Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-02-26, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
26 lutego
1289 – Zwycięstwo wojsk koalicji władców Mazowsza i Kujaw Bolesława II i Władysława Łokietka nad siłami księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa w bitwie pod Siewierzem na Śląsku.

1634 - Wojna polsko-rosyjska; kapitulacja wojsk rosyjskich broniących Smoleńska.

1768 - Sejm, obradujący w Warszawie w otoczeniu rosyjskich wojsk, uchwalił tzw. prawa kardynalne, dotyczące podstaw ustrojowych państwa; m.in. wolnej elekcji oraz liberum veto.

1831 - Powstanie Listopadowe: Gen. Jan Skrzynecki mianowany został naczelnym wodzem wojsk polskich.

1832 - Car Mikołaj I ogłosił Statut Organiczny Królestwa Polskiego, który zastąpił zniesioną po Powstaniu Listopadowym konstytucję.

1834 - We Lwowie urodził się Aleksander Zarzycki, kompozytor, pedagog, pierwszy dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, dyrektor Instytutu Muzycznego (1879-88).

1861 - W Paryżu zmarł gen. Wojciech Chrzanowski, generał, topograf wojskowy; w Powstaniu Listopadowym szef Sztabu Głównego; w 1849 r. naczelny wódz armii piemonckiej.

1887 - W Kamionce Strumiłowej urodził się Stefan Grabiński, pisarz, przedstawiciel nurtu literatury fantastycznej z pogranicza horroru, autor m.in. "Demona ruchu", "Szalonego pątnika" oraz powieści "Salamandra" i "Cień Bafometa".

1900 - W Rawie Mazowieckiej urodziła się Halina Konopacka, lekkoatletka, zdobywczyni pierwszego złotego medalu olimpijskiego dla Polski - w 1928 r. wygrała konkurs rzutu dyskiem podczas igrzysk w Amsterdamie; we wrześniu 1939 r. uczestniczyła w ewakuacji za granicę złota ze skarbca Banku Polskiego.

1901 - W Warszawie zmarła Lucyna Ćwierczakiewiczowa, publicystka, autorka popularnych książek kucharskich "Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów spiżarnianych oraz pieczenia ciast" oraz "365 obiadów za 5 złotych".

1903 - Urodził się Jan Fethke, pisarz, reżyser i scenarzysta, esperantysta; reżyser filmów "Zapomniana melodia", "Złota maska", Sprawa do załatwienia", "Irena, do domu".

1909 - W Rostowie urodziła się Emilia Malessa "Marcysia", kapitan Armii Krajowej, w latach 1940-1945 kierowała wydziałem łączności zagranicznej Oddziału V KG ZWZ-AK;
aresztowana przez władze komunistyczne i skazana 1947 r. w procesie ZG Zrzeszenia WiN na 2 lata więzienia; ułaskawiona przez prezydenta Bolesława Bieruta. "Marcysia" wyjawiła nazwiska swoich współpracowników po zapewnieniu przez MBP ich nietykalności oraz będąc przekonaną o bezcelowości dalszej konspiracji. Oskarżana o zdradę przez część żołnierzy AK w 1949 roku popełniła samobójstwo.

1910 - W Siedlcach urodził się Aleksander Fogiel, aktor, reżyser, scenograf, dyrektor teatrów; zagrał m.in. w filmach "Baza ludzi umarłych", "Krzyż walecznych", "Krzyżacy", "Sami swoi", "Nie ma mocnych", "Kochaj albo rzuć".

1914 - W Taganrogu urodził się Witold Rowicki, dyrygent, pedagog, wieloletni dyrektor artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie.

1922 - W Krakowie urodził się Józef Kostecki, aktor teatralny i filmowy, odtwórca ról porucznika Żaka w "Eroice" Andrzeja Munka i księcia Witolda w "Krzyżakach" Aleksandra Forda.

1927 - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP wydało okólnik ogłaszający "Mazurka Dąbrowskiego" hymnem narodowym. Autor melodii opartej na motywach ludowego mazura jest nieznany; słowa napisał pisarz i polityk Józef Wybicki. Pieśń powstała w dniach 16-19 lipca 1797 r. we włoskim miasteczku Reggio nell'Emilia we Włoszech. Pierwszy raz została wykonana publicznie 20 lipca 1797 roku.

1940 - W Warszawie powołano Polityczny Komitet Porozumiewawczy przy Związku Walki Zbrojnej.

1940 - W Palmirach Niemcy rozstrzelali około 190 mieszkańców Legionowa i jego okolic.

1941 - Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Górze Kalwarii, jego mieszkańców deportowali do getta warszawskiego.

1943 - W KL Auschwitz-Birkenau Niemcy utworzyli tzw. rodzinny obóz cygański dla Romów.

1944 - Organizacja Małego Sabotażu "Wawer" rozlepiła w Warszawie plakaty z fikcyjnym zarządzeniem ewakuacji ludności niemieckiej z Generalnego Gubernatorstwa.

1945 - Prezydent RP powierzył gen. Władysławowi Andersowi pełnienie obowiązków Naczelnego Wodza.

1945 - W Rokitowie urodził się Aleksander Skiba, siatkarz, trener, mistrz świata z roku 1974, trzykrotny mistrz Polski, trener reprezentacji Polski (2 razy zdobył z nią srebrny medal mistrzostw Europy) i Włoch.

1950 - W Warszawie urodził się Andrzej Celiński, członek KSS "KOR", organizator tzw. Uniwersytetu Latającego, współzałożyciel Towarzystwa Kursów Naukowych; sekretarz Prezydium MKZ NSZZ "S" Gdańsk; sekretarz Krajowej Komisji Porozumiewawczej (1981); szef gabinetu przewodniczącego KKP Lecha Wałęsy; internowany w stanie wojennym; sekretarz KKW NSZZ "S" (1987-1989); uczestnik obrad Okrągłego Stołu; członek UD, UW, SLD i SDPL; senator, poseł; minister kultury (2001-2002); przewodniczący Partii Demokratycznej (2012-2015).

1973 - W Krakowie urodziła się Małgorzata Szumowska, reżyserka, scenarzystka i producentka filmowa; autorka filmów "Szczęśliwy człowiek", "Ono", "33 sceny z życia", "W imię" oraz "Body/Ciało", za który otrzymała nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 2015 r., trzy lata później za film „Twarz” otrzymała tę samą nagrodę.

1977 - Na Wyspie Króla Jerzego w zachodniej Antarktyce rozpoczęła działalność polska stacja polarna im. Henryka Arctowskiego.

1978 - Premiera serialu telewizyjnego "Noce i dnie" w reżyserii Jerzego Antczaka.

1978 - Odbyła się pierwsza edycja Biegu Gwarków, jednego z największych biegów narciarskich w Polsce.

1999 - Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał dokumenty ratyfikujące członkostwo Polski w NATO.

2000 - W Krakowie zmarł Andrzej Hiolski, śpiewak operowy.

2016 - We Frankfurcie nad Menem zmarł Karl Dedecius, tłumacz, propagator kultury polskiej w Niemczech, zwolennik pojednania polsko-niemieckiego, kawaler Orderu Orła Białego.

Zobacz także

2024-07-31, godz. 18:20 Historycy o okolicznościach wydania rozkazu rozpoczynającego Powstanie Warszawskie Dokładnie 80 lat temu, podczas popołudniowej narady w mieszkaniu przy ulicy Pańskiej 67, podjęto decyzję o rozpoczęciu powstania warszawskiego. Rozkaz wydał… » więcej 2024-07-31, godz. 16:02 Nie żyje powstaniec warszawski Ireneusz Rudnicki ps. Emir Nie żyje powstaniec warszawski Ireneusz Rudnicki pseudonim Emir. Zmarł w Stanach Zjednoczonych w wieku 102 lat. Poinformowała o tym we wpisie na Facebooku fundacja… » więcej 2024-07-31, godz. 13:00 Pomiechówek: obchody 80. rocznicy niemieckiej egzekucji na terenie Fortu III Ginęli tam Polacy i Żydzi, w sumie nawet kilkanaście tysięcy osób. Dziś, w 80. rocznicę ostatniej niemieckiej egzekucji w Forcie III Pomiechówek, oddano… » więcej 2024-07-31, godz. 11:00 Medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata wręczony w Gliwicach W Domu Pamięci Żydów Górnośląskich w Gliwicach odbyła się uroczystość wręczenia medalu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Odznaczenie zostało przyznane… » więcej 2024-07-31, godz. 09:00 20 lat temu zainaugurowało działalność Muzeum Powstania Warszawskiego Upamiętnia bohaterski zryw mieszkańców stolicy w 1944 roku i nierówną walkę o wyzwolenie spod niemieckiej okupacji. Jest wyrazem hołdu warszawiaków wobec… » więcej 2024-07-31, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 31 lipca » więcej 2024-07-30, godz. 15:08 80.rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego w Polskim Radiu [DŹWIĘK] Polskie Radio włącza się w obchody 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Na antenach publicznego nadawcy pojawią się audycje plenerowe z Muzeum Powstania… » więcej 2024-07-30, godz. 14:50 Uczczono 43-cią rocznicę Marszu Głodowego Złożeniem kwiatów pod tablicą, upamiętniającą Marsz Głodowy w Łodzi uczczono 43-cią rocznicę tego wydarzenia. Największy w Polsce Marsz Głodowy przeszedł… » więcej 2024-07-30, godz. 11:00 Powstańcy Warszawscy zachęcają do udziału w obchodach 80. rocznicy wybuchu zrywu Powstańcy Warszawscy zachęcają do udziału w obchodach rocznicy wybuchu zrywu. Obchody w Warszawie trwają już od kilku dni, w mieście obywają się liczne… » więcej 2024-07-30, godz. 09:00 80 lat temu Niemcy zlikwidowali więzienie Gestapo w Forcie III Twierdzy Modlin 80 lat temu, 30 lipca 1944 roku Niemcy zlikwidowali więzienie karno-śledcze Gestapo w Forcie III Twierdzy Modlin. Tego dnia zamordowali blisko 300 więźniów… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »