Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989…
2024-06-04, 13:00 Autor: IAR/ #Jędrzejczyk /w kry

Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989 roku

Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Mija 35. rocznica częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze po II wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Zwycięstwo odniosła w nich „Solidarność”, kierowana przez Lecha Wałęsę.
Po rozmowach Okrągłego Stołu i nieoficjalnych rozmowach w Magdalence przedstawicieli PZPR i „Solidarności” do głosowania dopuszczono opozycję.

Jak mówi Tomasz Kozłowski z Instytutu Pamięci Narodowej ustalono wówczas podział władzy. Komuniści mieli mieć zagwarantowaną większość w parlamencie, gwarancję wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta, którego wybierał wówczas parlament - sejm i senat, a dodatkowo, dzięki prezydentowi i rządowi komuniści mieliby kontrolą nad aparatem władzy, jak wojsko, służby specjalne, milicja.

Wobec ustaleń Okrągłego Stołu wygrana Solidarności 4 czerwca 1989 roku była dla wszystkich zaskoczeniem - dodaje historyk. „Nikt nie spodziewał się, że społeczeństwo tak gremialnie zagłosuje za Solidarnością, nie spodziewali się tego komuniści, ani ludzie z Solidarności”- podkreśla Tomasz Kozłowski. Jak mówi już w lipcu okazało się, że w parlamencie generał Jaruzelski nie ma wystarczającego poparcia, by zostać prezydentem. Jak przypomina Tomasz Kozłowski był to początek upadku komunizmu. Komunistom nie udało się utworzyć rządu po wyborach. Powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego z wpływami starego systemu. „W rządzie Tadeusza Mazowieckiego Czesław Kiszczak został ministrem spraw wewnętrznych, a generał Siwicki - ministrem obrony narodowej, ale stopniowo władza komunistów słabła i na przełomie 89-90 roku partia zaczęła się rozpadać, później doszło do samorozwiązania” - mówi historyk.

W wyborach 4 czerwca opozycja demokratyczna w pierwszej turze uzyskała 160 ze 161 miejsc w Sejmie przeznaczonych dla kandydatów bezpartyjnych. W wyborach do Senatu kandydaci wspierani przez opozycję uzyskali 99 na 100 możliwych mandatów. Polska stała się pierwszym krajem bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy, co uznawane jest za początek "Jesieni Ludów", która ostatecznie doprowadziła do upadku żelaznej kurtyny.

O 17.00 w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie odbędzie się dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - bilans doświadczeń”. Transmisja dyskusji na kanale IPNtv. Także Polskie Radio przygotowało specjalny historyczny serwis internetowy dotyczący 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów, w którym prezentuje nagrania pochodzące z przełomowych dni 1989 roku, które stanowią dźwiękowe tło upadku komunizmu w Polsce oraz w Europie.
Serwis jest dostępny pod internetowym: www.polskieradio.pl/408/7917/


Zobacz także

2024-05-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 maja » więcej 2024-05-22, godz. 18:34 „Którzy ogień podsycą…” - premierowy pokaz filmu o działaczach opozycji antykomunistycznej O bohaterach opozycji antykomunistycznej - prawie dziewięciu tysiącach osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności opowiada film dokumentalny „Którzy… » więcej 2024-05-22, godz. 13:00 IPN - masowe mogiły Polaków na Polach Igielskich w Chojnicach Instytut Pamięci Narodowej odkrył kolejne masowe mogiły Polaków na Polach Igielskich w Chojnicach w woj. pomorskim. Prace poszukiwawcze w tak zwanej Dolinie… » więcej 2024-05-22, godz. 11:00 60 lat temu zmarł generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz 60 lat temu, 22 maja 1964 roku, zmarł generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz, podczas II wojny światowej organizator i pierwszy dowódca konspiracyjnej struktury… » więcej 2024-05-22, godz. 09:00 Mija 105. rocznica zakończenia obrony Lwowa Mija 105 lat od zakończenia obrony Lwowa, nazywanej też "bitwą o Lwów". 22 maja 1919 roku, po półrocznym oblężeniu miasta, siły ukraińskie wycofały… » więcej 2024-05-22, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 22 maja » więcej 2024-05-21, godz. 12:00 Koniec obchodów 80. rocznicy obrony Monte Cassino [AKTUALIZACJA] We włoskim w San Vittore del Lazio zakończą się obchody z okazji rocznicy zdobycia Monte Cassino przez żołnierzy 2. Korpusu Polskiego dowodzonych przez generała… » więcej 2024-05-21, godz. 13:00 Dziś otwarcie Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie Około 200 najcenniejszych obiektów Biblioteki Narodowej od 8. wieku do współczesności będzie można od dziś oglądać w odremontowanym Pałacu Rzeczypospolitej… » więcej 2024-05-21, godz. 11:00 35 lat temu zmarła Wanda Lurie, ocalała z rzezi Woli 35 lat temu, 21 maja 1989 roku, zmarła Wanda Felicja Lurie, jedna z nielicznych osób, które ocalały z rzezi warszawskiej Woli w 1944 roku. Przeżyła własną… » więcej 2024-05-21, godz. 09:00 481 lat temu zmarł Mikołaj Kopernik, astronom, twórca teorii heliocentrycznej 481 lat temu, 21 maja 1543 roku, zmarł Mikołaj Kopernik, wybitny astronom, matematyk i lekarz. Był twórcą heliocentrycznej teorii Układu Słonecznego, zgodnie… » więcej
2122232425
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »