Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali…
2024-03-12, 13:00 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełłdok.

80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali w Palikrowach ponad 360 Polaków

Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
80 lat temu, 12 marca 1944 roku, Ukraińcy z 4. Pułku Policji SS i współpracujący z nimi nacjonaliści z Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowali 365 Polaków w Palikrowach, obecnie na obszarze Ukrainy. Ocalało zaledwie kilka rannych osób. Wieś w dawnym województwie tarnopolskim, zamieszkana w większości przez Polaków, została spalona.
W 1944 roku Palikrowy liczyły prawie 1900 mieszkańców, z tej liczby Polacy stanowili 70 procent. Ponadto we wsi schroniło się kilkanaście rodzin, które ratując życie, uciekły z innych miejscowości.

W niedzielę 12 marca pododdział 4. pułku policyjnego SS wraz z bojówkami UPA i samoobrony ukraińskiej - SKW dotarł do miejscowości Podkamień, która była siedzibą gminy. Część napastników wzięła szturmem klasztor w Podkamieniu, mordując ukrywające się tam osoby, w tym mieszkańców Palikrów. Pozostała grupa Ukraińców otoczyła Palikrowy, a mieszkańców, którzy przeżyli ostrzał, zapędziła na łąkę nad rzeką. Po identyfikacji narodowościowej, mieszkańcy narodowości ukraińskiej zostali puszczeni wolno, a Polacy - rozstrzelani z ciężkich karabinów maszynowych. Rannych dobijano bagnetami. Ocalało kilka osób.

Ukraińscy napastnicy ograbili polskie gospodarstwa, a następnie je spalili. Polaków odnalezionych w kryjówkach zamordowali. Z 365 zabitych udało się ustalić nazwiska 265 ofiar. Na miejscu zbiorowej mogiły na łące postawiono pomnik w kształcie krzyża.

Tragedia w Palikrowach była jednym z wydarzeń podczas rzezi wołyńskiej - masowych akcji nacjonalistów ukraińskich przeciwko ludności polskiej, przeprowadzanych w latach 1943-1945. Według szacunków Instytutu Pamięci Narodowej, na Wołyniu, w Galicji Wschodniej i na Lubelszczyźnie zginęło wówczas około 100 tysięcy obywateli II Rzeczpospolitej. Po stronie ukraińskiej liczba ofiar wyniosła od 10 do 12 tysięcy. Ludzie ci zginęli z rąk Polaków w akcjach odwetowych i samoobrony lub zostali zamordowani przez samych Ukraińców za udzielenie pomocy polskim sąsiadom.

Instytut Pamięci Narodowej prowadził szereg odrębnych śledztw w sprawie zbrodni ludobójstwa popełnionych przez nacjonalistów ukraińskich w latach 1939 - 1945 na obywatelach polskich, zamieszkałych na terenach wówczas w granicach Rzeczpospolitej Polskiej. W toku działań Głównej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu nie zdołano jednak ustalić konkretnych sprawców masowych zabójstw ludności polskiej. W archiwach polskich i zagranicznych odnaleziono jednak wiele cennych materiałów dotyczących kolejnych wcześniej nieodnotowanych zbrodni. W latach 2015-2017 zapadły decyzje o umorzeniu tych postępowań, wobec niemożności wykrycia sprawców. W uzasadnieniach podkreślano jednak, że bezsprzecznie zbrodnie popełniane na polskich mieszkańcach wschodnich województw II Rzeczpospolitej miały charakter ludobójstwa.

"Zbrodnie popełnione przez nacjonalistów ukraińskich miały na celu wyniszczenie polskiej grupy narodowej. (...) rozmiary popełnionych zbrodni oraz brak możliwości uniknięcia kolejnych pacyfikacji, powodowały iż ludność polska opuszczała zajmowane tereny, w obawie przed kolejnymi napadami. Zachowania sprawców wyczerpują zatem znamiona zbrodni ludobójstwa z art. 118 par. 1 k.k." - czytamy w przykładowym postanowieniu prokuratorów IPN z 29 września 2017 roku.

Zobacz także

2024-05-28, godz. 11:00 84 lata temu wojska alianckie zdobyły Narwik 84 lat temu, 28 maja 1940 roku, wojska alianckie z udziałem Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich odbiły Niemcom Narwik - jedyny niezamarzający port… » więcej 2024-05-28, godz. 10:00 Na Powązkach Wojskowych pożegnano (27.05) Marię Dłużewską, reżyserkę, dziennikarkę Rodzina, przyjaciele, przedstawiciele świata kultury, filmu, działacze opozycji antykomunistycznej, "Solidarności Walczącej" pożegnali Marię Dłużewską… » więcej 2024-05-28, godz. 07:00 Przy Pomniku Ponarskim na wojskowych Powązkach upamiętniono ofiary zbrodni niemieckich Na cmentarzu Powązki Wojskowe przy Krzyżu-Pomniku Ponarskim upamiętniono ofiary niemieckich zbrodni. W latach 1941-1944 Niemcy przy udziale litewskich kolaborantów… » więcej 2024-05-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 maja » więcej 2024-05-27, godz. 22:08 NCK ogłosiło wyniki naboru do konkursu "Do hymnu" Sto pięćdziesiąt szkół podstawowych weźmie udział w konkursie Narodowego Centrum Kultury "Do hymnu". To placówki z Polski i jedna działająca przy ambasadzie… » więcej 2024-05-27, godz. 11:00 82 lata temu Niemcy przeprowadzili egzekucję więźniów Pawiaka w Lesie Sękocińskim 82 lata temu, w nocy z 27 na 28 maja 1942 roku, w Lesie Sękocińskim w pobliżu Magdalenki funkcjonariusze SS rozstrzelali 224 więźniów Pawiaka, wśród nich… » więcej 2024-05-27, godz. 10:00 Adam Leszczyński: polski patriotyzm jest demokratyczny, niezwiązany z jednym światopoglądem Chcemy przypomnieć opinii publicznej, że mamy gigantyczny dorobek polskiej myśli politycznej, patriotycznej. Mamy do czynienia z polskim patriotyzmem, który… » więcej 2024-05-27, godz. 09:00 Wystawa "Stanisław Ligoń" w Panteonie Górnośląskim Wystawa o Stanisławie Ligoniu, przedwojennym dyrektorze katowickiej rozgłośni Polskiego Radia, została otwarta w Panteonie Górnośląskim w Katowicach. » więcej 2024-05-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 maja » więcej 2024-05-26, godz. 18:22 Nie żyje Ludwika Wujec Nie żyje Ludwika Wujec, polska fizyczka, działaczka polityczna, opozycjonistka z czasów PRL. O jej śmierci poinformował syn Paweł Wujec. Miała 83 lata. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »