Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 'Mikołaj…
2024-03-14, 15:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób

Samolot Iljuszyn Ił-62 "Mikołaj Kopernik" (SP-LAA) na płycie lotniska. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Samolot Iljuszyn Ił-62 "Mikołaj Kopernik" (SP-LAA) na płycie lotniska. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
44 lata temu, 14 marca 1980 roku, w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób. Maszyna Polskich Linii Lotniczych LOT lecąca z Nowego Jorku do Warszawy o godzinie 11.15 rozbiła się w pobliżu lotniska Okęcie. Śmierć poniosło 77 pasażerów i 10 członków załogi. Wśród ofiar byli: piosenkarka Anna Jantar, amerykański etnomuzykolog Alan Parkhurst Merriam oraz 22 członków amatorskiej reprezentacji bokserskiej Stanów Zjednoczonych.
Prace specjalnej komisji badającej przyczyny, tej największej wówczas katastrofy lotniczej w Polsce trwały rok. Ustalono, że powodem wypadku była awaria silnika i utrata możliwości sterowania maszyną. W końcowej fazie lotu, podczas podejścia do lądowania, została zniszczona turbina jednego z silników, wskutek ukrytych wad materiałowych i technologicznych.

Ponieważ Ił-62 był radziecką konstrukcją, ustalenia komisji wysłano do Moskwy. Rosjanie odrzucili jednak nasz raport jako niewiarygodny. Twierdzili, że pęknięcie wału silnika było skutkiem katastrofy, nie zaś - jej przyczyną.

Dopiero, gdy w 1987 roku w Lesie Kabackim pod Warszawą doszło do kolejnej katastrofy Ił-a - "Tadeusza Kościuszki", w której zginęły 183 osoby, Rosjanie zaakceptowali wnioski komisji. Na początku lat 90. polski przemysł lotniczy pozbył się tych maszyn i zaczął latać Boeingami.

Imieniem dowódcy tragicznego lotu numer 007 - Pawła Lipowczana - została nazwana ulica na Okęciu. Warszawiacy zawdzięczają pilotowi, że kierowany przez niego samolot nie spadł na budynki mieszkalne. W ostatnich sekundach kapitan manewrując lotkami na skrzydłach maszyny, zmienił kierunek spadania samolotu i ominął zabudowania zakładu poprawczego dla nieletnich. Samolot wpadł do pokrytej lodem XIX-wiecznej fosy, stanowiącej część wojskowych fortów.

Po latach powstało kilka filmów dokumentalnych dotyczących katastrofy, wśród nich obraz Telewizji Polskiej "Kopernik" z cyklu "Czarny serial" z 2000 roku i zrealizowany dla Discovery TVN Historia w 2008-mym - "26 sekund - tragedia Kopernika" z cyklu "Historie lotnicze".

(więcej)

"Mikołaj Kopernik" miał wystartować z Nowego Jorku 13 marca około godziny 19-tej czasu lokalnego, jednak intensywna śnieżyca spowodowała opóźnienie. Start nastąpił o 21.18. Po dziewięciu godzinach lotu, około 11.12 naszego czasu - już 14 marca - samolot pilotowany przez kapitana Pawła Lipowczana i pierwszego oficera Tadeusza Łochockiego zbliżał się do lotniska.

Załoga zgłosiła wieży kontrolnej, że nie zaświecił się wskaźnik wysunięcia podwozia, co było częstą awarią w radzieckich samolotach. Potem jednak pękł wał turbiny w silniku numer 2, zostały zniszczone inne silniki i przebity kadłub, a kapitan utracił możliwość sterowania maszyną. Samolot ściął prawym skrzydłem drzewo i uderzył w ziemię. Była godzina 11.15. Zdaniem lekarzy, którzy przybyli na miejsce wypadku, wiele ofiar najprawdopodobniej spało w momencie katastrofy.

Według materiałów zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, komunistyczne władze wymuszały na kierownictwie PLL LOT oszczędności, a to miało negatywny wpływ na bezpieczeństwo przelotów Ił-62. Między innymi w samolotach przeprowadzano remonty według polskich norm, które przewidywały więcej wylatanych godzin, niż zalecał producent. Były też przypadki wysyłania w rejs maszyn z drobnymi usterkami.

Zobacz także

2024-03-11, godz. 09:00 Upamiętnienie rodziny Siniarskich zamordowanej za pomoc Żydom Instytut Pileckiego upamiętnił rodzinę Siniarskich z Lutkówki na Mazowszu zamordowaną przez Niemców za pomoc Żydom. Uroczystość odbyła się w związku… » więcej 2024-03-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 marca » więcej 2024-03-10, godz. 11:00 50 lat temu zmarł kardynał Bolesław Kominek 50 lat temu, 10 marca 1974 roku, zmarł kardynał Bolesław Kominek, metropolita wrocławski, dyplomata i mąż stanu. Był inicjatorem i głównym autorem listu… » więcej 2024-03-10, godz. 09:00 202 lata temu zmarł Józef Wybicki, autor słów do "Mazurka Dąbrowskiego" 202 lata temu - 10 marca 1822 roku - zmarł Józef Wybicki, pisarz i polityk, autor słów do "Mazurka Dąbrowskiego" - utworu który zapewnił mu miejsce w narodowym… » więcej 2024-03-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 marca » więcej 2024-03-09, godz. 11:00 Muzeum Historii Polski przybliża postać Kastusia Kalinowskiego Muzeum Historii Polski i Biuro "Niepodległa" przygotowały film o bohaterze trzech narodów - Wincentym Konstantym Kalinowskim. Ten powstaniec styczniowy jest… » więcej 2024-03-09, godz. 09:00 100 lat temu urodził się Zdzisław Rachtan, ps. "Halny", żołnierz AK zgrupowania "Ponury" 100 lat temu, 9 marca 1924 roku, urodził się Zdzisław Rachtan, ps. "Halny", w okresie II wojny światowej uczestnik konspiracji niepodległościowej, żołnierz… » więcej 2024-03-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 marca » więcej 2024-03-08, godz. 15:00 Nowa wystawa w Domu Spotkań z Historią [DŹWIĘK] Nowa wystawa w warszawskim Domu Spotkań z Historią "Zbyszko Siemaszko. Fotograf Warszawy". Na ekspozycję składa się ponad 200 zdjęć głównie z lat 50… » więcej 2024-03-08, godz. 13:00 Archiwum Główne Akt Dawnych zaprezentowano książkę "Trzymajcie się z Zachodem... Józef Piłsudski w poszukiwaniu… Archiwum Główne Akt Dawnych zaprezentowało najnowszą publikację "Trzymajcie się z Zachodem... Józef Piłsudski w poszukiwaniu polskiej racji stanu". Naczelnik… » więcej
5455565758
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »