Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989…
2024-06-04, 13:00 Autor: IAR/ #Jędrzejczyk /w kry

Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989 roku

Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Mija 35. rocznica częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze po II wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Zwycięstwo odniosła w nich „Solidarność”, kierowana przez Lecha Wałęsę.
Po rozmowach Okrągłego Stołu i nieoficjalnych rozmowach w Magdalence przedstawicieli PZPR i „Solidarności” do głosowania dopuszczono opozycję.

Jak mówi Tomasz Kozłowski z Instytutu Pamięci Narodowej ustalono wówczas podział władzy. Komuniści mieli mieć zagwarantowaną większość w parlamencie, gwarancję wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta, którego wybierał wówczas parlament - sejm i senat, a dodatkowo, dzięki prezydentowi i rządowi komuniści mieliby kontrolą nad aparatem władzy, jak wojsko, służby specjalne, milicja.

Wobec ustaleń Okrągłego Stołu wygrana Solidarności 4 czerwca 1989 roku była dla wszystkich zaskoczeniem - dodaje historyk. „Nikt nie spodziewał się, że społeczeństwo tak gremialnie zagłosuje za Solidarnością, nie spodziewali się tego komuniści, ani ludzie z Solidarności”- podkreśla Tomasz Kozłowski. Jak mówi już w lipcu okazało się, że w parlamencie generał Jaruzelski nie ma wystarczającego poparcia, by zostać prezydentem. Jak przypomina Tomasz Kozłowski był to początek upadku komunizmu. Komunistom nie udało się utworzyć rządu po wyborach. Powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego z wpływami starego systemu. „W rządzie Tadeusza Mazowieckiego Czesław Kiszczak został ministrem spraw wewnętrznych, a generał Siwicki - ministrem obrony narodowej, ale stopniowo władza komunistów słabła i na przełomie 89-90 roku partia zaczęła się rozpadać, później doszło do samorozwiązania” - mówi historyk.

W wyborach 4 czerwca opozycja demokratyczna w pierwszej turze uzyskała 160 ze 161 miejsc w Sejmie przeznaczonych dla kandydatów bezpartyjnych. W wyborach do Senatu kandydaci wspierani przez opozycję uzyskali 99 na 100 możliwych mandatów. Polska stała się pierwszym krajem bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy, co uznawane jest za początek "Jesieni Ludów", która ostatecznie doprowadziła do upadku żelaznej kurtyny.

O 17.00 w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie odbędzie się dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - bilans doświadczeń”. Transmisja dyskusji na kanale IPNtv. Także Polskie Radio przygotowało specjalny historyczny serwis internetowy dotyczący 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów, w którym prezentuje nagrania pochodzące z przełomowych dni 1989 roku, które stanowią dźwiękowe tło upadku komunizmu w Polsce oraz w Europie.
Serwis jest dostępny pod internetowym: www.polskieradio.pl/408/7917/


Zobacz także

2024-05-31, godz. 09:00 Rekrutacja wolontariuszy na rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego Stołeczny ratusz poszukuje wolontariuszy gotowych pomóc w obsłudze zbliżających się obchodów 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Głównym zadaniem… » więcej 2024-05-31, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 31 maja » więcej 2024-05-30, godz. 11:00 Pogrzeb Ludwiki Wujec Rodzina, przyjaciele, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz byli opozycjoniści pożegnali na warszawskich Powązkach Wojskowych Ludwikę Wujec… » więcej 2024-05-30, godz. 09:00 Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa 30 maja przypada uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, znana powszechnie w Polsce jako Boże Ciało. Jest to jedno z najważniejszych świąt… » więcej 2024-05-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 maja » więcej 2024-05-29, godz. 15:30 ŻIH wydał Encyklopedię getta warszawskiego Ponad 2 tysiące haseł w internecie i 50 haseł w wersji papierowej - publikacją "Encyklopedii getta warszawskiego" zakończył się wieloletni projekt naukowy… » więcej 2024-05-29, godz. 11:00 Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa 29 maja jest obchodzony Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa, ustanowiony przez Sejm w 2011 roku. Jest to święto żołnierzy i funkcjonariuszy służb… » więcej 2024-05-29, godz. 10:00 Odsłonięto tablicę upamiętniającą podpułkownika Wacława Lipińskiego, żołnierza walk o niepodległość Przed gmachem warszawskiej PAST-y odsłonięto tablicę poświęconą podpułkownikowi Wacławowi Lipińskiemu. To harcerz i żołnierz Pierwszej Brygady Legionów… » więcej 2024-05-29, godz. 09:00 81 lat temu Niemcy rozstrzelali 530 więźniów Pawiaka 81 lat temu, 29 maja 1943 roku, Niemcy rozstrzelali w ruinach warszawskiego getta około 530 więźniów Pawiaka. Była to jedna z największych masowych egzekucji… » więcej 2024-05-29, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 29 maja » więcej
1314151617
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »