Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun…
2024-01-21, 11:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich

Ks. Stefan Niedzielak, rzymskokatolicki prałat, kapelan Armii Krajowej i WiN-u, współzałożyciel Rodzin Katyńskich [fot. domena publiczna]
Ks. Stefan Niedzielak, rzymskokatolicki prałat, kapelan Armii Krajowej i WiN-u, współzałożyciel Rodzin Katyńskich [fot. domena publiczna]
35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel i opiekun Rodzin Katyńskich. Zwłoki duchownego znaleziono nad ranem, na plebanii kościoła. Sprawcy do dziś nie zostali wykryci, zaginęły też dowody zebrane na miejscu zbrodni.
Podczas II wojny światowej ksiądz Niedzielak był kapelanem Armii Krajowej, kurierem Delegatury Rządu na Kraj. Latem 1944 roku przewiózł z Warszawy do Krakowa dla arcybiskupa Adama Sapiehy tzw. depozyt katyński, czyli dowody przeprowadzonej przez Niemców ekshumacji grobów w Katyniu. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie był członkiem antykomunistycznego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".

Ksiądz Niedzielak publicznie upominał się o prawdę w sprawie sowieckiej zbrodni popełnionej na Polakach w Katyniu w 1940 roku. Był współtwórcą Narodowego Sanktuarium Poległym i Pomordowanych na Wschodzie na Powązkach. W 1984 roku zainicjował odsłonięcie na ścianie powązkowskiego kościoła poświęconego im epitafium. Dzięki niemu w 1981 roku na Cmentarzu Powązkowskim stanął Krzyż Katyński, pierwszy w Polsce pomnik upamiętniający prawdę o zbrodni katyńskiej. Kilkutonowy monument z granitu został usunięty przez bezpiekę tej samej nocy. Księdza Niedzielaka nazywano "opiekunem" Dolinki Katyńskiej.

Duchowny był nękany i szykanowany przez PRL-owskie służby, otrzymywał anonimowe listy i telefony z pogróżkami, życzeniami śmierci i wyzwiskami. Bezpieka wielokrotnie podejmowała próby zastraszenia go, pobicia czy porwania. Po śmierci księdza ogłoszono, że przyczyną jego zgonu był upadek z fotela. Później prokuratura wprawdzie przyznała, że został z premedytacją pozbawiony życia przez profesjonalnych morderców, jednak w październiku 1990 roku śledztwo umorzono z powodu "niewykrycia sprawców". Zażalenie na tę decyzję złożył mecenas Jan Olszewski, późniejszy premier RP. Postępowanie wznowione w 1991 roku, zostało zamknięte po dwóch latach, bez żadnych rezultatów.

Uroczystościom pogrzebowym księdza Niedzielaka, 26 stycznia 1989 roku, przewodniczył ówczesny prymas Polski kardynał Józef Glemp. Przybyli biskupi, liczni księża, żołnierze Armii Krajowej, delegacja Solidarności i wielotysięczne rzesze ludzi.

Nazwany "ostatnią ofiarą Katynia", ksiądz Stefan Niedzielak był jednym z trzech kapłanów zamordowanych w 1989 roku. Niedługo potem, 30 stycznia, zginął ksiądz Stanisław Suchowolec, a 11 lipca - ksiądz Sylwester Zych. Kilka lat wcześniej, w 1984 roku, męczeńską śmiercią zmarł ksiądz Jerzy Popiełuszko, beatyfikowany w 2010 roku.

(więcej)

Stefan Niedzielak urodził się 1 września 1914 roku w Płocku. Ukończył Wyższe Metropolitarne Seminarium Duchowne w Warszawie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1940 roku w katedrze św. Jana Chrzciciela. W czasie okupacji niemieckiej pracował w parafiach Wiskitki i Bolimów oraz w Łowiczu.

Pełniąc funkcję kapelana Łódzkiego Okręgu Armii Krajowej, jako specjalny kurier dostarczał zaszyfrowane meldunki dla arcybiskupa Adama Sapiehy. Jego najważniejszą misją było przewiezienie latem 1944 roku z Warszawy do Krakowa tzw. depozytu katyńskiego. Ksiądz Niedzielak został odznaczony Krzyżem Armii Krajowej.

W 1946 roku powrócił do Warszawy. Za działalność w WiN został aresztowany na kilka miesięcy. Po wyjściu na wolność zaangażował się w odbudowę kościoła na Solcu, a następnie na placu Grzybowskim. Od 1957 roku pełnił funkcję rektora kościoła św. Karola Boromeusza na Powązkach. Przez kilka lat był też dyrektorem warszawskich cmentarzy. W latach 1961-1976 pełnił funkcję proboszcza w kościele Matki Bożej Loretańskiej na Pradze i jednocześnie - duszpasterza Służby Zdrowia. W 1977 powrócił na Powązki. Tam zapoczątkował odprawianie mszy za ojczyznę.

Ksiądz Stefan Niedzielak przez lata wspierał repatriantów z Rosji i Kazachstanu, organizował wysyłkę książek do Polaków żyjących w krajach dawnego Związku Radzieckiego. Pośmiertnie, w 2008 roku, został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

W 2009 roku Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga, z powodu niewykrycia sprawców, umorzyła śledztwo w sprawie zniknięcia dowodów rzeczowych z akt sprawy zabójstwa księdza Niedzielaka.

Zobacz także

2024-01-21, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 21 stycznia » więcej 2024-01-20, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Jerzy Tomaszewski "Jur", fotograf Powstania Warszawskiego 100 lat temu - 20 stycznia 1924 roku - urodził się Jerzy Tomaszewski "Jur", artysta fotografik, autor około dwóch tysięcy zdjęć dokumentujących przebieg… » więcej 2024-01-20, godz. 09:00 19 lat temu zmarł Jan Nowak-Jeziorański, legendarny "kurier z Warszawy" 19 lat temu, 20 stycznia 2005 roku, zmarł Jan Nowak-Jeziorański, pisarz, polityk, żołnierz AK, legendarny "kurier z Warszawy", cichociemny. Po wojnie wieloletni… » więcej 2024-01-20, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 20 stycznia » więcej 2024-01-19, godz. 13:00 79 lat temu została rozwiązana Armia Krajowa 79 lat temu, 19 stycznia 1945 roku, została rozwiązana Armia Krajowa - siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego - największa konspiracyjna armia podczas… » więcej 2024-01-19, godz. 11:00 95 lat temu urodziła się Hanna Szczepanowska, harcerka, żołnierz AK 95 lat temu, 19 stycznia 1929 roku, urodziła się Hanna Szczepanowska, podczas II wojny światowej harcerka Szarych Szeregów, pseudonim "Heban", żołnierz Armii… » więcej 2024-01-19, godz. 09:30 Uroczystości pogrzebowe księcia Andrzeja Lubomirskiego, ordynata przeworskieg 19 stycznia w Przeworsku rozpoczną się dwudniowe uroczystości pogrzebowe księcia Andrzeja Lubomirskiego, ostatniego ordynata przeworskiego, zmarłego w 1953… » więcej 2024-01-19, godz. 09:00 Powstanie Narodowy Instytut Dziedzictwa Ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego poinformowało o połączeniu Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków. W… » więcej 2024-01-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 19 stycznia » więcej 2024-01-18, godz. 16:00 105 lat temu powstał Polski Czerwony Krzyż 105 lat temu - 18 stycznia 1919 roku - powstał Polski Czerwony Krzyż. Jest to najstarsza polska organizacja humanitarna, zajmująca się udzielaniem pomocy ofiarom… » więcej
7879808182
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »