Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendrium historyczne
2024-03-18, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendrium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 marca
1241 - Pod Chmielnikiem Tatarzy pokonali oddziały polskie, dowodzone przez wojewodę krakowskiego Włodzimierza.

1401 – W Radomiu podpisano akt unii wileńsko-radomskiej, która ustanowiła trwałą władzę zwierzchnią króla Władysław Jagiełły nad Wielkim Księstwem Litewskim zarządzanym przez księcia Witolda.

1596 - Po pożarze na Wawelu Zygmunt III Waza podjął decyzję o przeniesieniu rezydencji królewskiej do Warszawy; decyzja ta realizowana była etapami, w Zamku Królewskim w Warszawie król zamieszkał na stałe dopiero w 1611 r.

1713 - W Liptowskim Mikulaszu powieszony został Juraj Janosik, tatrzański zbójnik, harnaś; bohater ludowych podań i pieśni.

1783 - W Winnicy Antoni Protazy Potocki założył akcyjną Kompanię Handlową Polską, której zadaniem miało być kontrolowanie wymiany handlowej Rzeczypospolitej przez porty Morza Czarnego.

1863 - Powstanie Styczniowe: Pod Grochowiskami doszło do zwycięskiej dla Polaków bitwy z wojskami rosyjskimi; obie strony poniosły w walce duże straty; po zakończeniu bitwy gen. Marian Langiewicz podzielił swój korpus i na czele niewielkiego oddziału udał się do Galicji, gdzie spodziewał się uzyskać pomoc dla powstańców.

1871 - Mieszkańcy Paryża i oddziały Gwardii Narodowej wystąpili przeciwko oddziałom rządowym - proklamowano powstanie Komuny Paryskiej; naczelnym wodzem wojsk Komuny Paryskiej mianowany został gen. Jarosław Dąbrowski.

1883 - W Bochni urodził się Władysław Gargul, fotograf, wynalazca, przedsiębiorca, jeden z pierwszych fotografów Tatr, pionier produkcji pocztówek fotograficznych.

1899 - W Mentona we Francji zmarła Izabella z Czartoryskich Działyńska, kolekcjonerka dzieł sztuki, twórczyni muzeum na zamku w Gołuchowie i - finansującej jego funkcjonowanie - ordynacji gołuchowskiej.

1918 - W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Korzon, przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej.

1921 - W Rydze podpisano traktat pokojowy pomiędzy Polską a Rosją sowiecką, który kończył wojnę polsko-bolszewicką i wyznaczał granice państwa polskiego na wschodzie.

1923 - W Radomiu otwarto Muzeum im. Jacka Malczewskiego.

1932 - Premiera filmu "Legion ulicy" w reżyserii Aleksandra Forda.

1942 - Na spotkaniu z gen. Władysławem Andersem Stalin zgodził się na ewakuację ze Związku Sowieckiego do Iranu tych żołnierzy polskich, dla których w ZSRS nie wystarczało żywności.

1943 - W Warszawie w czasie strzelaniny z gestapo śmiertelnie ranna została Hanka Sawicka, właściwie Hanna Szapiro, działaczka komunistyczna, członek PPR, redaktorka pisma "Walka Młodych"; zmarła następnego dnia w więzieniu na Pawiaku.

1943 - W Sabniach na Podlasiu zmarła Helena Mniszkówna, pisarka, autorka powieści "Trędowata", "Ordynat Michorowski".

1943 - W konspiracyjnym "Biuletynie Informacyjnym" ukazał się komunikat Kierownictwa Walki Cywilnej grożący najostrzejszymi konsekwencjami osobom, które szantażują Żydów, przebywających poza gettami, oraz "żerują na rodzinach więźniów politycznych i wyłudzają świadczenia za rzekome starania uwolnienia aresztowanego".

1945 - Oddziały 1 Armii Wojska Polskiego po 10 dniach walk zdobyły Kołobrzeg.

1954 - Józef Cyrankiewicz po raz drugi objął stanowisko premiera rządu - sprawował je do 1970 roku.

1956 - W Sianowie koło Koszalina urodził się Edward Żentara, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów "Siekierezada", "Karate po polsku" i roli o. Maksymiliana Kolbe w filmie Krzysztofa Zanussiego "Życie za życie".

1963 - Powstało Towarzystwo Przyjaciół Warszawy.

1965 - Jacek Kuroń i Karol Modzelewski rozdali na Uniwersytecie Warszawskim kilkanaście egzemplarzy "Listu otwartego do członków PZPR", w którym krytykowali władze komunistyczne w Polsce, zarzucając im stworzenie systemu partyjnej biurokracji, niezgodnego z zasadami marksizmu. W konsekwencji zostali aresztowani i oskarżeni o "sporządzanie i rozpowszechnianie opracowań szkodliwych dla interesów państwa"; w lipcu Sąd Wojewódzki dla m. st. Warszawy skazał Kuronia na trzy lata więzienia, a Modzelewskiego - na 3,5 roku.

1971 - Premiera serialu telewizyjnego "Wakacje z duchami" w reżyserii Stanisława Jędryki.

1982 - W Warszawie zmarł Sławomir Lindner, aktor, reżyser, znany z roli ojca Alfonsa van Wordena w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hasa; żołnierz kampanii wrześniowej 1939 r., obrońca Helu.

1980 - W Cuernavaca w Meksyku zmarła Tamara Łempicka, malarka polskiego pochodzenia, czołowa przedstawicielka stylu art deco.

2004 - Metropolita przemyski arcybiskup Józef Michalik wybrany został na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

2017 – W Mielcu zmarł Eugeniusz Szyfner, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Od marca 1942 r., gdy Niemcy w ramach Akcji Reinhardt zlikwidowali gminę żydowską w Mielcu, do sierpnia 1944 r. przechował w ukryciu dziewięciu Żydów, w tym pięcioosobową rodzinę Hellerów.

2020 – W Warszawie zmarł Emil Karewicz, aktor teatralny i filmowy, Brunner ze "Stawki większej niż życie", Jagiełło z "Krzyżaków", porucznik „Mądry" z "Kanału", występował na scenach kilku teatrów: m.in. Wybrzeże, im. Stefana Jaracza w Łodzi. W 1939 r. walczył w obronie Wilna przed wojskami sowieckimi, a w latach 1944-45 r. żołnierz 2 Armii Wojska Polskiego

Zobacz także

2024-03-28, godz. 11:00 Ambasador Polskiej Historii – nagroda IPN dla osób i organizacji spoza Polski Instytut Pamięci Narodowej przyjmuje zgłoszenia do nagrody „Ambasador Polskiej Historii”. Jest ona przeznaczona dla osób i organizacji spoza Polski. To… » więcej 2024-03-28, godz. 09:00 55 lat temu zmarł Dwight Eisenhower, generał armii i prezydent Stanów 55 lat temu - 28 marca 1969 roku - zmarł Dwight Eisenhower, głównodowodzący wojsk sprzymierzonych w czasie II wojny światowej, a potem - przez dwie kadencje… » więcej 2024-03-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 marca » więcej 2024-03-27, godz. 21:48 Spotkanie „»Zawsze powracamy po swoich«. Stan poszukiwań i identyfikacji pomordowanych Żołnierzy Wyklętych” 26 marca dr hab. Krzysztof Szwagrzyk i mec. Anna Szeląg byli gośćmi kolejnego spotkania z cyklu „Tajemnice Bezpieki” w Przystanku Historia IPN w Warszawie… » więcej 2024-03-27, godz. 20:16 Zmarł Jerzy Mindziukiewicz, pseudonim "Jur", wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich W wieku 96 lat zmarł Jerzy Mindziukiewicz pseudonim "Jur" - uczestnik Powstania Warszawskiego, a w ostatnich latach wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich… » więcej 2024-03-27, godz. 19:01 5 lat temu zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz AK, uczestnik akcji rozbicia niemieckiego więzienia w Jaśle Pięć lat emu, 27 marca 2019 roku, zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik brawurowej akcji rozbicia niemieckiego więzienia w… » więcej 2024-03-27, godz. 09:00 Mija 79 lat od aresztowania przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego Aresztowanie przywódców Polskiego państwa Podziemnego - 79. roczn. dokumentacja 79 lat temu, 27 i 28 marca 1945 roku, w Pruszkowie pod Warszawą NKWD podstępnie… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 marca » więcej 2024-03-26, godz. 11:00 15 lat temu zmarł opozycjonista Piotr Bednarz 15 lat temu - 26 marca 2009 roku - zmarł Piotr Bednarz, działacz opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku. W grudniu 1981 roku był w grupie, która tuż… » więcej 2024-03-26, godz. 09:00 Mija 81 lat od akcji pod Arsenałem Mija 81 lat od słynnej akcji pod Arsenałem. 26 marca 1943 roku harcerze z konspiracyjnych Szarych Szeregów odbili harcmistrza Jana Bytnara "Rudego" i 20 innych… » więcej
4445464748
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »