Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 80. rocznica walk partyzanckich w Lasach Janowskich…
2024-06-11, 15:45 Autor: Roman Juranek

Mija 80. rocznica walk partyzanckich w Lasach Janowskich i Lipskich

Pomnik poległych pod Osuchami partyzantów [fot.Pawelosuch/wikipedia/domena publiczna]
Pomnik poległych pod Osuchami partyzantów [fot.Pawelosuch/wikipedia/domena publiczna]
Mija 80 lat od rozpoczęcia - 11 czerwca 1944 roku - zmasowanej niemieckiej operacji antypartyzanckiej w Lasach Janowskich i Lipskich na Lubelszczyźnie. Starcia, trwające do 15 czerwca 1944 roku, są przez historyków uważane za największą potyczkę partyzancką na ziemiach polskich podczas II wojny światowej.
W czerwcu 1944 roku teren walk stanowił dla hitlerowców zaplecze frontu wschodniego o ważnym znaczeniu strategicznym - przebiegały tamtędy ważne linie kolejowe i drogi, znajdowały się magazyny z zaopatrzeniem dla wojsk, co dawało możliwość szybkiego przerzucania żołnierzy i zaopatrzenia na front. Na terenie Lubelszczyzny działało wiele organizacji partyzanckich - Armii Krajowej, Armii Ludowej i Batalionów Chłopskich, a także oddziały sowieckie. Partyzanci atakowali linie kolejowe, stacje, mosty i posterunki policji.

Niemcy postanowili otoczyć i zniszczyć działające w Lasach Janowskich i Lipskich grupy partyzanckie w operacji pod kryptonimem "Sturmwind 1" ("Wicher 1"). Działania wojsk lądowych były wspierane z powietrza przez samoloty Luftwaffe, zarówno rozpoznawcze, jak i bojowe.

Kulminacyjnym punktem hitlerowskiej akcji antypartyzanckiej była stoczona 14 czerwca bitwa na Porytowym Wzgórzu w Lasach Janowskich. W jednym miejscu znalazły się tam obok siebie partyzanckie oddziały radzieckie, Armii Ludowej i partyzantka niepodległościowa AK, w sumie około trzech tysięcy ludzi. W obliczu trudnej sytuacji partyzanci powołali wspólne dowództwo całości zgrupowania. Przeciwko nim stanęło około 30 tysięcy wojsk niemieckich.

W ciągu dnia partyzanci odparli ponad 50 niemieckich ataków. Mimo wielokrotnej przewagi sił, a także użycia artylerii i samolotów, Niemcom nie udało się rozbić zgrupowania. W nocy, pod osłoną deszczu, partyzanci, znający doskonale każdą ścieżkę w terenie, znaleźli lukę i wymknęli się Niemcom z okrążenia. Część z nich przedostała się do Puszczy Solskiej, gdzie hitlerowscy w dniach 16-25 czerwca przeprowadzili kolejną operację "Sturmwind 2".

Szacuje się, że podczas hitlerowskich działań antypartyzanckich w Lasach Janowskich i Lipskich poległo około 200 partyzantów. Straty w ludziach po stronie niemieckiej wyniosły 495 zabitych.

Po wojnie utworzono cmentarz partyzancki na Porytowym Wzgórzu, odsłonięto także pomnik przedstawiający pięciu biegnących partyzantów, pomiędzy którymi wybucha granat. Obok znajduje się krzyż i głaz ku pamięci poległych żołnierzy.

Zobacz także

2024-05-24, godz. 13:44 Instytut Pileckiego i Regionalne Centrum Krwiodawstwa upamiętnią rotmistrza Witolda Pileckiego W przeddzień 76. rocznicy śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego a zarazem Międzynarodowego Dnia Pamięci Bohaterów Walki z Totalitaryzmem, Instytut Pileckiego… » więcej 2024-05-24, godz. 13:00 85 lat temu zmarł historyk polskiej literatury i kultury Aleksander Brückner 85 lat temu - 24 maja 1939 roku - zmarł Aleksander Brückner, historyk literatury i kultury polskiej, slawista, odkrywca „Kazań świętokrzyskich”. Znany… » więcej 2024-05-24, godz. 11:00 93 lata temu oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem 93 lata temu, 24 maja 1931 roku, oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem. Gdy powstawała, była nadajnikiem o największej… » więcej 2024-05-24, godz. 09:00 415 lat temu król Zygmunt III Waza wraz z rodziną i dworem przeniósł się do Warszawy 415 lat temu, 24 maja 1609 roku, król Zygmunt III Waza wraz z rodziną i dworem opuścił Zamek na Wawelu, będący dotychczasową siedzibą polskiego władcy… » więcej 2024-05-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 maja » więcej 2024-05-23, godz. 12:00 Muzeum Historii Polski: Uczestnicy Sympozjum "Pamięć Europy" o wolności "Upamiętniając i opowiadając wolność" to hasło dwunastej edycji Sympozjum organizowanego przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność. Do piątku 24… » więcej 2024-05-23, godz. 11:00 Pogrzeb Zofii Czekalskiej "Sosenki", uczestniczki Powstania Warszawskiego 23 maja w Warszawie odbędą się uroczystości pogrzebowe Zofii Czekalskiej "Sosenki", uczestniczki Powstania Warszawskiego, łączniczki w Zgrupowaniu Armii… » więcej 2024-05-23, godz. 10:00 Jan Józef Kasprzyk o bitwie o Monte Cassino To była jedna z kluczowych bitew II wojny światowej -tak o bitwie o Monte Cassino mówił były szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan… » więcej 2024-05-23, godz. 09:30 Dziś pogrzeb państwowy doczesnych szczątków Edwarda Dziewy ps. "Ostoja", "Jeremi" W Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie dziś (23.05, godz.11.00) państwowy pogrzeb doczesnych szczątków Edwarda Dziewy ps. "Ostoja", "Jeremi". Po Mszy… » więcej 2024-05-23, godz. 09:00 40 lat temu sąd wojskowy skazał płk. Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci 40 lat temu, 23 maja 1984 roku, Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego zaocznie skazał pułkownika Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci i konfiskatę majątku… » więcej
2021222324
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »