Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca…
2024-04-30, 11:00 Autor: IAR/J.Leszczyńska/K.Koziełł/dok.

95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej

Homer [wikipedia/domena publiczna]
Homer [wikipedia/domena publiczna]
95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii Greków i Rzymian” - jak mówił „bliźniaczej siostry” „Literatury Greków i Rzymian" - a także „Dziejów Greków i Rzymian (...)". Na jego dziełach wychowało się kilka pokoleń Polaków. Zmarł 19 marca 2004 roku.
Choć interesowała go głównie starożytność grecko-rzymska i chrześcijańska, zajmował się też literaturą staropolską, polsko-łacińską poezją renesansu, a także angielskim i polskim romantyzmem oraz poezją nowogrecką.

Zasłynął tłumaczeniami. Do jego najwybitniejszych osiągnięć translatorskich należy między innymi przekład na język polski „Wyznań” Świętego Augustyna, „Eneidy" Wergiliusza i „Antologii Palatyńskiej". Zygmunt Kubiak tłumaczył również z nowogreckiego - wiersze greckiego poety Konstandinosa Kawafisa - oraz z języka angielskiego. Przełożył między innymi „Dwóch panów z Werony" Williama Szekspira, poezje Williama Blake’a i dramat Thomasa Kyda - "Tragedia hiszpańska".

Zygmunt Kubiak greki nauczył się sam, mając 13 lat, zainspirowany lekturą „Iliady" Homera, łaciny na tajnych kompletach w czasie okupacji niemieckiej.

Debiutował w 1946 roku, jako 17-latek, artykułem „Nie zapominać o kulturze duchowej" w tygodniku „Młoda Rzeczpospolita". W późniejszych latach związał się z krakowskim „Tygodnikiem Powszechnym" oraz z Państwowym Instytutem Wydawniczym.
Był tytanem pracy. Przekładowi wszystkich 253 wierszy Konstandinosa Kawafisa poświęcił ponad 30 lat życia.

Podkreślał, że jego praca bez czytelników nie miałaby sensu. Z tego powodu uważnie pochylał się nad każdym słowem, potrafił w ostatniej chwili, nawet w nocy, zadzwonić do drukarni, by coś zmienić. Wielokrotnie wracał do dzieł wcześniej przekładanych, cyzelował je, a nieraz gruntownie zmieniał - tak było między innymi z „Antologią Palatyńską”. Badał korzenie kultury europejskiej, podkreślając jej ciągłość i aktualność dzieł stworzonych przed wiekami. Akcentował związek kultury polskiej z antykiem i wielowiekową, symboliczną przynależność Polski do kultury śródziemnomorskiej. Wśród licznych nagród i odznaczeń, które otrzymał, był - w 1997 roku - Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

(więcej)

Zygmunt Kubiak po wojnie studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim, ale jak przyznał w jednym z wywiadów, „już przychodząc na studia, był filologiem klasycznym". W 1952 roku został usunięty z uczelni z powodów politycznych. Utrzymywał się wówczas z prac filologicznych, które prywatnie wykonywał dla znanego biblisty księdza Eugeniusza Dąbrowskiego.

W rozmowie z Ziemowitem Skibińskim, wydanej drukiem pod tytułem „Zwierciadło Śródziemnomorza. Rozmowy z Zygmuntem Kubiakiem” podkreślił, że języki klasyczne „czar rzuciły na niego od razu”. „Najpierw zetknąłem się z łaciną poprzez liturgię, potem dostrzegłem jej urodę dźwiękową, następnie zaś zacząłem poznawać jej zwartość intelektualną, dyscyplinę. Od dzieciństwa wywierała na mnie ogromne wrażenie, a do greki się zbliżyłem, by poznać głębszą warstwę tej samej kultury, wyczuwałem bowiem, że tam coś głębiej jest. (...) Zacząłem jej się sam uczyć. Uczucia moje do tego języka, podobnie jak do łaciny, mieniły się całą gamą - od zauroczenia samym alfabetem, następnie dźwiękiem i strukturą greki, aż do niezwykłego bogactwa i miękkości oraz czaru. Poznawanie greki i łaciny to był dla mnie świat czarodziejski, poznawałem medium mojej sztuki i przekładu” - mówił literat.

Zygmunt Kubiak otrzymał wiele nagród, między innymi Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, Nagrodę Literacką im. Władysława Reymonta i Nagrodę Edytorską Polskiego PEN Clubu.

Należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Zobacz także

2024-05-24, godz. 13:00 85 lat temu zmarł historyk polskiej literatury i kultury Aleksander Brückner 85 lat temu - 24 maja 1939 roku - zmarł Aleksander Brückner, historyk literatury i kultury polskiej, slawista, odkrywca „Kazań świętokrzyskich”. Znany… » więcej 2024-05-24, godz. 11:00 93 lata temu oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem 93 lata temu, 24 maja 1931 roku, oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem. Gdy powstawała, była nadajnikiem o największej… » więcej 2024-05-24, godz. 09:00 415 lat temu król Zygmunt III Waza wraz z rodziną i dworem przeniósł się do Warszawy 415 lat temu, 24 maja 1609 roku, król Zygmunt III Waza wraz z rodziną i dworem opuścił Zamek na Wawelu, będący dotychczasową siedzibą polskiego władcy… » więcej 2024-05-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 maja » więcej 2024-05-23, godz. 12:00 Muzeum Historii Polski: Uczestnicy Sympozjum "Pamięć Europy" o wolności "Upamiętniając i opowiadając wolność" to hasło dwunastej edycji Sympozjum organizowanego przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność. Do piątku 24… » więcej 2024-05-23, godz. 11:00 Pogrzeb Zofii Czekalskiej "Sosenki", uczestniczki Powstania Warszawskiego 23 maja w Warszawie odbędą się uroczystości pogrzebowe Zofii Czekalskiej "Sosenki", uczestniczki Powstania Warszawskiego, łączniczki w Zgrupowaniu Armii… » więcej 2024-05-23, godz. 10:00 Jan Józef Kasprzyk o bitwie o Monte Cassino To była jedna z kluczowych bitew II wojny światowej -tak o bitwie o Monte Cassino mówił były szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan… » więcej 2024-05-23, godz. 09:30 Dziś pogrzeb państwowy doczesnych szczątków Edwarda Dziewy ps. "Ostoja", "Jeremi" W Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie dziś (23.05, godz.11.00) państwowy pogrzeb doczesnych szczątków Edwarda Dziewy ps. "Ostoja", "Jeremi". Po Mszy… » więcej 2024-05-23, godz. 09:00 40 lat temu sąd wojskowy skazał płk. Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci 40 lat temu, 23 maja 1984 roku, Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego zaocznie skazał pułkownika Ryszarda Kuklińskiego na karę śmierci i konfiskatę majątku… » więcej 2024-05-23, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 23 maja » więcej
2425262728
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »