Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali…
2024-03-12, 13:00 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełłdok.

80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali w Palikrowach ponad 360 Polaków

Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
80 lat temu, 12 marca 1944 roku, Ukraińcy z 4. Pułku Policji SS i współpracujący z nimi nacjonaliści z Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowali 365 Polaków w Palikrowach, obecnie na obszarze Ukrainy. Ocalało zaledwie kilka rannych osób. Wieś w dawnym województwie tarnopolskim, zamieszkana w większości przez Polaków, została spalona.
W 1944 roku Palikrowy liczyły prawie 1900 mieszkańców, z tej liczby Polacy stanowili 70 procent. Ponadto we wsi schroniło się kilkanaście rodzin, które ratując życie, uciekły z innych miejscowości.

W niedzielę 12 marca pododdział 4. pułku policyjnego SS wraz z bojówkami UPA i samoobrony ukraińskiej - SKW dotarł do miejscowości Podkamień, która była siedzibą gminy. Część napastników wzięła szturmem klasztor w Podkamieniu, mordując ukrywające się tam osoby, w tym mieszkańców Palikrów. Pozostała grupa Ukraińców otoczyła Palikrowy, a mieszkańców, którzy przeżyli ostrzał, zapędziła na łąkę nad rzeką. Po identyfikacji narodowościowej, mieszkańcy narodowości ukraińskiej zostali puszczeni wolno, a Polacy - rozstrzelani z ciężkich karabinów maszynowych. Rannych dobijano bagnetami. Ocalało kilka osób.

Ukraińscy napastnicy ograbili polskie gospodarstwa, a następnie je spalili. Polaków odnalezionych w kryjówkach zamordowali. Z 365 zabitych udało się ustalić nazwiska 265 ofiar. Na miejscu zbiorowej mogiły na łące postawiono pomnik w kształcie krzyża.

Tragedia w Palikrowach była jednym z wydarzeń podczas rzezi wołyńskiej - masowych akcji nacjonalistów ukraińskich przeciwko ludności polskiej, przeprowadzanych w latach 1943-1945. Według szacunków Instytutu Pamięci Narodowej, na Wołyniu, w Galicji Wschodniej i na Lubelszczyźnie zginęło wówczas około 100 tysięcy obywateli II Rzeczpospolitej. Po stronie ukraińskiej liczba ofiar wyniosła od 10 do 12 tysięcy. Ludzie ci zginęli z rąk Polaków w akcjach odwetowych i samoobrony lub zostali zamordowani przez samych Ukraińców za udzielenie pomocy polskim sąsiadom.

Instytut Pamięci Narodowej prowadził szereg odrębnych śledztw w sprawie zbrodni ludobójstwa popełnionych przez nacjonalistów ukraińskich w latach 1939 - 1945 na obywatelach polskich, zamieszkałych na terenach wówczas w granicach Rzeczpospolitej Polskiej. W toku działań Głównej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu nie zdołano jednak ustalić konkretnych sprawców masowych zabójstw ludności polskiej. W archiwach polskich i zagranicznych odnaleziono jednak wiele cennych materiałów dotyczących kolejnych wcześniej nieodnotowanych zbrodni. W latach 2015-2017 zapadły decyzje o umorzeniu tych postępowań, wobec niemożności wykrycia sprawców. W uzasadnieniach podkreślano jednak, że bezsprzecznie zbrodnie popełniane na polskich mieszkańcach wschodnich województw II Rzeczpospolitej miały charakter ludobójstwa.

"Zbrodnie popełnione przez nacjonalistów ukraińskich miały na celu wyniszczenie polskiej grupy narodowej. (...) rozmiary popełnionych zbrodni oraz brak możliwości uniknięcia kolejnych pacyfikacji, powodowały iż ludność polska opuszczała zajmowane tereny, w obawie przed kolejnymi napadami. Zachowania sprawców wyczerpują zatem znamiona zbrodni ludobójstwa z art. 118 par. 1 k.k." - czytamy w przykładowym postanowieniu prokuratorów IPN z 29 września 2017 roku.

Zobacz także

2024-03-18, godz. 07:30 Kalendrium historyczne 18 marca » więcej 2024-03-17, godz. 11:00 Jutro obchody 79. rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdor Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zaprasza do udziału w obchodach 79. rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf, który był jednym z największych kompleksów… » więcej 2024-03-17, godz. 09:00 Obchody rocznicy akcji Reinhardt oraz pokaz filmu "Lubelskie ślady akcji "Reinhardt". Pokaz filmu "Lubelskie ślady akcji "Reinhardt" w Muzeum na Majdanku był jednym z akcentów obchodów 82. rocznicy rozpoczęcia przez Niemców akcji "Reinhardt"-… » więcej 2024-03-17, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 17 marca » więcej 2024-03-16, godz. 13:00 82. rocznica likwidacji getta w Lublinie i pierwszego transportu Żydów do obozu zagłady w Bełżcu 82 lata temu, w nocy z 16 na 17 marca 1942 roku, Niemcy rozpoczęli likwidację getta na Podzamczu w Lublinie, wysyłając pierwszy transport Żydów do obozu… » więcej 2024-03-16, godz. 09:00 Pogrzeb szczątków żołnierza AK Stanisława Stankiewicza ps. "Sośniak", "Dąb", "Kornik" W Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie odprawiono Mszę świętą pogrzebową Stanisława Stankiewicza pseudonim "Sośniak", "Dąb", "Kornik". Jego szczątki… » więcej 2024-03-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 marca » więcej 2024-03-16, godz. 00:55 Otwarcie Regionalnej Izby Pamięci w Łące Prudnickiej Regionalna Izba Pamięci powstała w Centrum Integracji Społecznej w Łące Prudnickiej. Zgromadzono tam często unikatowe przedmioty przekazane przez mieszkańców… » więcej 2024-03-15, godz. 13:00 81. rocznica niemieckiej zbrodni w Siedliskach 81 lat temu, 15 marca 1943 roku, w Siedliskach w Małopolsce Niemcy zamordowali pięcioosobową rodzinę Baranków i czterech ukrywanych przez nią Żydów. Ofiarami… » więcej 2024-03-15, godz. 11:00 155 lat temu urodził się Stanisław Wojciechowski, prezydent RP w latach 1922-1926 155 lat temu, 15 marca 1869 roku, urodził się Stanisław Wojciechowski, prezydent RP w latach 1922-1926, współzałożyciel PPS, działacz spółdzielczy, po… » więcej
5152535455
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »