Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 'Mikołaj…
2024-03-14, 15:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób

Samolot Iljuszyn Ił-62 "Mikołaj Kopernik" (SP-LAA) na płycie lotniska. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Samolot Iljuszyn Ił-62 "Mikołaj Kopernik" (SP-LAA) na płycie lotniska. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
44 lata temu, 14 marca 1980 roku, w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób. Maszyna Polskich Linii Lotniczych LOT lecąca z Nowego Jorku do Warszawy o godzinie 11.15 rozbiła się w pobliżu lotniska Okęcie. Śmierć poniosło 77 pasażerów i 10 członków załogi. Wśród ofiar byli: piosenkarka Anna Jantar, amerykański etnomuzykolog Alan Parkhurst Merriam oraz 22 członków amatorskiej reprezentacji bokserskiej Stanów Zjednoczonych.
Prace specjalnej komisji badającej przyczyny, tej największej wówczas katastrofy lotniczej w Polsce trwały rok. Ustalono, że powodem wypadku była awaria silnika i utrata możliwości sterowania maszyną. W końcowej fazie lotu, podczas podejścia do lądowania, została zniszczona turbina jednego z silników, wskutek ukrytych wad materiałowych i technologicznych.

Ponieważ Ił-62 był radziecką konstrukcją, ustalenia komisji wysłano do Moskwy. Rosjanie odrzucili jednak nasz raport jako niewiarygodny. Twierdzili, że pęknięcie wału silnika było skutkiem katastrofy, nie zaś - jej przyczyną.

Dopiero, gdy w 1987 roku w Lesie Kabackim pod Warszawą doszło do kolejnej katastrofy Ił-a - "Tadeusza Kościuszki", w której zginęły 183 osoby, Rosjanie zaakceptowali wnioski komisji. Na początku lat 90. polski przemysł lotniczy pozbył się tych maszyn i zaczął latać Boeingami.

Imieniem dowódcy tragicznego lotu numer 007 - Pawła Lipowczana - została nazwana ulica na Okęciu. Warszawiacy zawdzięczają pilotowi, że kierowany przez niego samolot nie spadł na budynki mieszkalne. W ostatnich sekundach kapitan manewrując lotkami na skrzydłach maszyny, zmienił kierunek spadania samolotu i ominął zabudowania zakładu poprawczego dla nieletnich. Samolot wpadł do pokrytej lodem XIX-wiecznej fosy, stanowiącej część wojskowych fortów.

Po latach powstało kilka filmów dokumentalnych dotyczących katastrofy, wśród nich obraz Telewizji Polskiej "Kopernik" z cyklu "Czarny serial" z 2000 roku i zrealizowany dla Discovery TVN Historia w 2008-mym - "26 sekund - tragedia Kopernika" z cyklu "Historie lotnicze".

(więcej)

"Mikołaj Kopernik" miał wystartować z Nowego Jorku 13 marca około godziny 19-tej czasu lokalnego, jednak intensywna śnieżyca spowodowała opóźnienie. Start nastąpił o 21.18. Po dziewięciu godzinach lotu, około 11.12 naszego czasu - już 14 marca - samolot pilotowany przez kapitana Pawła Lipowczana i pierwszego oficera Tadeusza Łochockiego zbliżał się do lotniska.

Załoga zgłosiła wieży kontrolnej, że nie zaświecił się wskaźnik wysunięcia podwozia, co było częstą awarią w radzieckich samolotach. Potem jednak pękł wał turbiny w silniku numer 2, zostały zniszczone inne silniki i przebity kadłub, a kapitan utracił możliwość sterowania maszyną. Samolot ściął prawym skrzydłem drzewo i uderzył w ziemię. Była godzina 11.15. Zdaniem lekarzy, którzy przybyli na miejsce wypadku, wiele ofiar najprawdopodobniej spało w momencie katastrofy.

Według materiałów zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, komunistyczne władze wymuszały na kierownictwie PLL LOT oszczędności, a to miało negatywny wpływ na bezpieczeństwo przelotów Ił-62. Między innymi w samolotach przeprowadzano remonty według polskich norm, które przewidywały więcej wylatanych godzin, niż zalecał producent. Były też przypadki wysyłania w rejs maszyn z drobnymi usterkami.

Zobacz także

2024-03-04, godz. 13:00 Instytut Polonika: do 18 marca nabór do programu "Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą - wolontariat" Do osiemnastego marca trwa nabór do 6. odsłony programu "Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą - wolontariat". Organizuje go Instytut Polonika. Przez ostatnie… » więcej 2024-03-04, godz. 11:00 80 lat temu żołnierze Kedywu AK wykonali wyrok śmierci na Karlu Schmalzu 80 lat temu, 4 marca 1944 roku, żołnierze Kedywu Armii Krajowej wykonali wyrok śmierci na Karlu Schmalzu, dowódcy posterunku Bahnschutzpolizei na dworcu Warszawa… » więcej 2024-03-04, godz. 09:00 Biegacze upamiętnili Żołnierzy Wyklętych w całym kraju Około stu tysięcy biegaczy upamiętniło Żołnierzy Wyklętych. Okazją był organizowany w trzystu miejscach w Polsce i na świecie dwunasty Bieg Pamięci… » więcej 2024-03-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 4 marca » więcej 2024-03-03, godz. 14:30 Za nami kolejny bieg "Tropem Wilczym" w Opolu Ponad 350 zawodników wystartowało w Opolu w 8. edycji Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych "Tropem Wilczym". Uczestnicy mieli do pokonania tradycyjnie dwie… » więcej 2024-03-03, godz. 11:00 Dziś XII Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych "Tropem wilczym" W trzystu miejscach w Polsce i na świecie około stu tysięcy osób weźmie udział w XII Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych "Tropem wilczym". Te symboliczne… » więcej 2024-03-03, godz. 08:30 Młodzież szkolna weźmie udział w biegu "Wilczym tropem" w całym kraju Uczniowie z około 450 szkół w całej Polsce wezmą udział w XII Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych "Wilczym tropem". Wydarzenie odbywa się w ramach obchodów… » więcej 2024-03-03, godz. 10:00 83 lata temu Niemcy utworzyli getto w Krakowie 83 lata temu - 3 marca 1941 roku - Niemcy utworzyli getto w Krakowie. Na terenie obejmującym współcześnie tzw. starą część Podgórza zamknęli początkowo… » więcej 2024-03-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 3 marca » więcej 2024-03-02, godz. 13:00 03.03. Bieg Pamięć Żołnierzy Wyklętych Tropem Wilczym w Grodkowie W niedzielę odbędzie się XII edycja biegu Tropem Wilczym. Start o godznie 12:00 przy ratuszu w Grodkowie. Tam też będzie meta. Dystanse do pokonania to… » więcej
5758596061
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »