Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Odnaleziono dokumenty na temat niedoszłej misji…
2024-01-29, 13:00 Autor: Niedziński Bartłomiej / PAP

Odnaleziono dokumenty na temat niedoszłej misji Krystyny Skarbek w Polsce

Krystyna Skarbek alias Jacqueline Armand 1945 [Fot. wikipedia/domena publiczna]
Krystyna Skarbek alias Jacqueline Armand 1945 [Fot. wikipedia/domena publiczna]
W archiwach londyńskiego Studium Polski Podziemnej odnaleziono dokumenty na temat niedoszłej misji Krystyny Skarbek (Christine Granville), polskiej agentki brytyjskich służb specjalnych, w Polsce pod koniec II wojny światowej.
Skarbek, która współpracę z brytyjskimi służbami zaczęła jeszcze przed powstaniem Kierownictwa Operacji Specjalnych (Special Operations Executive - SOE), w początkowym okresie wojny była w Polsce kilka razy, później jednak wysyłano ją w inne części Europy. W sierpniu 1944 roku, po wybuchu Powstania Warszawskiego, nalegała na to, by ją przerzucić do Polski, ale bezskutecznie. Do kraju miała jednak być przerzucona na przełomie 1944 i 1945 roku w ramach podmisji Flamstead i tego właśnie dotyczą odnalezione dokumenty.

"Podmisja Flamstead była częścią misji Freston, której celem było wybadanie nastrojów, nastawienia i potrzeb Armii Krajowej, a także jej stosunku do Armii Czerwonej" – mówi PAP Tomasz Muskus, polonijny badacz historii z Londynu, który znalazł w archiwum Studium Polski Podziemnej dokumenty na ten temat. Podmisja Flamstead miała wylądować na zrzutowisko Wilga w okolicach Limanowej na terenie komendy okręgu AK Kraków.
"Podmisja Flamstead otrzymała zgodę angielską na odlot do Gardy. Przerzucimy w najbliższą pogodną noc. W skład wchodzi pani Krystyna Granville, oficer brytyjski, z pochodzenia Polka, na której możecie polegać. Ma pełnić zadanie łącznika pomiędzy poszczególnymi misjami. W razie możliwości ułatwcie jej poruszanie się w terenie" – napisano w depeszy z 30 grudnia 1944 roku.

W innej depeszy wskazano, że celem misji jest pełnienie roli obserwatorów, Skarbek opisana została w niej jako porucznik lotnictwa. Jak wyjaśnia Muskus, Skarbek jako oficer brytyjski w stopniu porucznika o pseudonimie Folkestone miała pełnić zadanie łącznika pomiędzy misją Freston oraz podmisją Farnham na terenie okręgu AK Łódź. W misji Farnham miał wziąć udział partner i przyszły narzeczony Skarbek, major Andrzej Kowerski ps. Andrew Kennedy.

Muskus mówi też, że podmisja Flamstead po wylądowaniu miała zostać wyposażona w narty, żeby umożliwić jej szybkie poruszanie na górzystych terenach. Skarbek bardzo dobrze jeździła na nartach.

Ostatecznie jednak podmisje Fernham oraz Flamstead, podobnie jak te przygotowywane przez Brytyjczyków w innych okręgach AK - warszawskim, śląskim, czy poznańsko-pomorskim, nie doszły do skutku. Przyczyną były niesprzyjająca pogoda, prowadzone przez Niemców na tych terenach pacyfikacje na dużą skalę i na początku stycznia 1945 roku zapadła decyzja, aby nie wysyłać misji na tereny, które stopniowo były zajmowane przez Armię Czerwoną. 12 stycznia 1945 roku ruszyła sowiecka ofensywa.

Krystyna Skarbek była pierwszą agentką w brytyjskim wywiadzie i najdłużej służącą agentką brytyjską w czasie II wojny światowej. Urodzona w 1908 roku dołączyła do brytyjskiego wywiadu po niemieckiej inwazji na Polskę w 1939 roku. Agent, który ją rekrutował, opisał Skarbek słowami: "Wielka polska patriotka, wytrawna narciarka i prawdziwa miłośniczka przygód".

W czasie wojny Skarbek działała na frontach wschodnim, zachodnim i na Bliskim Wschodzie. Jedną z jej najważniejszych misji było przedostanie się przez zaśnieżoną granicę polską przy temperaturze minus 30 stopni i przemycenie mikrofilmu, który zawierał informacje na temat planów niemieckiej inwazji na Związek Sowiecki, a także oswobodzenie francuskich opozycjonistów z rąk Gestapo. Jak się uważa, Skarbek była inspiracją dla postaci Vesper Lynd, bohaterki pierwszej powieści Iana Fleminga o Jamesie Bondzie, "Casino Royale".

Zobacz także

2024-01-22, godz. 09:00 161 lat temu wybuchło Powstanie Styczniowe 161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, wybuchło Powstanie Styczniowe, skierowane przeciwko Rosji, największy zryw narodowowyzwoleńczy Polaków XIX wieku i najdłużej… » więcej 2024-01-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 stycznia » więcej 2024-01-21, godz. 11:00 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich 35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel… » więcej 2024-01-21, godz. 09:00 150. rocznica urodzin Wincentego Witosa 150 lat temu - 21 stycznia 1874 roku - urodził się Wincenty Witos, działacz ludowy, przywódca ruchu chłopskiego, jeden z najaktywniejszych polityków w 20-leciu… » więcej 2024-01-21, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 21 stycznia » więcej 2024-01-20, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Jerzy Tomaszewski "Jur", fotograf Powstania Warszawskiego 100 lat temu - 20 stycznia 1924 roku - urodził się Jerzy Tomaszewski "Jur", artysta fotografik, autor około dwóch tysięcy zdjęć dokumentujących przebieg… » więcej 2024-01-20, godz. 09:00 19 lat temu zmarł Jan Nowak-Jeziorański, legendarny "kurier z Warszawy" 19 lat temu, 20 stycznia 2005 roku, zmarł Jan Nowak-Jeziorański, pisarz, polityk, żołnierz AK, legendarny "kurier z Warszawy", cichociemny. Po wojnie wieloletni… » więcej 2024-01-20, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 20 stycznia » więcej 2024-01-19, godz. 13:00 79 lat temu została rozwiązana Armia Krajowa 79 lat temu, 19 stycznia 1945 roku, została rozwiązana Armia Krajowa - siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego - największa konspiracyjna armia podczas… » więcej 2024-01-19, godz. 11:00 95 lat temu urodziła się Hanna Szczepanowska, harcerka, żołnierz AK 95 lat temu, 19 stycznia 1929 roku, urodziła się Hanna Szczepanowska, podczas II wojny światowej harcerka Szarych Szeregów, pseudonim "Heban", żołnierz Armii… » więcej
7677787980
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »