Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca…
2024-04-30, 11:00 Autor: IAR/J.Leszczyńska/K.Koziełł/dok.

95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej

Homer [wikipedia/domena publiczna]
Homer [wikipedia/domena publiczna]
95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii Greków i Rzymian” - jak mówił „bliźniaczej siostry” „Literatury Greków i Rzymian" - a także „Dziejów Greków i Rzymian (...)". Na jego dziełach wychowało się kilka pokoleń Polaków. Zmarł 19 marca 2004 roku.
Choć interesowała go głównie starożytność grecko-rzymska i chrześcijańska, zajmował się też literaturą staropolską, polsko-łacińską poezją renesansu, a także angielskim i polskim romantyzmem oraz poezją nowogrecką.

Zasłynął tłumaczeniami. Do jego najwybitniejszych osiągnięć translatorskich należy między innymi przekład na język polski „Wyznań” Świętego Augustyna, „Eneidy" Wergiliusza i „Antologii Palatyńskiej". Zygmunt Kubiak tłumaczył również z nowogreckiego - wiersze greckiego poety Konstandinosa Kawafisa - oraz z języka angielskiego. Przełożył między innymi „Dwóch panów z Werony" Williama Szekspira, poezje Williama Blake’a i dramat Thomasa Kyda - "Tragedia hiszpańska".

Zygmunt Kubiak greki nauczył się sam, mając 13 lat, zainspirowany lekturą „Iliady" Homera, łaciny na tajnych kompletach w czasie okupacji niemieckiej.

Debiutował w 1946 roku, jako 17-latek, artykułem „Nie zapominać o kulturze duchowej" w tygodniku „Młoda Rzeczpospolita". W późniejszych latach związał się z krakowskim „Tygodnikiem Powszechnym" oraz z Państwowym Instytutem Wydawniczym.
Był tytanem pracy. Przekładowi wszystkich 253 wierszy Konstandinosa Kawafisa poświęcił ponad 30 lat życia.

Podkreślał, że jego praca bez czytelników nie miałaby sensu. Z tego powodu uważnie pochylał się nad każdym słowem, potrafił w ostatniej chwili, nawet w nocy, zadzwonić do drukarni, by coś zmienić. Wielokrotnie wracał do dzieł wcześniej przekładanych, cyzelował je, a nieraz gruntownie zmieniał - tak było między innymi z „Antologią Palatyńską”. Badał korzenie kultury europejskiej, podkreślając jej ciągłość i aktualność dzieł stworzonych przed wiekami. Akcentował związek kultury polskiej z antykiem i wielowiekową, symboliczną przynależność Polski do kultury śródziemnomorskiej. Wśród licznych nagród i odznaczeń, które otrzymał, był - w 1997 roku - Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

(więcej)

Zygmunt Kubiak po wojnie studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim, ale jak przyznał w jednym z wywiadów, „już przychodząc na studia, był filologiem klasycznym". W 1952 roku został usunięty z uczelni z powodów politycznych. Utrzymywał się wówczas z prac filologicznych, które prywatnie wykonywał dla znanego biblisty księdza Eugeniusza Dąbrowskiego.

W rozmowie z Ziemowitem Skibińskim, wydanej drukiem pod tytułem „Zwierciadło Śródziemnomorza. Rozmowy z Zygmuntem Kubiakiem” podkreślił, że języki klasyczne „czar rzuciły na niego od razu”. „Najpierw zetknąłem się z łaciną poprzez liturgię, potem dostrzegłem jej urodę dźwiękową, następnie zaś zacząłem poznawać jej zwartość intelektualną, dyscyplinę. Od dzieciństwa wywierała na mnie ogromne wrażenie, a do greki się zbliżyłem, by poznać głębszą warstwę tej samej kultury, wyczuwałem bowiem, że tam coś głębiej jest. (...) Zacząłem jej się sam uczyć. Uczucia moje do tego języka, podobnie jak do łaciny, mieniły się całą gamą - od zauroczenia samym alfabetem, następnie dźwiękiem i strukturą greki, aż do niezwykłego bogactwa i miękkości oraz czaru. Poznawanie greki i łaciny to był dla mnie świat czarodziejski, poznawałem medium mojej sztuki i przekładu” - mówił literat.

Zygmunt Kubiak otrzymał wiele nagród, między innymi Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, Nagrodę Literacką im. Władysława Reymonta i Nagrodę Edytorską Polskiego PEN Clubu.

Należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Zobacz także

2024-04-22, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 22 kwietnia » więcej 2024-04-21, godz. 11:00 79 lat temu oddziały 2. Korpusu Polskiego zajęły Bolonię 79 lat temu - 21 kwietnia 1945 roku - oddziały 2. Korpusu Polskiego walczące na froncie włoskim zajęły Bolonię. Miasto zostało wyzwolone w ramach operacji… » więcej 2024-04-21, godz. 09:00 105 lat temu oddziały polskie wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej 105 lat temu - 21 kwietnia 1919 roku, w Poniedziałek Wielkanocny - oddziały polskie dowodzone przez Józefa Piłsudskiego wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej… » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej
3536373839
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »