Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 105 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą …
2024-02-20, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/D.Panek/K.Koziełł/dok.

105 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą Konstytucję

Mała Konstytucja [gov.pl]
Mała Konstytucja [gov.pl]
105 lat temu, 20 lutego 1919 roku, Sejm Ustawodawczy II RP uchwalił Małą Konstytucję. Uchwała oddawała władzę ustawodawczą w ręce jednoizbowego Sejmu, zaś wykonawczą Naczelnikowi Państwa, którym został Józef Piłsudski. Weszła w życie jeszcze tego samego dnia.
Mała Konstytucja została zapisana na jednej stronie i składała się z dwóch punktów. W pierwszym posłowie dziękowali Józefowi Piłsudskiemu za dotychczasowe "pełne trudów sprawowanie urzędu" Naczelnika Państwa. Jednocześnie ponownie powierzono mu tę funkcję. Punkt drugi, składający się z pięciu podpunktów, określał tymczasową organizację władz RP - ustawodawczą oddawał w ręce jednoizbowego Sejmu, wykonawczą - zarówno cywilna, jak i wojskową - Józefowi Piłsudskiemu. Naczelnik Państwa powoływał rząd. Według dokumentu - Naczelnik Państwa oraz Rząd byli odpowiedzialni przed Sejmem za sprawowanie swego urzędu.

25 lutego 1920 roku do Małej Konstytucji dodano zakaz wprowadzania do obiegu środków płatniczych oraz zaciągania pożyczek państwowych lub przyjmowania przez Państwo gwarancji finansowych bez uprzedniej zgody Sejmu.

Mała Konstytucja była rozwiązaniem tymczasowym i przestała obowiązywać w marcu 1921 roku, kiedy uchwalono nową, pełną już konstytucję, nazywaną Konstytucją Marcową. Józef Piłsudski władzę złożył 14 grudnia 1922 roku na ręce wybranego przez Zgromadzenie Narodowe, na mocy Konstytucji Marcowej, prezydenta Gabriela Narutowicza.

(więcej)

Sejm Ustawodawczy został wybrany 26 stycznia 1919 roku w pierwszych w odrodzonej Polsce wyborach parlamentarnych. Głosowanie, zorganizowane niespełna trzy miesiące po odzyskaniu niepodległości, przeprowadzono na podstawie prawa przyjętego w prowizorycznym trybie, który był konieczny właśnie z uwagi na brak parlamentu. Stosowny dekret uchwali rząd, zatwierdził zaś Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. Wybierano jednoizbowy Sejm Ustawodawczy, który miał uchwalić konstytucję II Rzeczypospolitej. Wybory były pięcioprzymiotnikowe: powszechne - z udziałem kobiet, co było wówczas nowością - a ponadto: równe, tajne, bezpośrednie i proporcjonalne.

Gdy Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę zasadniczą - Konstytucję Marcową, nazwaną tak od daty uchwalenia 17 marca 1921 roku, jego misja została spełniona. Izba funkcjonowała do momentu ukonstytuowania się nowego Sejmu i Senatu, co nastąpiło 1 grudnia 1922 roku. Dokonano wówczas wyboru marszałków obu izb.

Zobacz także

2024-07-23, godz. 12:02 Archiwa Państwowe: 80. rocznica Powstania Warszawskiego - Mapping 3D Niezwykła wizualna podróż przez historię Warszawy, a także hołd bohaterskim Powstańcom Warszawskim oraz poznanie unikalnego dziedzictwa kulturowego miasta… » więcej 2024-07-23, godz. 16:02 NBP zaprezentował monety upamiętniające R.Traugutta Narodowy Bank Polski zaprezentował monety upamiętniające Romualda Traugutta. Uroczystość odbyła się na kilka dni przed 160. rocznicą śmierci przywódcy… » więcej 2024-07-24, godz. 11:00 Muzeum Niepodległości - sceny z powstania warszawskiego na dioramach Sceny z powstania warszawskiego w formie dioram można oglądać w Muzeum Niepodległości. Autorem wystawy "Powstanie warszawskie - pamięć i duma" jest Krzysztof… » więcej 2024-07-24, godz. 09:00 Polska Policja obchodzi dziś swoje święto Polska Policja obchodzi dziś (24 lipca) swoje święto. To okazja do wyrażenia wdzięczności funkcjonariuszom za służbę i złożenia życzeń, a także do… » więcej 2024-07-24, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 24 lipca » więcej 2024-07-23, godz. 16:25 Zmarł Andrzej Milczanowski W wieku 85 lat zmarł Andrzej Milczanowski. Poinformował o tym Andrzej Rozenek w mediach społecznościowych. » więcej 2024-07-23, godz. 15:00 195 lat temu zmarł Wojciech Bogusławski, nazywany ojcem teatru polskiego 195 lat temu - 23 lipca 1829 - zmarł Wojciech Bogusławski, aktor, reżyser, dramatopisarz, założyciel pierwszej polskiej szkoły dramatycznej w Warszawie… » więcej 2024-07-23, godz. 12:16 Ulicami Warszawy po raz trzynasty przeszedł Marsz Pamięci [DŹWIĘK] Ulicami Warszawy po raz trzynasty przeszedł Marsz Pamięci w 82. rocznicę Wielkiej Akcji Likwidacyjnej stołecznego getta. 22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli… » więcej 2024-07-23, godz. 11:00 W Muzeum na Majdanku można zobaczyć nowe zbiory Wspomnienia byłego więźnia, kufer podróżny, medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata oraz liczne dokumenty i fotografie pozyskało Muzeum na Majdanku dzięki… » więcej 2024-07-23, godz. 09:00 82. rocznica pierwszego transportu Żydów do niemieckiego obozu zagłady w Treblince 82 lata temu, 23 lipca 1942 roku, do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Treblince (inaczej Treblinka II) przywieziono pierwszy transport Żydów z Warszawy… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »