Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-25, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
25 stycznia
1347 - W Gross-Montau (dziś Mątowy Wielkie) pod Malborkiem urodziła się Dorota Schwartze, zakonnica, stygmatyczka, błogosławiona kościoła katolickiego, znana jako Dorota z Mątowów.

1831 - Powstanie Listopadowe: Sejm uchwalił detronizację cara Mikołaja I jako króla Polski.

1857 - Urodził się Józef Neumann, drukarz, polityk, Członek Naczelnego Komitetu Narodowego, uczestnik walk o polskość Lwowa w 1918 roku, prezydent Lwowa w latach 1911-1915 - 1918-1927.

1870 - We Lwowie urodził się Zygmunt Rozwadowski, malarz, scenograf, współautor Panoramy Racławickiej, autor Panoramy Siedmiogrodzkiej, żołnierz Legionów Polskich, autor projektu rogatywki 1 Pułku Ułanów.

1886 - W Niemirowie urodził się Emil Przedrzymirski-Krukowicz, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii "Modlin", a następnie tzw. armii gen. Przedrzymirskiego, którą dowodził w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim.

1910 - W Płocku urodził się Stefan Themerson, pisarz, fotografik, filmowiec, artysta awangardowy, autor książek "Pan Tom buduje dom", "Wykład profesora Mma". "Euklides był osłem".

1912 - W Wiesbaden (według innych źródeł - w Łodzi) urodził się Marian Brandys, dziennikarz, reportażysta i pisarz, autor m.in. książek "Kozietulski i inni" oraz "Koniec świata szwoleżerów".

1913 - W Warszawie urodził się Witold Lutosławski, jeden z najwybitniejszych kompozytorów XX wieku, dyrygent; międzynarodową sławę przyniosły mu takie dzieła jak "Muzyka żałobna", "Gry weneckie", "Kwartet smyczkowy", "Preludia i fuga".

1922 – Metropolita Mediolanu kardynał Achille Ratti, były nuncjusz apostolski w Polsce i późniejszy papież Pius XI, został odznaczony Orderem Orła Białego przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

1928 - W Warszawie urodził się Robert Stiller, pisarz, poliglota, wybitny tłumacz literatury anglojęzycznej, m.in. dzieł Vladimira Nabokova, Anthony Burgessa, Lewisa Carolla, Iana Fleminga.

1930 - W Parczewie urodził się Jan Weber, dziennikarz, muzykolog, popularyzator muzyki klasycznej, autor wielu programów muzycznych Polskiego Radia.

1932 - W Komorowicach Bielskich urodził się Mieczysław Wilczek, przedsiębiorca, działacz gospodarczy, polityk, w latach 1988-89 minister przemysłu w rządzie Mieczysława Rakowskiego, autor "ustawy o działalności gospodarczej" z 23 grudnia 1988 r.

1939 - Początek wizyty ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joachima von Ribbentropa w Warszawie.

1943 - W KL Auschwitz Niemcy rozstrzelali 52 polskich więźniów podejrzanych o prowadzenie działalności konspiracyjnej w obozie; wśród rozstrzelanych był płk Jan Karcz, dowódca Mazowieckiej Brygady Kawalerii w kampanii polskiej 1939 r., jeden z przywódców tajnej organizacji obozowej.

1945 - W Katowicach urodził się Sławomir Idziak, operator i reżyser filmowy; autor zdjęć m.in. do filmów: "Dyrygent" Andrzeja Wajdy, "Constans" Krzysztofa Zanussiego, "Krótki film o zabijaniu", "Podwójne życie Weroniki" i "Trzy kolory. Niebieski" Krzysztofa Kieślowskiego, "Helikopter w ogniu" Ridleya Scotta -za zdjęcia do tego filmu Idziak otrzymał nominację do Oscara.

1949 - W Moskwie opublikowano komunikat o utworzeniu Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej; w skład RWPG weszły: Bułgaria, Czechosłowacja, Polska, Rumunia, Węgry i Związek Sowiecki.

1950 - Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie i Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod zawarły porozumienie, na mocy którego w Polsce miała rozpocząć się produkcja samochodu GAZ-M20 „Pobieda”. Samochód został wprowadzony na rynek pod nazwą "Warszawa".

1954 - Premiera pierwszego pełnometrażowego kolorowego filmu polskiego "Przygoda na Mariensztacie" w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

1956 - Premiera filmu historycznego "Podhale w ogniu" w reżyserii Jana Batorego i Henryka Hechtkopfa, opowiadającego o XVII-wiecznym powstaniu ludowym pod wodzą Aleksandra Kostki-Napierskiego.

1967 - Z portu w Casablance w samotny rejs dookoła świata na jachcie "Opty" wypłynął kapitan Leonid Teliga. Podróż zakończył 30 kwietnia 1969 r.

1971 - Kilkugodzinne spotkanie ze stoczniowcami z Gdańska I sekretarz KC PZPR Edward Gierek zakończył słynnym pytaniem: "Pomożecie?".

1977 - W Siedlcach urodziła się Lidia Chojecka, lekkoatletka, wielokrotna medalista halowych mistrzostw Europy, trzykrotna uczestniczka Igrzysk Olimpijskich.

1982 - Sejm uchwalił ustawę "o szczególnej regulacji prawnej w okresie stanu wojennego" i zatwierdził dekret o stanie wojennym.

2011 - W Warszawie zmarł Andrzej Szypulski, pisarz i scenarzysta, współautor scenariusza popularnych seriali "Stawka większa niż życie", "Dyrektorzy", "Ślad na ziemi", "Życie na gorąco".

2013 – Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika "Do Rzeczy".

2014 - W Warszawie zmarł Bohdan Poręba, reżyser, publicysta, polityk; twórca filmów "Hubal", "Jarosław Dąbrowski", "Katastrofa w Gibraltarze" i "Polonia Restituta"; członek PZPR, Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego, współzałożyciel Zjednoczenia Patriotycznego "Grunwald".

2022 – W Warszawie zmarł Przemysław Górny, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny PRL.

Zobacz także

2024-02-09, godz. 13:00 25 lat temu zmarł profesor Aleksander Gieysztor, wieloletni dyrektor Zamku Królewskiego 25 lat temu, 9 lutego 1999 roku, zmarł profesor Aleksander Gieysztor, historyk, jeden z najbardziej cenionych polskich mediewistów, wykładowca Uniwersytetu… » więcej 2024-02-09, godz. 11:00 81 lat temu oddział UPA wymordował mieszkańców polskiej wsi Parośla 81 lat temu, 9 lutego 1943 roku, oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii wymordował mieszkańców polskiej wsi Parośla w powiecie sarneńskim na Wołyniu. Zginęło… » więcej 2024-02-09, godz. 09:00 84. rocznica pierwszej masowej deportacji Polaków na Wschód 84 lata temu, w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku, rozpoczęła się pierwsza z czterech masowych deportacji Polaków na Sybir, przeprowadzona przez Sowietów, którzy… » więcej 2024-02-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 lutego » więcej 2024-02-08, godz. 13:00 15 lutego w Muzeum Auschwitz polska premiera filmu „Strefa interesów” Polska premiera filmu „Strefa interesów”, uhonorowanego Grand Prix na festiwalu w Cannes i pięciokrotnie nominowanego do Oscara, odbędzie się 15 lutego… » więcej 2024-02-08, godz. 11:00 84 lata temu Niemcy utworzyli getto żydowskie w Łodzi 84 lata temu, 8 lutego 1940 roku, Niemcy utworzyli getto żydowskie w Łodzi. Założone jako pierwsze na okupowanych ziemiach polskich, zostało zlikwidowane… » więcej 2024-02-08, godz. 10:00 40 lat temu został zamordowany Piotr Bartoszcze, lider rolniczej Solidarności 40 lat temu, między 7 a 8 lutego 1984 roku, został zamordowany Piotr Bartoszcze, działacz opozycji antykomunistycznej, jeden z przywódców NSZZ Rolników Indywidualnych… » więcej 2024-02-08, godz. 09:00 73 lata temu został stracony Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka" 73 lata temu, 8 lutego 1951 roku, w warszawskim więzieniu na Mokotowie został stracony Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka", major kawalerii Wojska Polskiego i Armii… » więcej 2024-02-08, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 8 lutego » więcej 2024-02-07, godz. 22:20 Poselski projekt uchwały o upamiętnieniu Eugeniusza Romera w 70. rocznicę śmierci. Stanowisko komisji przedstawił Piotr Babinetz. » więcej
6970717273
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »