Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Dzień Polonii i Polaków za Granicą
2024-05-02, 11:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Dzień Polonii i Polaków za Granicą

Godło.[Fot.Źródło:MŻW i W P PRL]
Godło.[Fot.Źródło:MŻW i W P PRL]
2 maja obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To święto około 20 milionów osób mieszkających poza granicami kraju i przyznających się do polskich korzeni. Jest uroczyście obchodzone we wszystkich środowiskach polonijnych na świecie. Święto nawiązuje do przedwojennej tradycji, zgodnie z którą 2 maja obchodzono Dzień Imigranta.
Dzień Polonii i Polaków za Granicą został ustanowiony w 2002 roku uchwałą Senatu, w dowód uznania dla Polonii i Polaków za ich wielowiekowy dorobek i wkład w odzyskanie przez nasz kraj niepodległości. Ma na celu umacnianie poczucia jedności wszystkich rodaków i pomoc w zachowaniu świadomości narodowej.

Najliczniejsza grupa emigracji i osób polskiego pochodzenia żyje w Stanach Zjednoczonych - 10 milionów. Inne duże skupiska są w Brazylii, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Francji i Niemczech. Polacy mieszkają też między innymi na Litwie, Białorusi i Ukrainie.

Polonię należy odróżnić od polskiej mniejszości narodowej. Polonią określa się tylko polskich emigrantów oraz ich potomków. Natomiast osoby mieszkające na terenach, które w przeszłości należały do państwa polskiego, a w wyniku zmiany granic znalazły się poza nim, uznaje się za Polaków. I tak mówimy: Polacy na Litwie, Polacy na Ukrainie czy Polacy w Czechach.

Uchwała senacka z 2002 roku określa politykę państwa wobec Polaków przebywających za granicą. Mówi o zapewnieniu im praw mniejszości narodowej, rozwijaniu ojczystego języka i promowaniu polskiej kultury. Zgodnie z dokumentem, konstytucyjnym opiekunem diaspory jest Marszałek Senatu. Szczególna rola izby wyższej w podtrzymywaniu tożsamości narodowej Polaków mieszkających na obczyźnie, wywodzi się z międzywojennej tradycji patronowania wychodźstwu.

(więcej)

Polonia na świecie wywodzi się z kilku fal migracji. Pierwsza, po powstaniach narodowych w XIX wieku, kierowała się głównie do Francji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Niemiec i Ameryki Północnej. Druga to emigracja zarobkowa w II połowie XIX wieku aż do 1939 roku, wówczas robotnicy wyjeżdżali głównie do Francji, Belgii i Niemiec, a chłopi do Stanów Zjednoczonych, Kanady, Brazylii i Argentyny. Do kolejnej fali doszło wskutek II wojny światowej oraz z przyczyn politycznych po wojnie, ponieważ komunistyczne władze zakazały powrotu wielu Polakom walczącym w Siłach Zbrojnych na Zachodzie.

Później - w latach 1968-1971 - była to emigracja pomarcowa, kraj wówczas opuściło wielu polskich Żydów na skutek napięć narodowościowych i prześladowań antysemickich w Marcu '68. W latach 80. doszło do licznej emigracji z powodów ekonomicznych i politycznych, zwłaszcza po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku. Ostatnia odnotowana fala to emigracja zarobkowa po 1989 roku, głównie do Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemiec, Włoch, Kanady i Stanów Zjednoczonych.

Zobacz także

2024-06-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 czerwca » więcej 2024-06-02, godz. 11:00 45. rocznica pierwszej pielgrzymki do Polski papieża Jana Pawła II 45 lat temu, 2 czerwca 1979 roku, papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny. Po raz pierwszy biskup Rzymu odwiedził Polskę w jej tysiącletnich… » więcej 2024-06-02, godz. 09:00 110 lat temu urodziła się Teodora Żukowska ps. "Milena", nazywana szpiegiem z pałacu Brühla 110 lat temu, 2 czerwca 1914 roku, urodziła się Teodora Żukowska, pseudonim „Milena”, agentka kontrwywiadu Armii Krajowej, nazywana szpiegiem z pałacu… » więcej 2024-06-02, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 2 czerwca » więcej 2024-06-01, godz. 11:00 255 lat temu urodził się Józef Elsner, kompozytor, nauczyciel Fryderyka Chopina 255 lat temu, 1 czerwca 1769 roku, urodził się Józef Elsner, kompozytor, pedagog i teoretyk muzyki, nauczyciel Fryderyka Chopina. Zasłużył się jako organizator… » więcej 2024-06-01, godz. 09:00 Polska obchodzi Międzynarodowy Dzień Dziecka 1 czerwca Polska obchodzi Międzynarodowy Dzień Dziecka. W całym kraju z tej okazji organizowane są różne wydarzenia dla dzieci - festyny, koncerty, imprezy… » więcej 2024-06-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 czerwca » więcej 2024-05-31, godz. 15:00 Dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej – bilans doświadczeń” W ramach obchodów 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów parlamentarnych z 4 czerwca 1989 roku Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej organizuje… » więcej 2024-05-31, godz. 13:00 40 lat temu rozpoczął się proces w sprawie zabójstwa Grzegorza Przemyka 40 lat temu, 31 maja 1984 roku, rozpoczął się proces w sprawie zabójstwa maturzysty Grzegorza Przemyka, syna poetki i działaczki opozycyjnej w PRL Barbary… » więcej 2024-05-31, godz. 11:00 80 lat temu Polacy zatopili w Wiśle okręt "Tannenberg" z niemieckimi żołnierzami 80 lat temu, 31 maja 1944 roku Polacy zatopili w Wiśle okręt "Tannenberg" z niemieckimi żołnierzami na pokładzie. Jednostka była wykorzystywana przez okupanta… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »