęconą "ojcu polskiej chemii" Na wileńskim gmachu Ministerstwa Oświaty Nauki i Sportu odsłonięta została pamiątkowa tablica poświęcona Jędrzejowi Śniadeckiemu. Naukowiec nazywany… » więcej 2023-05-24, godz. 10:00 92 lata temu oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem 92 lata temu, 24 maja 1931 roku, oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem. Gdy powstawała, była nadajnikiem o największej… » więcej 2023-05-24, godz. 08:30 Dzisiaj (24.05) w Wilnie odbędzie się konferencja IPN, której będzie towarzyszyć prezentacja publikacji poświęconej… W Domu Kultury Polskiej w Wilnie dzisiaj rozpocznie się dwudniowa konferencja naukowa organizowana przez Instytut Pamięci Narodowej zatytułowana "Echa Zbrodni… » więcej 2023-05-24, godz. 08:00 46 lat temu rozpoczęła się pierwsza głodówka zorganizowana przez KOR To był pierwszy publiczny protest głodowy w PRL. 46 lat temu - 24 maja 1977 roku - w warszawskim kościele Świętego Marcina rozpoczęła się głodówka protestacyjna… » więcej 2023-05-24, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 24 maja » więcej 2023-05-23, godz. 16:00 100 lat temu urodził się Przemysław Bystrzycki, pisarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny 100 lat temu, 23 maja 1923 roku urodził się Przemysław Bystrzycki, pisarz, dziennikarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny. Autor wielu książek… » więcej
197198199200201
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »