Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989…
2024-06-04, 13:00 Autor: IAR/ #Jędrzejczyk /w kry

Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989 roku

Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Mija 35. rocznica częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze po II wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Zwycięstwo odniosła w nich „Solidarność”, kierowana przez Lecha Wałęsę.
Po rozmowach Okrągłego Stołu i nieoficjalnych rozmowach w Magdalence przedstawicieli PZPR i „Solidarności” do głosowania dopuszczono opozycję.

Jak mówi Tomasz Kozłowski z Instytutu Pamięci Narodowej ustalono wówczas podział władzy. Komuniści mieli mieć zagwarantowaną większość w parlamencie, gwarancję wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta, którego wybierał wówczas parlament - sejm i senat, a dodatkowo, dzięki prezydentowi i rządowi komuniści mieliby kontrolą nad aparatem władzy, jak wojsko, służby specjalne, milicja.

Wobec ustaleń Okrągłego Stołu wygrana Solidarności 4 czerwca 1989 roku była dla wszystkich zaskoczeniem - dodaje historyk. „Nikt nie spodziewał się, że społeczeństwo tak gremialnie zagłosuje za Solidarnością, nie spodziewali się tego komuniści, ani ludzie z Solidarności”- podkreśla Tomasz Kozłowski. Jak mówi już w lipcu okazało się, że w parlamencie generał Jaruzelski nie ma wystarczającego poparcia, by zostać prezydentem. Jak przypomina Tomasz Kozłowski był to początek upadku komunizmu. Komunistom nie udało się utworzyć rządu po wyborach. Powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego z wpływami starego systemu. „W rządzie Tadeusza Mazowieckiego Czesław Kiszczak został ministrem spraw wewnętrznych, a generał Siwicki - ministrem obrony narodowej, ale stopniowo władza komunistów słabła i na przełomie 89-90 roku partia zaczęła się rozpadać, później doszło do samorozwiązania” - mówi historyk.

W wyborach 4 czerwca opozycja demokratyczna w pierwszej turze uzyskała 160 ze 161 miejsc w Sejmie przeznaczonych dla kandydatów bezpartyjnych. W wyborach do Senatu kandydaci wspierani przez opozycję uzyskali 99 na 100 możliwych mandatów. Polska stała się pierwszym krajem bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy, co uznawane jest za początek "Jesieni Ludów", która ostatecznie doprowadziła do upadku żelaznej kurtyny.

O 17.00 w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie odbędzie się dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - bilans doświadczeń”. Transmisja dyskusji na kanale IPNtv. Także Polskie Radio przygotowało specjalny historyczny serwis internetowy dotyczący 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów, w którym prezentuje nagrania pochodzące z przełomowych dni 1989 roku, które stanowią dźwiękowe tło upadku komunizmu w Polsce oraz w Europie.
Serwis jest dostępny pod internetowym: www.polskieradio.pl/408/7917/


Zobacz także

2024-05-27, godz. 09:00 Wystawa "Stanisław Ligoń" w Panteonie Górnośląskim Wystawa o Stanisławie Ligoniu, przedwojennym dyrektorze katowickiej rozgłośni Polskiego Radia, została otwarta w Panteonie Górnośląskim w Katowicach. » więcej 2024-05-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 maja » więcej 2024-05-26, godz. 18:22 Nie żyje Ludwika Wujec Nie żyje Ludwika Wujec, polska fizyczka, działaczka polityczna, opozycjonistka z czasów PRL. O jej śmierci poinformował syn Paweł Wujec. Miała 83 lata. » więcej 2024-05-26, godz. 09:00 Premiera filmu IPN „Którzy ogień podsycą…” [DŹWIĘK] O bohaterach opozycji antykomunistycznej - prawie dziewięciu tysiącach osób odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności opowiada film dokumentalny „Którzy… » więcej 2024-05-26, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 26 maja » więcej 2024-05-25, godz. 13:13 Upamiętnienie rotmistrza Witolda Pileckiego w 76. rocznicę śmierci Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie organizuje obchody 76. rocznicy śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego. Odprawiona zostanie… » więcej 2024-05-25, godz. 11:00 Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem 25 maja po raz piąty obchodzimy Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem, przypadający w rocznicę egzekucji rotmistrza Witolda Pileckiego w… » więcej 2024-05-25, godz. 09:00 76 lat temu został stracony rotmistrz Witold Pilecki 76 lat temu, 25 maja 1948 roku, z wyroku komunistycznych władz został stracony Witold Pilecki, rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej… » więcej 2024-05-25, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 25 maja » więcej 2024-05-24, godz. 13:44 Instytut Pileckiego i Regionalne Centrum Krwiodawstwa upamiętnią rotmistrza Witolda Pileckiego W przeddzień 76. rocznicy śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego a zarazem Międzynarodowego Dnia Pamięci Bohaterów Walki z Totalitaryzmem, Instytut Pileckiego… » więcej
1920212223
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »