Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Wielkanoc - uroczystość Zmartwychwstania Pańs…
2024-03-31, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Wielkanoc - uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego

Rezurekcja w Głuchołazach [fot. Parafia Głuchołazy]
Rezurekcja w Głuchołazach [fot. Parafia Głuchołazy]
Wielkanoc jest świętem ruchomym. Podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że będzie się ją obchodzić w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Oznacza to, że Wielkanoc może wypaść najwcześniej 22 marca, a najpóźniej 25 kwietnia.
Z Wielkanocą powiązany jest termin większości ruchomych świąt chrześcijańskich, między innymi Środy Popielcowej, Wielkiego Postu, Wniebowstąpienia Pańskiego i Zesłania Ducha Świętego.

Obchodom Świąt Wielkanocnych i poprzedzającego je Wielkiego Tygodnia towarzyszą liczne zwyczaje ludowe, jak robienie palm, malowanie i ozdabianie jajek. Drugi dzień świąt - Poniedziałek Wielkanocny - jest często nazywany "Lanym poniedziałkiem" lub "Śmigusem-dyngusem", ze względu na zwyczaj polewania wodą osób zaprzyjaźnionych, a nawet nieznajomych.

Tradycję sięgającą średniowiecza ma tzw. procesja Emaus, często połączona z odpustem, odbywająca się w Poniedziałek Wielkanocny. Nawiązuje ona do wydarzenia opisanego w ewangelii, kiedy po zmartwychwstaniu Jezusa dwaj jego uczniowie, rozgoryczeni śmiercią mistrza, udali się z Jerozolimy do wioski Emaus. W drodze spotkali Zmartwychwstałego, który tłumaczył im proroctwa odnoszące się do Mesjasza, a na koniec dał im się poznać w znaku łamania chleba. Spowodowało to zmianę ich postawy i powrót do Jerozolimy, mimo groźby prześladowań. Niespełna 50 dni później uczestniczyli w Zesłaniu Ducha Świętego. Tradycja Emaus jest obecnie kultywowana przy klasztorze sióstr norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu oraz w Wielkopolsce, a także w Sukowie w diecezji kieleckiej. Za granicą Emaus jest znany w Czechach i na Słowacji.

(więcej)

Wielkanoc, czyli uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego jest to najważniejsze i najstarsze święto wszystkich chrześcijan, obchodzone od czasów apostolskich.

Korzenie Wielkanocy sięgają żydowskiej Paschy, obchodzonej na pamiątkę wyjścia ludu Izraela z niewoli egipskiej i przejścia przez Morze Czerwone. Nazwa "Pascha" - "pesach" wywodzi się z języka hebrajskiego i oznacza "wyjście", "przejście". Chrześcijanie obchodzą nową Paschę, świętując Zmartwychwstanie Jezusa, czyli jego przejście ze śmierci do życia oraz zwycięstwo nad grzechem i śmiercią.

W Watykanie papież Franciszek będzie przewodniczył o godzinie 10.00 uroczystej mszy świętej na placu św. Piotra. Następnie o godzinie 12-tej z głównej loggii bazyliki wygłosi wielkanocne orędzie i udzieli błogosławieństwa "Urbi et Orbi" - "Miastu i Światu".

W Polsce istnieje zwyczaj odprawiania o świcie mszy rezurekcyjnej (od łacińskiego "resurrectio" - "zmartwychwstanie") z procesją z Najświętszym Sakramentem, wyniesionym z Grobu Pańskiego. Towarzyszy temu uroczysty śpiew i bicie dzwonów. Tradycja ta przetrwała od czasu zaborów, kiedy obowiązywała godzina policyjna i zakazywano zgromadzeń w nocy. W Kościele powszechnym procesja rezurekcyjna kończy liturgię Wigilii Paschalnej, odbywającą się w Noc Zmartwychwstania. Mszał obowiązujący w Kościele w Polsce od 1986 roku daje do wyboru organizowanie procesji rano albo w nocy.

Niedziela Wielkanocna rozpoczyna ośmiodniowy okres świąteczny, zwany "oktawą wielkanocną". Kończy się on w II Niedzielę Wielkanocną, to jest Niedzielę Miłosierdzia Bożego, w tym roku - 7 kwietnia. Święto to ustanowił w Kościele katolickim w 2000 roku papież Jan Paweł II, podczas kanonizacji św. Faustyny Kowalskiej, orędowniczki Bożego Miłosierdzia. Dawniej II Niedzielę Wielkanocną nazywano też "Białą Niedzielą". Było to odniesienie do tradycji chrześcijan pierwszych wieków Kościoła. W ten dzień neofici ochrzczeni w Rzymie podczas Wigilii Paschalnej, ubrani w białe szaty, szli procesyjnie do kościoła św. Pankracego, by tam uczestniczyć w mszy świętej.

W wielu okolicach Polski w okresie wielkanocnym pozdrawiano się słowami: "Chrystus zmartwychwstał", na co odpowiadano: "Zmartwychwstał prawdziwie". W Kościele prawosławnym zwyczaj ten istnieje do dziś.

Okres wielkanocny trwa od Wigilii Paschalnej do niedzieli Zesłania Ducha Świętego (w tym roku - 19 maja), czyli 50 dni. Stąd nazywana jest też "Pięćdziesiątnicą".

Zobacz także

2024-03-27, godz. 19:01 5 lat temu zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz AK, uczestnik akcji rozbicia niemieckiego więzienia w Jaśle Pięć lat emu, 27 marca 2019 roku, zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik brawurowej akcji rozbicia niemieckiego więzienia w… » więcej 2024-03-27, godz. 09:00 Mija 79 lat od aresztowania przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego Aresztowanie przywódców Polskiego państwa Podziemnego - 79. roczn. dokumentacja 79 lat temu, 27 i 28 marca 1945 roku, w Pruszkowie pod Warszawą NKWD podstępnie… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 marca » więcej 2024-03-26, godz. 11:00 15 lat temu zmarł opozycjonista Piotr Bednarz 15 lat temu - 26 marca 2009 roku - zmarł Piotr Bednarz, działacz opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku. W grudniu 1981 roku był w grupie, która tuż… » więcej 2024-03-26, godz. 09:00 Mija 81 lat od akcji pod Arsenałem Mija 81 lat od słynnej akcji pod Arsenałem. 26 marca 1943 roku harcerze z konspiracyjnych Szarych Szeregów odbili harcmistrza Jana Bytnara "Rudego" i 20 innych… » więcej 2024-03-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 marca » więcej 2024-03-26, godz. 01:18 Wystawa My Europianie w Muzeum Niepodległości Z okazji 455. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej i 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, Muzeum Niepodległości zaprasza na wystawę „My Europianie”… » więcej 2024-03-25, godz. 13:00 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" nagrodzone przez BBC za najlepsze słuchowisko europejskie Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" Marty Rebzdy w reżyserii Waldemara Modestowicza otrzymało nagrodę BBC Audio Drama Awards za najlepsze słuchowisko… » więcej 2024-03-25, godz. 11:00 80 lat temu miała miejsce wielka ucieczka z niemieckiego obozu jenieckiego dla lotników alianckich W nocy 25 marca 1944 r. doszło do jednej z najsłynniejszych ucieczek jenieckich w czasie II wojny światowej. 80 alianckich lotników, w tym również Polacy… » więcej 2024-03-25, godz. 09:00 Uroczystości w 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Rzymu w Grotach Ardeatyńskich W Rzymie odbyły się uroczystości w przypadającą w niedzielę 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Wiecznego Miasta, rozstrzelanych przez Niemców w Grotach… » więcej
4748495051
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »