Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-27, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
27 stycznia
1792 – Sejm Wielki odebrał buławy hetmańskie przyszłym przywódcom konfederacji targowickiej Stanisławowi Szczęsnemu Potockiemu i Sewerynowi Rzewuskiemu.

1861 - W Bochni urodził się Rudolf Modrzejewski, inżynier i architekt, pionier budownictwa mostów wiszących, we Francji i USA znany jako Ralph Modjeski.

1885 - W Wilnie urodził się Bronisław Ziemięcki, polityk, działacz PPS, poseł na Sejm i minister rządów II RP, w latach 1927-33 prezydent Łodzi, zamordowany przez Niemców 22 lutego 1944 roku.

1888 - W Kiszyniowie urodził się Tadeusz Kossakowski, generał WP, cichociemny; w latach 1942-1943 szef motoryzacji i broni pancernej Armii Polskiej na Wschodzie; od 1944 r. w okupowanej Polsce, walczył w Powstaniu Warszawskim.

1899 - W Lublinie urodziła się Maria Górczyńska, aktorka teatralna i filmowa, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

1901 - W Wilnie urodził się Jan Kurnakowicz, aktor, znany m.in. z filmu "Zakazane piosenki".

1905 - Początek strajku powszechnego w Królestwie Polskim.

1905 - Urodził się Zenon Nowak, działacz komunistyczny, wieloletni członek najwyższych władz PRL, związany z frakcją "natolińczyków" w PZPR.

1918 - W Warszawie założone zostało Polskie Towarzystwo Geograficzne.

1919 - Dekretem Józefa Piłsudskiego utworzono Państwowe Urzędy Pośrednictwa Pracy; zajmowały się one rejestracją bezrobotnych, przyznawaniem zasiłków i zapomóg oraz pośredniczeniem w znalezieniu pracy.

1922 - W Radgoszczy koło Łomży urodził się Andrzej Trzebiński, poeta, dramaturg, publicysta, redaktor naczelny "Sztuki i Narodu" (1943); rozstrzelany przez Niemców w czasie publicznej egzekucji w listopadzie 1943 r.

1929 - W Wiedniu rozpoczął się Kongres Ukraińskich Nacjonalistów, na którym powołano Organizację Ukraińskich Nacjonalistów (OUN); w skład OUN weszły struktury Ukraińskiej Organizacji Wojskowej (UWO), która przeprowadzała w Polsce akcje dywersyjne i sabotażowe, dokonała też nieudanych zamachów na prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i marszałka Józefa Piłsudskiego; na czele OUN stanął płk Jewhen Konowalec, szef UWO.

1930 - W Dąbrowie Górniczej urodził się Sobiesław Zasada, kierowca rajdowy, trzykrotny mistrz Europy (1966, 1968, 1971); biznesmen.

1945 - Oddziały Armii Czerwonej wyzwoliły niemiecki nazistowski obóz KL Auschwitz-Birkenau, w którym hitlerowcy zamordowali 1,1 mln kobiet, mężczyzn i dzieci; 90 proc. wszystkich ofiar stanowili Żydzi.

1945 - W Miechowicach na Górnym Śląsku wojska sowieckie dokonały masakry ludności cywilnej; szacuje się, że zamordowanych zostało ponad 200 osób.

1949 - W Łodzi urodził się Zbigniew Rybczyński, reżyser, operator filmów animowanych i eksperymentalnych; w 1983 r. laureat Oscara za film animowany "Tango"; w latach 2009-2013 dyrektor artystyczny Centrum Technologii Audiowizualnych Ce TA we Wrocławiu.

1951 - Polska i NRD podpisały umowę o wytyczeniu w terenie granicy państwowej pomiędzy obydwoma krajami.

1953 - Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie zakończył się pokazowy proces księży kurii krakowskiej, których władze komunistyczne oskarżyły o szpiegostwo; zapadły wyroki śmierci i kary długoletniego więzienia.

1957 - Pierwsze losowanie Toto-Lotka.

1967 - Zmarł biskup łódzki Michał Klepacz; w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego w latach 1953-1956 pełnił obowiązki przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

1967 - USA, Wielka Brytania i Związek Sowiecki podpisały Traktat o Przestrzeni Kosmicznej; w porozumieniu uznano, że kosmiczne zasoby są wspólnym dziedzictwem ludzkości.

1972 - Premiera filmu "Perła w koronie" w reżyserii Kazimierza Kutza.

1976 - W Warszawie urodził się Wojciech Klata, aktor, znany m.in. z filmów "300 mil do nieba", "Dekalog I" oraz "Korczak".

1989 - W willi MSW w podwarszawskiej Magdalence doszło do spotkania Lecha Wałęsy i gen. Czesława Kiszczaka, na którym ustalono procedurę obrad Okrągłego Stołu, ich zakres oraz termin rozpoczęcia.

1990 - W Sali Kongresowej w Warszawie rozpoczął obrady XI - ostatni - Zjazd PZPR, podczas którego podjęto uchwałę o zakończeniu działalności partii.

1999 - W Krakowie zmarł Jerzy Turowicz, dziennikarz, publicysta, wieloletni redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego".

2003 - W Warszawie zmarł Henryk Jabłoński, polityk, historyk; działacz PPS; żołnierz kampanii polskiej 1939 r., uczestnik walk pod Narwikiem (1940), członek polskiego ruchu oporu we Francji; minister oświaty i szkolnictwa wyższego (1966-1972); przewodniczący Rady Państwa (1972-1985); członek Biura Politycznego KC PZPR (1971-1981).

2011 - Zmarł prof. Jan Baszkiewicz, prawnik, historyk i politolog, znawca epoki oświecenia oraz historii Francji.

2012 - W Oświęcimiu zmarł Kazimierz Smoleń, współtwórca i wieloletni dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau; więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, m.in. niemieckiego obozu KL Auschwitz.

2013 - W Warszawie zmarł Aleksander Bednarz, aktor, pedagog; przez wiele lat związany z Teatrem im. Jaracza w Łodzi.

2019 – W Warszawie zmarł Antoni Zambrowski, dziennikarz, publicysta, działacz opozycji politycznej w PRL, więzień polityczny.
2021 – W Poznaniu zmarł Ryszard Kotys, aktor znany m.in. z ról w filmach „Pokolenie” Andrzeja Wajdy, "Erratum" Marka Lechkiego i "Vabank" Juliusza Machulskiego, a także z serialu "Świat według Kiepskich". Był związany m.in. z teatrami Stefana Żeromskiego w Kielcach i Stefana Jaracza w Łodzi.

2023 – W Krakowie w wieku 100 lat zmarł prof. Aleksander Krawczuk, wybitny znawca starożytności, filolog klasyczny, od 1949 r. związany z Uniwersytetem Jagiellońskim. Był autorem licznych publikacji, w tym biografii Juliusza Cezara, Kleopatry, Konstantyna Wielkiego. Od 1986 do 1989 r. był ministrem kultury PRL.

2023 – W Krakowie zmarł prof. Wojciech Narębski, jeden z ostatnich żyjących weteranów 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa, uczestnik walk o Monte Cassino, jeden z opiekunów legendarnego Misia Wojtka, zesłaniec syberyjski, popularyzator historii.

Zobacz także

2024-01-23, godz. 09:00 Toomas Hendrik Ilves laureatem Medalu Kuriera z Warszawy Były prezydent Estonii Toomas Hendrik Ilves został laureatem Medalu Kuriera z Warszawy. Wyróżnienie wręczono podczas uroczystej gali w Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-01-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 stycznia » więcej 2024-01-22, godz. 14:00 15 lat temu zmarł gen. Stanisław Karolkiewicz "Szczęsny", żołnierz AK i Zrzeszenia WiN 15 lat temu, 22 stycznia 2009 roku, zmarł Stanisław Karolkiewicz, pseudonim "Szczęsny", generał, żołnierz Armii Krajowej. Po wojnie działał w antykomunistycznym… » więcej 2024-01-22, godz. 12:32 Uroczystości z okazji 161. rocznicy wybuchu powstania styczniowego Dziś 161. rocznica wybuchu powstania styczniowego - skierowane przeciwko Rosji największego i najdłuższego zrywu narodowowyzwoleńczego Polaków. » więcej 2024-01-22, godz. 12:00 81 lat temu utworzono Kedyw - Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii 81 lat temu - 22 stycznia 1943 roku - w okupowanej Polsce utworzono Kedyw, czyli Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Oficjalny rozkaz o utworzeniu… » więcej 2024-01-22, godz. 10:00 Prezydenci Polski i Litwy upamiętnili 161. rocznicę Powstania Styczniowego (21.01) Prezydent Andrzej Duda powiedział, że Polaków i Litwinów łączy żywa pamięć o wielkim wspólnym dziedzictwie wolności i wspaniała tradycja walk o samostanowienie… » więcej 2024-01-22, godz. 09:00 161 lat temu wybuchło Powstanie Styczniowe 161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, wybuchło Powstanie Styczniowe, skierowane przeciwko Rosji, największy zryw narodowowyzwoleńczy Polaków XIX wieku i najdłużej… » więcej 2024-01-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 stycznia » więcej 2024-01-21, godz. 11:00 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich 35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel… » więcej 2024-01-21, godz. 09:00 150. rocznica urodzin Wincentego Witosa 150 lat temu - 21 stycznia 1874 roku - urodził się Wincenty Witos, działacz ludowy, przywódca ruchu chłopskiego, jeden z najaktywniejszych polityków w 20-leciu… » więcej
7778798081
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »