Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 79 lat od wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego…
2024-04-29, 11:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Mija 79 lat od wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau

Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny w Dachau. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny w Dachau. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
79 lat temu, 29 kwietnia 1945 roku, amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki obóz koncentracyjny w Dachau pod Monachium. Znajdowało się w nim ponad 30 tysięcy więźniów. Żołnierze z 7. Armii generała George'a Pattona weszli do obozu po 17-tej, czyli na kilka godzin przed planowaną przez Niemców jego likwidacją. Pierwszą flagą, jaka zawisła nad wyzwolonym obozem była flaga polska.
Amerykanie zobaczyli w obozie między innymi stojący na bocznicy pociąg z ponad dwoma tysiącami ciał. Łącznie na spalenie w krematorium było przeznaczonych 7,5 tysiąca zwłok. Według rozkazu Heinricha Himmlera, żaden żaden nie mógł zostać żywy. Dachau, założony w 1933 roku, był pierwszym niemieckim nazistowskim obozem koncentracyjnym. Według dokumentów obozowych, w sumie więziono w nim ponad 206 tysięcy osób, z których śmierć poniosło ponad 41 tysięcy. Dane te nie obejmują jednak więźniów niezarejestrowanych, w tym sowieckich. Inne szacunki podają wyższe liczby: 250 tysięcy osób więzionych, z których zmarło około 148 tysięcy, także w licznych podobozach.

Dachau był głównym obozem przeznaczonym przez Niemców dla duchownych katolickich, protestanckich i prawosławnych. Wśród uwięzionych tam 2794 duchownych, było 1773 kapłanów z Polski. W Dachau zamordowano 868 księży Polaków.

Więźniowie byli zmuszani do wyniszczającej pracy na torfowiskach i w piaskarniach. Przeprowadzano na nich zbrodnicze eksperymenty pseudomedyczne. Księżom nie wolno było odprawiać mszy świętych, odmawiać brewiarza, modlić się i mieć przy sobie jakiegokolwiek przedmiotu kultu. Zakazano również duchowej pomocy umierającym.

Wśród Polaków, którzy przeżyli pobyt w Dachau byli między innymi pisarze: Tadeusz Borowski i Gustaw Morcinek, Stanisław Grzesiuk - pisarz i pieśniarz oraz Henryk Debich - dyrygent i kompozytor. W grupie księży - ojciec Marian Żelazek, po wojnie opiekun trędowatych w Indiach, arcybiskup Kazimierz Majdański, którego poddawano w Dachau pseudomedycznym eksperymentom, oraz kardynał Adam Kozłowiecki i biskup Ignacy Jeż. Ostatni z więzionych tam polskich kapłanów - ksiądz Leon Stępniak zmarł w 2013 roku.

W kwietniu 1945 roku księża w Dachau modlili się o wyzwolenie do św. Józefa Kaliskiego, i przyrzekli, że jeśli przeżyją, będą pielgrzymować do miejsca jego kultu. 29 kwietnia obóz został zdobyty przez nieliczną grupę patrolową alianckich żołnierzy, na kilkanaście godzin przed atakiem planowanym przez amerykańskie dowództwo. Od 1948 roku księża pielgrzymowali do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Jako wotum za ocalenie powstała tam Kaplica Męczeństwa i Wdzięczności, a w Łomiankach pod Warszawą - Instytut Studiów nad Rodziną, założony przez arcybiskupa Kazimierza Majdańskiego. W 1997 roku kaliskie sanktuarium odwiedził papież Jan Paweł II.

Zobacz także

2024-05-02, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 2 maja » więcej 2024-05-01, godz. 15:00 Bitwa pod Monte Cassino. Wystawa w Muzeum Oręża Polskiego [DŹWIĘK] Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu przygotowało wystawę z okazji - przypadającej w tym roku - 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino. Kluczową rolę w walkach… » więcej 2024-05-01, godz. 11:00 125 lat temu urodził się lotnik Stanisław Skarżyński 125 lat temu, 1 maja 1899 roku, urodził się Stanisław Skarżyński, pilot, który w 1933 roku, jako pierwszy Polak, pokonał Atlantyk. Wsławił się też lotem… » więcej 2024-05-01, godz. 10:30 20 lat temu Polska wstąpiła do Unii Europejskiej 20 lat temu, 1 maja 2004 roku, Polska wraz z dziewięcioma innymi krajami wstąpiła do Unii Europejskiej. Grono członków Wspólnoty powiększyło się wówczas… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Międzynarodowe Święto Pracy Dziś przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 maja » więcej 2024-04-30, godz. 15:00 20 lat Polski w UE [DŹWIĘK] To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski - mówili zgodnie uczestnicy konferencji podsumowującej 20 lat naszej obecności w Unii Europejskiej. » więcej 2024-04-30, godz. 13:00 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego obozu Ravensbruck Mija 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Ravensbruck. Gdy 30 kwietnia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej zajęli obóz, opuszczony… » więcej 2024-04-30, godz. 11:00 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej 95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii… » więcej 2024-04-30, godz. 09:00 Piknik w Muzeum Wojska Polskiego [DŹWIĘK] Grupy rekonstrukcyjne zajmujące się drugą wojną światową i osiemnastym wiekiem oraz współczesny sprzęt wojskowy - to wszystko można było zobaczyć podczas… » więcej
3031323334
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »