Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendrium historyczne
2024-03-18, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendrium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 marca
1241 - Pod Chmielnikiem Tatarzy pokonali oddziały polskie, dowodzone przez wojewodę krakowskiego Włodzimierza.

1401 – W Radomiu podpisano akt unii wileńsko-radomskiej, która ustanowiła trwałą władzę zwierzchnią króla Władysław Jagiełły nad Wielkim Księstwem Litewskim zarządzanym przez księcia Witolda.

1596 - Po pożarze na Wawelu Zygmunt III Waza podjął decyzję o przeniesieniu rezydencji królewskiej do Warszawy; decyzja ta realizowana była etapami, w Zamku Królewskim w Warszawie król zamieszkał na stałe dopiero w 1611 r.

1713 - W Liptowskim Mikulaszu powieszony został Juraj Janosik, tatrzański zbójnik, harnaś; bohater ludowych podań i pieśni.

1783 - W Winnicy Antoni Protazy Potocki założył akcyjną Kompanię Handlową Polską, której zadaniem miało być kontrolowanie wymiany handlowej Rzeczypospolitej przez porty Morza Czarnego.

1863 - Powstanie Styczniowe: Pod Grochowiskami doszło do zwycięskiej dla Polaków bitwy z wojskami rosyjskimi; obie strony poniosły w walce duże straty; po zakończeniu bitwy gen. Marian Langiewicz podzielił swój korpus i na czele niewielkiego oddziału udał się do Galicji, gdzie spodziewał się uzyskać pomoc dla powstańców.

1871 - Mieszkańcy Paryża i oddziały Gwardii Narodowej wystąpili przeciwko oddziałom rządowym - proklamowano powstanie Komuny Paryskiej; naczelnym wodzem wojsk Komuny Paryskiej mianowany został gen. Jarosław Dąbrowski.

1883 - W Bochni urodził się Władysław Gargul, fotograf, wynalazca, przedsiębiorca, jeden z pierwszych fotografów Tatr, pionier produkcji pocztówek fotograficznych.

1899 - W Mentona we Francji zmarła Izabella z Czartoryskich Działyńska, kolekcjonerka dzieł sztuki, twórczyni muzeum na zamku w Gołuchowie i - finansującej jego funkcjonowanie - ordynacji gołuchowskiej.

1918 - W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Korzon, przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej.

1921 - W Rydze podpisano traktat pokojowy pomiędzy Polską a Rosją sowiecką, który kończył wojnę polsko-bolszewicką i wyznaczał granice państwa polskiego na wschodzie.

1923 - W Radomiu otwarto Muzeum im. Jacka Malczewskiego.

1932 - Premiera filmu "Legion ulicy" w reżyserii Aleksandra Forda.

1942 - Na spotkaniu z gen. Władysławem Andersem Stalin zgodził się na ewakuację ze Związku Sowieckiego do Iranu tych żołnierzy polskich, dla których w ZSRS nie wystarczało żywności.

1943 - W Warszawie w czasie strzelaniny z gestapo śmiertelnie ranna została Hanka Sawicka, właściwie Hanna Szapiro, działaczka komunistyczna, członek PPR, redaktorka pisma "Walka Młodych"; zmarła następnego dnia w więzieniu na Pawiaku.

1943 - W Sabniach na Podlasiu zmarła Helena Mniszkówna, pisarka, autorka powieści "Trędowata", "Ordynat Michorowski".

1943 - W konspiracyjnym "Biuletynie Informacyjnym" ukazał się komunikat Kierownictwa Walki Cywilnej grożący najostrzejszymi konsekwencjami osobom, które szantażują Żydów, przebywających poza gettami, oraz "żerują na rodzinach więźniów politycznych i wyłudzają świadczenia za rzekome starania uwolnienia aresztowanego".

1945 - Oddziały 1 Armii Wojska Polskiego po 10 dniach walk zdobyły Kołobrzeg.

1954 - Józef Cyrankiewicz po raz drugi objął stanowisko premiera rządu - sprawował je do 1970 roku.

1956 - W Sianowie koło Koszalina urodził się Edward Żentara, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów "Siekierezada", "Karate po polsku" i roli o. Maksymiliana Kolbe w filmie Krzysztofa Zanussiego "Życie za życie".

1963 - Powstało Towarzystwo Przyjaciół Warszawy.

1965 - Jacek Kuroń i Karol Modzelewski rozdali na Uniwersytecie Warszawskim kilkanaście egzemplarzy "Listu otwartego do członków PZPR", w którym krytykowali władze komunistyczne w Polsce, zarzucając im stworzenie systemu partyjnej biurokracji, niezgodnego z zasadami marksizmu. W konsekwencji zostali aresztowani i oskarżeni o "sporządzanie i rozpowszechnianie opracowań szkodliwych dla interesów państwa"; w lipcu Sąd Wojewódzki dla m. st. Warszawy skazał Kuronia na trzy lata więzienia, a Modzelewskiego - na 3,5 roku.

1971 - Premiera serialu telewizyjnego "Wakacje z duchami" w reżyserii Stanisława Jędryki.

1982 - W Warszawie zmarł Sławomir Lindner, aktor, reżyser, znany z roli ojca Alfonsa van Wordena w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hasa; żołnierz kampanii wrześniowej 1939 r., obrońca Helu.

1980 - W Cuernavaca w Meksyku zmarła Tamara Łempicka, malarka polskiego pochodzenia, czołowa przedstawicielka stylu art deco.

2004 - Metropolita przemyski arcybiskup Józef Michalik wybrany został na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

2017 – W Mielcu zmarł Eugeniusz Szyfner, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Od marca 1942 r., gdy Niemcy w ramach Akcji Reinhardt zlikwidowali gminę żydowską w Mielcu, do sierpnia 1944 r. przechował w ukryciu dziewięciu Żydów, w tym pięcioosobową rodzinę Hellerów.

2020 – W Warszawie zmarł Emil Karewicz, aktor teatralny i filmowy, Brunner ze "Stawki większej niż życie", Jagiełło z "Krzyżaków", porucznik „Mądry" z "Kanału", występował na scenach kilku teatrów: m.in. Wybrzeże, im. Stefana Jaracza w Łodzi. W 1939 r. walczył w obronie Wilna przed wojskami sowieckimi, a w latach 1944-45 r. żołnierz 2 Armii Wojska Polskiego

Zobacz także

2024-07-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 lipca » więcej 2024-07-03, godz. 11:40 MKiDN ogłosiło konkurs na kandydata na dyrektora Muzeum Narodowego w Gdańsku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło w środę konkurs na kandydata na stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego w Gdańsku. Dokumenty można… » więcej 2024-07-03, godz. 14:33 Śląskie/ Pochód Gwarkowski na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Organizowany co roku w Tarnowskich Górach Pochód Gwarkowski został wpisany na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. O decyzji resortu kultury… » więcej 2024-07-03, godz. 09:15 Przed 90 laty zmarła Maria Skłodowska-Curie, powodem zgonu była złośliwa anemia Przed 90 laty 4 lipca 1934 r. w wieku zaledwie 67 lat z powodu anemii złośliwej zmarła Maria Skłodowska-Curie, jedyna kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla… » więcej 2024-07-03, godz. 08:41 80 lat temu zmarł Adolf Nowaczyński, pisarz, satyryk i publicysta związany z endecją 3 lipca 1944 roku zmarł w Warszawie Adolf Nowaczyński, pisarz, satyryk i publicysta, autor felietonów i dramatów, związany z Narodową Demokracją. Jego -… » więcej 2024-07-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 lipca » więcej 2024-07-02, godz. 13:13 Szefowie MSZ Polski i Niemiec rozmawiali m.in. o zadośćuczynieniu wobec Polski za straty wojenne Gest zadośćuczynienia wobec Polski za szkody i straty wywołane niemiecką agresją i okupacją, potrzeba dalszego wspierania Ukrainy oraz szczyt NATO - to główne… » więcej 2024-07-02, godz. 10:35 Wrocław/ Muzealnicy otworzyli kapsułę czasu sprzed ponad 150 lat; to pamiątka po remoncie wodociągów Zawartość kapsuły czasu z 1865 roku została zaprezentowana w Muzeum Archeologicznym we Wrocławiu. To list podpisany przez trzech sąsiadów z ul. Nożowniczej… » więcej 2024-07-02, godz. 09:56 Wojenny „Blitz” Steve’a McQueena otworzy 68. Londyński Festiwal Filmowy 9 października w Londynie rozpocznie się 68. edycja miejscowego festiwalu filmowego. Filmem, który otworzy to wydarzenie podczas specjalnej gali będzie „Blitz”… » więcej 2024-07-02, godz. 08:46 MKiDN: wyniki konkursu "Zabytek Zadbany 2024" Willa Maxa Erfurta w Jeleniej Górze, kasyno oficerskie w Twierdzy Modlin, Kościół w Lubiechni Małej oraz Muzeum "Dom Szewca" w Pszczewie - to niektórzy laureaci… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »