Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-09, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
9 marca
1009 - Podczas misji w pogańskich Prusach męczeńską śmierć, razem z osiemnastoma towarzyszami, poniósł Bruno z Kwerfurtu, mnich benedyktyński, misjonarz; święty Kościoła katolickiego; jako datę śmierci męczennika podaje się także 14 lutego.

1630 - W Podhajcach zmarł Mikołaj Wolski, marszałek wielki koronny, dyplomata, przedsiębiorca, fundator klasztoru kamedułów na krakowskich Bielanach.

1652 - Podczas obrad sejmu walnego w Warszawie poseł z Upity Władysław Siciński nie wyraził zgody na przedłużenie obrad Sejmu; w wyniku powstałej sytuacji marszałek izby podjął precedensową decyzję o zakończeniu debaty.

1777 - W Warszawie urodził się Aleksander Orłowski, rysownik, malarz, grafik.

1830 - W Reszlu urodził się Julius Dinder, arcybiskup gnieźnieński i poznański w latach 1886-1890.

1838 - W Krakowie urodził się Ludwik Gumplowicz, prawnik, teoretyk prawa, pionier polskiej socjologii, badacz m.in. problematyki mniejszości etnicznych.

1922 - W Suwałkach urodził się Lechosław Marszałek, reżyser i scenarzysta filmów animowanych, m.in. "Przygód Błękitnego Rycerzyka", twórca serialu "Reksio".

1926 - W Warszawie urodziła się Zofia Stefanowska, historyczka literatury, redaktorka "Pamiętnika Literackiego", profesor IBL PAN, uczestniczka Powstania Warszawskiego, sanitariuszka batalionu "Zośka".

1931 - W Strumieniu koło Cieszyna urodził się Janusz Kidawa, reżyser filmowy, autor m.in. filmu "Grzeszny żywot Franciszka Buły".

1936 - W Przytyku pod Radomiem doszło do starć, w czasie których zginęło kilku Żydów i Polaków.

1937 - W Kaliszu urodził się Ryszard Cieślak, aktor Teatru Laboratorium, reżyser teatralny, pedagog; bliski współpracownik Jerzego Grotowskiego.

1938 - W Warszawie urodził się Ryszard Parulski, szermierz, wicemistrz olimpijski (1964), wielokrotny medalista mistrzostw świata we florecie i szpadzie; prawnik, założyciel i prezes fundacji "Gloria Victis".

1943 - Władze niemieckie zalegalizowały aborcję w nieograniczonym zakresie na obszarze Generalnego Gubernatorstwa. Decyzja była elementem prowadzonej przez Niemcy polityki wyniszczania „niższych ras”.

1947 - W Zielonej Górze urodził się Ryszard Peryt, aktor, reżyser operowy, twórca inscenizacji operowych, dyrektor Warszawskiej Opery kameralnej w latach 1985-2005.

1949 - Sejm przyjął ustawę o likwidacji analfabetyzmu.

1953 - W Moskwie odbył się pogrzeb Józefa Stalina; wzięły w nim udział delegacje komunistycznych partii, na czele których stali pierwsi sekretarze; PZPR reprezentował Bolesław Bierut; w trakcie pogrzebu doszło do tragedii - wyloty ulic na Plac Czerwony zostały zastawione ciężarówkami, o które napierający tłum rozgniótł kilkaset osób.

1955 - W Rybniku urodził się Józef Pinior, polityk, działacz opozycji demokratycznej i podziemnej "Solidarności", autor operacji ukrycia przed władzami komunistycznymi 80 milionów złotych należących do dolnośląskiej Solidarności, senator RP, eurodeputowany.

1956 - Postanowieniem Najwyższego Sądu Wojskowego z więzienia zwolniony został gen. Marian Spychalski.

1959 - Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał niemieckiego zbrodniarza, nazistowskiego dygnitarza Ericha Kocha na karę śmierci za zbrodnie popełnione w czasie II wojny światowej na ludności polskiej i żydowskiej; wyroku jednak nigdy nie wykonano; Koch zmarł w więzieniu w Barczewie w 1986 r.

1959 - Premiera filmu Jana Rybkowskiego "Pan Anatol szuka miliona" z Tadeuszem Fijewskim w roli głównej.

1962 - Premiera filmu "Nóż w wodzie" w reżyserii Romana Polańskiego.

1968 - Na Politechnice Warszawskiej odbył się wiec wyrażający poparcie dla studentów UW i potępiający brutalne działania milicji; w odpowiedzi na kłamliwe informacje prasy dotyczące studenckich protestów palono gazety i wznoszono okrzyki "Prasa kłamie!".

1973 - W Łodzi zmarł Andrzej Witos, działacz ruchu ludowego, członek PSL "Piast", SL i ZSL, w 1943 roku wstąpił do Związku Patriotów Polskich, a rok później wszedł w skład PKWN, poseł Sejmu Ustawodawczego; brat Wincentego Witosa.

1983 - W Grudziądzu rozpoczął się proces Anny Walentynowicz oskarżonej przez władze komunistyczne o "kontynuowanie działalności związkowej i organizowanie akcji protestacyjnej" w grudniu 1981 r.; Walentynowicz skazana została na rok i trzy miesiące więzienia w zawieszeniu na trzy lata.

1984 - Premiera filmu "Soból i panna" w reżyserii Huberta Drapelli.

1985 - W Warszawie spłonął gmach Teatru Narodowego.

1991 - Sejm kontraktowy przyjął uchwałę o skróceniu kadencji.

1992 - W Tel Awiwie zmarł Menachem Begin, urodzony w Brześciu nad Bugiem działacz syjonistyczny, izraelski polityk, w latach 1977-1983 premier Izraela; laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1978 r.

2006 - W Warszawie zmarła Hanka Bielicka, aktorka, nazywana "królową estrady i kabaretu" oraz "mistrzynią monologu"; przez ponad 40 lat związana z warszawskim Teatrem Syrena; występowała w kabaretach "Szpak" i "U Lopka", a także w radiowym "Podwieczorku przy mikrofonie"; zagrała w wielu filmach, m.in. w "Zakazanych piosenkach", "Cafe pod Minogą", "Małżeństwie z rozsądku", "Gangsterach i filantropach" oraz w "Panu Wołodyjowskim".

2012 - Adam Bielecki i Janusz Gołąb dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Gaszerbrum I.

2022 – W Krakowie zmarła Zofia Gołubiew, historyk sztuki i była wieloletnia dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 2000-2015.

Zobacz także

2024-03-20, godz. 07:30 Kalendrium historyczne 20 marca » więcej 2024-03-19, godz. 23:00 Znamy zwycięzców konkursu na temat historii rodziny Ulmów Znamy zwycięzców konkursu Archiwów Państwowych i Ministerstwa Edukacji Narodowej „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje...”… » więcej 2024-03-19, godz. 13:00 Imieniny marszałka Józefa Piłsudskiego W Białymstoku świętują imieniny marszałka Józefa Piłsudskiego. Ta tradycja ma początki w międzywojniu. Uroczystość organizuje Towarzystwo Przyjaciół… » więcej 2024-03-19, godz. 11:00 Od dziś biografia papieża Franciszka w księgarniach Od dziś w wielu krajach, w tym w Polsce, ukaże się biografia papieża Franciszka „Życie. Moja historia w Historii”. Obszerne i jak dotąd jedyne streszczenie… » więcej 2024-03-19, godz. 09:00 115 lat temu urodziła się generał Elżbieta Zawacka, cichociemna i kurierka AK 115 lat temu, 19 marca 1909 roku, urodziła się generał Elżbieta Zawacka, podczas II drugiej wojny światowej jedyna kobieta w gronie 316 "cichociemnych" i… » więcej 2024-03-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 19 marca » więcej 2024-03-18, godz. 21:45 Gala 50-lecia Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami imienia Jerzego Waldorffa świętuje 50-lecie. Z tej okazji w Teatrze Dramatycznym w Warszawie odbyła się… » więcej 2024-03-18, godz. 12:00 "Drużyna Inki" W lubelskich szkołach rozpoczynają się zajęcia w ramach projektu Instytutu Pamięci Narodowej "Drużyna Inki". Są one skierowane ą do uczniów szkół podstawowych… » więcej 2024-03-18, godz. 11:00 Spotkanie „Odmówił powrotu do kraju. Ucieczki polskich sportowców z PRL” z cyklu „Tytani sportu” Instytut Pamięci Narodowej zaprasza na spotkanie „Odmówił powrotu do kraju. Ucieczki polskich sportowców z PRL”, z cyklu „Tytani sportu”, które odbędzie… » więcej 2024-03-18, godz. 09:00 W 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego – oferta edukacyjna Archiwum IPN W związku z 80. rocznicą wybuchu powstania warszawskiego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej zaprasza uczniów klas ósmych szkół podstawowych i uczniów… » więcej
5051525354
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »