Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali…
2024-03-12, 13:00 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełłdok.

80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali w Palikrowach ponad 360 Polaków

Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
80 lat temu, 12 marca 1944 roku, Ukraińcy z 4. Pułku Policji SS i współpracujący z nimi nacjonaliści z Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowali 365 Polaków w Palikrowach, obecnie na obszarze Ukrainy. Ocalało zaledwie kilka rannych osób. Wieś w dawnym województwie tarnopolskim, zamieszkana w większości przez Polaków, została spalona.
W 1944 roku Palikrowy liczyły prawie 1900 mieszkańców, z tej liczby Polacy stanowili 70 procent. Ponadto we wsi schroniło się kilkanaście rodzin, które ratując życie, uciekły z innych miejscowości.

W niedzielę 12 marca pododdział 4. pułku policyjnego SS wraz z bojówkami UPA i samoobrony ukraińskiej - SKW dotarł do miejscowości Podkamień, która była siedzibą gminy. Część napastników wzięła szturmem klasztor w Podkamieniu, mordując ukrywające się tam osoby, w tym mieszkańców Palikrów. Pozostała grupa Ukraińców otoczyła Palikrowy, a mieszkańców, którzy przeżyli ostrzał, zapędziła na łąkę nad rzeką. Po identyfikacji narodowościowej, mieszkańcy narodowości ukraińskiej zostali puszczeni wolno, a Polacy - rozstrzelani z ciężkich karabinów maszynowych. Rannych dobijano bagnetami. Ocalało kilka osób.

Ukraińscy napastnicy ograbili polskie gospodarstwa, a następnie je spalili. Polaków odnalezionych w kryjówkach zamordowali. Z 365 zabitych udało się ustalić nazwiska 265 ofiar. Na miejscu zbiorowej mogiły na łące postawiono pomnik w kształcie krzyża.

Tragedia w Palikrowach była jednym z wydarzeń podczas rzezi wołyńskiej - masowych akcji nacjonalistów ukraińskich przeciwko ludności polskiej, przeprowadzanych w latach 1943-1945. Według szacunków Instytutu Pamięci Narodowej, na Wołyniu, w Galicji Wschodniej i na Lubelszczyźnie zginęło wówczas około 100 tysięcy obywateli II Rzeczpospolitej. Po stronie ukraińskiej liczba ofiar wyniosła od 10 do 12 tysięcy. Ludzie ci zginęli z rąk Polaków w akcjach odwetowych i samoobrony lub zostali zamordowani przez samych Ukraińców za udzielenie pomocy polskim sąsiadom.

Instytut Pamięci Narodowej prowadził szereg odrębnych śledztw w sprawie zbrodni ludobójstwa popełnionych przez nacjonalistów ukraińskich w latach 1939 - 1945 na obywatelach polskich, zamieszkałych na terenach wówczas w granicach Rzeczpospolitej Polskiej. W toku działań Głównej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu nie zdołano jednak ustalić konkretnych sprawców masowych zabójstw ludności polskiej. W archiwach polskich i zagranicznych odnaleziono jednak wiele cennych materiałów dotyczących kolejnych wcześniej nieodnotowanych zbrodni. W latach 2015-2017 zapadły decyzje o umorzeniu tych postępowań, wobec niemożności wykrycia sprawców. W uzasadnieniach podkreślano jednak, że bezsprzecznie zbrodnie popełniane na polskich mieszkańcach wschodnich województw II Rzeczpospolitej miały charakter ludobójstwa.

"Zbrodnie popełnione przez nacjonalistów ukraińskich miały na celu wyniszczenie polskiej grupy narodowej. (...) rozmiary popełnionych zbrodni oraz brak możliwości uniknięcia kolejnych pacyfikacji, powodowały iż ludność polska opuszczała zajmowane tereny, w obawie przed kolejnymi napadami. Zachowania sprawców wyczerpują zatem znamiona zbrodni ludobójstwa z art. 118 par. 1 k.k." - czytamy w przykładowym postanowieniu prokuratorów IPN z 29 września 2017 roku.

Zobacz także

2024-02-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 lutego » więcej 2024-02-22, godz. 13:00 210 lat temu urodził się Oskar Kolberg, wybitny etnograf, badacz polskiego folkloru 210 lat temu, 22 lutego 1814 roku, urodził się Oskar Kolberg, wybitny etnograf, badacz polskiego folkloru, a także kompozytor. Był jednym z pionierów badań… » więcej 2024-02-22, godz. 12:00 Obchody 214. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina w Warszawie Wystawa, spektakle i warsztaty dla dzieci, a także recitale fortepianowe i koncert w Filharmonii Narodowej - w ten sposób przez tydzień w Warszawie obchodzona… » więcej 2024-02-22, godz. 11:00 214 lat temu urodził się Fryderyk Chopin 214 lat temu, 22 lutego 1810 roku (podawane są także inne daty), w Żelazowej Woli urodził się Fryderyk Chopin, uznawany za najwybitniejszego polskiego kompozytora… » więcej 2024-02-22, godz. 09:00 W Opolu wystawa z okazji 100-lecia I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. Jej bohaterkami są kobiety - żony, matki, sanitariuszki, nauczycielki, działaczki, walczące słowem i czynem o polski Śląsk. » więcej 2024-02-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 lutego » więcej 2024-02-21, godz. 15:00 Wystawa pt. „Władysław Kozielsko-Bytomski” Już od 29 lutego w Muzeum Ziemi Kozielskiej nowa wystawa czasowa pt. Władysław Kozielsko-Bytomski. » więcej 2024-02-21, godz. 13:00 Powstanie warszawskie w dokumentach z Archiwum IPN – warsztaty dla nauczycieli Archiwum IPN zaprasza nauczycieli i edukatorów na cykl warsztatów pt. Powstanie warszawskie w dokumentach z Archiwum IPN. Zajęcia realizowane są we współpracy… » więcej 2024-02-21, godz. 12:00 Portret Adama Stanisława Naruszewicza” powrócił do Wilanowa Obraz „Portret Adama Stanisława Naruszewicza” utracony w czasie II wojny światowej powrócił do zbiorów Muzeum Pałacu Króla Jana III w warszawskim W… » więcej 2024-02-21, godz. 09:00 160. rocznica bitwy pod Opatowem stoczonej podczas Powstania Styczniowego 160 lat temu, 21 lutego 1864 roku, w bitwie pod Opatowem polskie oddziały powstańcze zostały rozbite przez wojsko rosyjskie. Przesądziło to ostatecznie o… » więcej
6364656667
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »