Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 20 lat temu zmarł prezydent USA Ronald Reagan
2024-06-05, 13:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

20 lat temu zmarł prezydent USA Ronald Reagan

Ronald Reagan. [fot. WikiImages z pixabay.com]
Ronald Reagan. [fot. WikiImages z pixabay.com]
20 lat temu - 5 czerwca 2004 roku - zmarł Ronald Reagan, 40. prezydent Stanów Zjednoczonych, uważany za jednego z największych amerykańskich przywódców. Jego polityka przyczyniła się do zakończenia zimnej wojny, a w konsekwencji - upadku Związku Radzieckiego i bloku wschodniego.
Zanim został prezydentem z ramienia Partii Republikańskiej, był gubernatorem Kalifornii i aktorem. Najwyższy urząd w państwie zapewnił sobie w wyborach 1980 roku, pokonując Jimmy'ego Cartera. W głosowaniu cztery lata później został wybrany prezydentem na drugą kadencję.

Po objęciu urzędu, w styczniu 1981 roku, zmienił kurs polityki zagranicznej prowadzonej przez Stany Zjednoczone, uznając za nieefektywne próby odprężenia w stosunkach USA - ZSRR. Przyjął agresywną taktykę wobec komunistycznych władz w Moskwie, określaną później doktryną Reagana. W przemówieniu z marca 1983 roku nazwał ZSRR "imperium zła".

Jednym z elementów jego polityki wobec Związku Radzieckiego było wciągnięcie tego kraju w niekontrolowany wyścig zbrojeń. Osłabiona gospodarka radziecka nie wytrzymała tempa wyścigu, jakie narzuciły jej Stany Zjednoczone. W rezultacie komunistyczne mocarstwo upadło.

Do historii przeszło przemówienie Reagana wygłoszone podczas wizyty w Berlinie w 1987 roku, gdzie przed Bramą Brandenburską i Murem Berlińskim zaapelował do Michaiła Gorbaczowa o dokonanie przełomowych zmian. Wezwał radzieckiego przywódcę do zniszczenia symbolu żelaznej kurtyny, oddzielającej kraje kapitalistyczne od komunistycznych. Powiedział wtedy: "Niech pan zburzy ten mur!".

Jako przywódca USA udzielił znaczącej pomocy "Solidarności" w walce z komunizmem w Polsce, wspierając niepodległościowe dążenia Polaków. Po wprowadzeniu stanu wojennego, w grudniu 1981 roku, wezwał władze PRL do jego odwołania, wypuszczenia na wolność wszystkich aresztowanych i wznowienia zabiegów na rzecz osiągnięcia kompromisu. W obliczu braku reakcji na ten apel ogłosił nałożenie sankcji na PRL.

W 1990, już jako były prezydent, Ronald Reagan przyjechał do Polski i wygłosił 15 września przemówienie w Stoczni Gdańskiej. Rok później został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. W 2007 roku uhonorowano go pośmiertnie Orderem Orła Białego - najwyższym polskim odznaczeniem państwowym.

W polityce wewnętrznej Ronald Reagan wprowadził doktrynę nazwaną reaganomiką, która, mimo deficytu handlowego, zapewniła wzrost koniunktury gospodarczej i wyraźny spadek bezrobocia.

(więcej)

Urodził się 6 lutego 1911 roku w Tampico w stanie Illinois. Studiował ekonomię i socjologię. W 1932 został reporterem radiowym, prowadzącym audycje sportowe, a następnie zajął się aktorstwem. W czasie II wojny światowej, na zlecenie armii, kręcił filmy propagandowe. W 1945 roku powrócił do Hollywood, gdzie aktywnie działał w ruchu związkowym filmowców. Do 1957 roku Reagan zagrał w ponad 50 filmach, między innymi "Dark Victory", "This Is the Army" oraz "Prisoner of War".

Po zakończeniu kariery aktorskiej rozpoczął działalność polityczną. Początkowo należał do Partii Demokratycznej, ale w 1962 roku przeszedł do republikanów. W latach 1967-1975 był gubernatorem Kalifornii, w 1980 po raz pierwszy zwyciężył w wyborach prezydenckich. W 1984 roku został wybrany na kolejną kadencję.

Przez ostatnie lata życia cierpiał na chorobę Alzheimera. W 1994 roku ostatni raz wypowiedział się publicznie, w liście do narodu. Zmarł 5 czerwca 2004 roku. Miał 93 lata. Jego pogrzeb zgromadził najważniejszych polityków z całego świata. Ronald Reagan spoczął w Simi Valley w Kalifornii, na wzgórzu koło Biblioteki Prezydenckiej swego imienia.

Zobacz także

2024-06-25, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 25 czerwca » więcej 2024-06-24, godz. 14:16 Londyńskie muzea latem - od Michała Anioła do Yoko Ono Wystawa na temat ostatnich dekad życia Michała Anioła, ostatniego obrazu Caravaggia, portrety sześciu żon Henryka VIII, retrospektywa dzieł Yoko Ono czy… » więcej 2024-06-24, godz. 13:53 Aidan Gillen i polskie gwiazdy na nowych zdjęciach z historycznego filmu „Pojedynek” Pod Warszawą trwają zdjęcia do polskiej superprodukcji zatytułowanej "Pojedynek", w obsadzie której znaleźli się m.in. Bogusław Linda, Jakub Gierszał… » więcej 2024-06-24, godz. 11:46 Nowy Sącz/ Areszt dla podejrzanego o podpalenie zabytkowego kościoła Policja zatrzymali 22-letniego sądeczanina podejrzanego o podpalenie zabytkowego kościoła Świętej Heleny w Nowym Sączu. Mężczyzna usłyszał zarzut i decyzją… » więcej 2024-06-24, godz. 10:22 USA/ Polacy w Nowym Jorku uczcili 110. rocznicę urodzin Jana Karskiego Jana Karskiego - legendarnego kuriera z Warszawy, emisariusza Polski Podziemnej - upamiętnili w 110 rocznicę urodzin rodacy podczas niedzielnej uroczystości… » więcej 2024-06-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 czerwca » więcej 2024-06-21, godz. 09:15 Gdynia/ Muzeum otworzyło swój magazyn i zaprezentuje ponad 500 artefaktów (wywiad) Muzeum Miasta Gdyni przygotowało wystawę "To nie jest magazyn". Jak zdradziła PAP kuratorka Katarzyna Gec-Leśniak, zaprezentowanych zostanie ponad 500 przedmiotów… » więcej 2024-06-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 czerwca » więcej 2024-06-20, godz. 12:34 Zabytek techniki trafił pod skrzydła Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu Zabytkowy brzeski wodociąg trafił pod opiekę Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. Historyczny artefakt docelowo ma trafić na ekspozycje stałą powstającego… » więcej 2024-06-20, godz. 11:23 Lubnauer: patriotyzm i postawa obywatelska to ważny element edukacji Patriotyzm, postawa obywatelska, świadomość praw i obowiązków to bardzo ważny element edukacji; bycie obywatelem jest dużą odpowiedzialnością - powiedziała… » więcej
1617181920
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »