Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 95 lat temu zwodowano pierwszy polski okręt podwodny…
2024-04-12, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

95 lat temu zwodowano pierwszy polski okręt podwodny ORP "Wilk"

„Wilk” w Wielkiej Brytanii (numer taktyczny zamazany przez cenzurę) HU76136 [fot. wikipedia/domena publiczna]
„Wilk” w Wielkiej Brytanii (numer taktyczny zamazany przez cenzurę) HU76136 [fot. wikipedia/domena publiczna]
95 lat temu, 12 kwietnia 1929 roku, we francuskim Hawrze zwodowano pierwszy polski okręt podwodny - ORP "Wilk". Mimo oficjalnego zakończenia budowy wciąż trwało wyposażanie okrętu, a następnie próby morskie, dlatego polską banderę na jednostce podniesiono 31 października. Wtedy okręt włączono w skład Marynarki Wojennej II RP.
W razie konfliktu zbrojnego, w ramach planu o kryptonimie "Worek", polskie okręty podwodne miały patrolować i zaminowywać Zatokę Gdańską aż po Hel. Dla ORP "Wilk" II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku około 5.30 nieudanym atakiem niemieckich wodnosamolotów na port wojenny na Oksywiu. Niemal w tym samym czasie dowódca okrętu, kapitan Bogusław Krawczyk (od 1940 komandor podporucznik), otrzymał rozkaz wyjścia w morze. Po godzinie 6.30 "Wilk" po raz pierwszy w czasie wojny znalazł się w zanurzeniu.

Jednostce przypadł jeden z najtrudniejszych odcinków akwenu, intensywnie patrolowany przez niemieckie samoloty. 5 września okręt został poważnie uszkodzony w ataku lotnictwa III Rzeszy, do którego dołączył jeden z trałowców. W wyniku zniszczeń ORP "Wilk" osiadł na dnie. Po kilkunastu godzinach wynurzył się, jednak poważne uszkodzenia uniemożliwiały skuteczne manewrowanie okrętem, który na naprawę został skierowany do Wielkiej Brytanii. Włączono go do 2. Flotylli Okrętów Podwodnych i 29 listopada wyszedł w swój pierwszy rejs.

Kariera okrętu w patrolach po Morzu Północnym nie trwała długo. Z uwagi na liczne awarie i po kolizji z "Orłem" 30 stycznia 1940 roku, dowództwo zdecydowało o przeprowadzeniu kapitalnego remontu jednostki. Kilkumiesięczny postój w stoczni w Dundee wpłynął na demoralizację pozbawionej zajęcia załogi. Mnożyły się przypadki wywoływania awantur i niesubordynacji. Wśród załogi zaczęła też krążyć opinia, że okręt jest przeklęty, natomiast w dowództwie narastało przekonanie, iż nadszedł czas na wycofanie „Wilka” i zastąpienie go nowoczesną konstrukcją brytyjską.

W lipcu 1941 roku komandor Krawczyk został odwołany z funkcji dowódcy okrętu i dzień później - 19 lipca - popełnił samobójstwo. Według oficjalnego komunikatu śledczych przyczyną samobójstwa były „sprawy osobiste”. W sierpniu z załogą „Wilka” spotkał się generał Władysław Sikorski. Oskarżył marynarzy o zaprzepaszczenie legendy okrętu i zagroził sądem. W 1942 "Wilk" został przesunięty do rezerwy. Nie wziął już udziału w walkach. Po wojnie, w 1951 roku, okręt powrócił do Gdyni. Przeznaczono go na cele muzealne, a w 1954 podjęto decyzję o zezłomowaniu. Dziś część jego wyposażenia można oglądać w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.

(więcej)

Po odzyskaniu niepodległości polską flotę wojenną budowano niemal od zera, w oparciu o doświadczenia polskich marynarzy służących w marynarkach państw zaborczych. W 1921 roku nasze władze zawarły sojusz polityczno-wojskowy z Francją, na mocy którego kraj ten miał udzielić Polsce kredytu na rozwój sił zbrojnych. Zamówienia dla floty miały być realizowane wyłącznie w stoczniach francuskich. Polska zamówiła dwa kontrtorpedowce - tam powstały ORP "Wicher" i ORP "Burza", stawiacz min - późniejszy ORP "Gryf" - oraz trzy okręty podwodne - ORP "Wilk", "Żbik" i "Ryś".

Okręty podwodne znakomicie nadawały się do wykorzystania na małym akwenie, jakim jest Morze Bałtyckie. Mogły schować się przed o wiele silniejszym przeciwnikiem, jakim było niemieckie Kriegsmarine, a nawet spróbować umknąć niezauważenie z Morza Bałtyckiego przez cieśniny duńskie.

Zobacz także

2024-05-31, godz. 15:00 Dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej – bilans doświadczeń” W ramach obchodów 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów parlamentarnych z 4 czerwca 1989 roku Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej organizuje… » więcej 2024-05-31, godz. 13:00 40 lat temu rozpoczął się proces w sprawie zabójstwa Grzegorza Przemyka 40 lat temu, 31 maja 1984 roku, rozpoczął się proces w sprawie zabójstwa maturzysty Grzegorza Przemyka, syna poetki i działaczki opozycyjnej w PRL Barbary… » więcej 2024-05-31, godz. 11:00 80 lat temu Polacy zatopili w Wiśle okręt "Tannenberg" z niemieckimi żołnierzami 80 lat temu, 31 maja 1944 roku Polacy zatopili w Wiśle okręt "Tannenberg" z niemieckimi żołnierzami na pokładzie. Jednostka była wykorzystywana przez okupanta… » więcej 2024-05-31, godz. 09:00 Rekrutacja wolontariuszy na rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego Stołeczny ratusz poszukuje wolontariuszy gotowych pomóc w obsłudze zbliżających się obchodów 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Głównym zadaniem… » więcej 2024-05-31, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 31 maja » więcej 2024-05-30, godz. 11:00 Pogrzeb Ludwiki Wujec Rodzina, przyjaciele, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz byli opozycjoniści pożegnali na warszawskich Powązkach Wojskowych Ludwikę Wujec… » więcej 2024-05-30, godz. 09:00 Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa 30 maja przypada uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, znana powszechnie w Polsce jako Boże Ciało. Jest to jedno z najważniejszych świąt… » więcej 2024-05-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 maja » więcej 2024-05-29, godz. 15:30 ŻIH wydał Encyklopedię getta warszawskiego Ponad 2 tysiące haseł w internecie i 50 haseł w wersji papierowej - publikacją "Encyklopedii getta warszawskiego" zakończył się wieloletni projekt naukowy… » więcej 2024-05-29, godz. 11:00 Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa 29 maja jest obchodzony Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa, ustanowiony przez Sejm w 2011 roku. Jest to święto żołnierzy i funkcjonariuszy służb… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »