Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun…
2024-01-21, 11:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich

Ks. Stefan Niedzielak, rzymskokatolicki prałat, kapelan Armii Krajowej i WiN-u, współzałożyciel Rodzin Katyńskich [fot. domena publiczna]
Ks. Stefan Niedzielak, rzymskokatolicki prałat, kapelan Armii Krajowej i WiN-u, współzałożyciel Rodzin Katyńskich [fot. domena publiczna]
35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel i opiekun Rodzin Katyńskich. Zwłoki duchownego znaleziono nad ranem, na plebanii kościoła. Sprawcy do dziś nie zostali wykryci, zaginęły też dowody zebrane na miejscu zbrodni.
Podczas II wojny światowej ksiądz Niedzielak był kapelanem Armii Krajowej, kurierem Delegatury Rządu na Kraj. Latem 1944 roku przewiózł z Warszawy do Krakowa dla arcybiskupa Adama Sapiehy tzw. depozyt katyński, czyli dowody przeprowadzonej przez Niemców ekshumacji grobów w Katyniu. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie był członkiem antykomunistycznego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".

Ksiądz Niedzielak publicznie upominał się o prawdę w sprawie sowieckiej zbrodni popełnionej na Polakach w Katyniu w 1940 roku. Był współtwórcą Narodowego Sanktuarium Poległym i Pomordowanych na Wschodzie na Powązkach. W 1984 roku zainicjował odsłonięcie na ścianie powązkowskiego kościoła poświęconego im epitafium. Dzięki niemu w 1981 roku na Cmentarzu Powązkowskim stanął Krzyż Katyński, pierwszy w Polsce pomnik upamiętniający prawdę o zbrodni katyńskiej. Kilkutonowy monument z granitu został usunięty przez bezpiekę tej samej nocy. Księdza Niedzielaka nazywano "opiekunem" Dolinki Katyńskiej.

Duchowny był nękany i szykanowany przez PRL-owskie służby, otrzymywał anonimowe listy i telefony z pogróżkami, życzeniami śmierci i wyzwiskami. Bezpieka wielokrotnie podejmowała próby zastraszenia go, pobicia czy porwania. Po śmierci księdza ogłoszono, że przyczyną jego zgonu był upadek z fotela. Później prokuratura wprawdzie przyznała, że został z premedytacją pozbawiony życia przez profesjonalnych morderców, jednak w październiku 1990 roku śledztwo umorzono z powodu "niewykrycia sprawców". Zażalenie na tę decyzję złożył mecenas Jan Olszewski, późniejszy premier RP. Postępowanie wznowione w 1991 roku, zostało zamknięte po dwóch latach, bez żadnych rezultatów.

Uroczystościom pogrzebowym księdza Niedzielaka, 26 stycznia 1989 roku, przewodniczył ówczesny prymas Polski kardynał Józef Glemp. Przybyli biskupi, liczni księża, żołnierze Armii Krajowej, delegacja Solidarności i wielotysięczne rzesze ludzi.

Nazwany "ostatnią ofiarą Katynia", ksiądz Stefan Niedzielak był jednym z trzech kapłanów zamordowanych w 1989 roku. Niedługo potem, 30 stycznia, zginął ksiądz Stanisław Suchowolec, a 11 lipca - ksiądz Sylwester Zych. Kilka lat wcześniej, w 1984 roku, męczeńską śmiercią zmarł ksiądz Jerzy Popiełuszko, beatyfikowany w 2010 roku.

(więcej)

Stefan Niedzielak urodził się 1 września 1914 roku w Płocku. Ukończył Wyższe Metropolitarne Seminarium Duchowne w Warszawie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1940 roku w katedrze św. Jana Chrzciciela. W czasie okupacji niemieckiej pracował w parafiach Wiskitki i Bolimów oraz w Łowiczu.

Pełniąc funkcję kapelana Łódzkiego Okręgu Armii Krajowej, jako specjalny kurier dostarczał zaszyfrowane meldunki dla arcybiskupa Adama Sapiehy. Jego najważniejszą misją było przewiezienie latem 1944 roku z Warszawy do Krakowa tzw. depozytu katyńskiego. Ksiądz Niedzielak został odznaczony Krzyżem Armii Krajowej.

W 1946 roku powrócił do Warszawy. Za działalność w WiN został aresztowany na kilka miesięcy. Po wyjściu na wolność zaangażował się w odbudowę kościoła na Solcu, a następnie na placu Grzybowskim. Od 1957 roku pełnił funkcję rektora kościoła św. Karola Boromeusza na Powązkach. Przez kilka lat był też dyrektorem warszawskich cmentarzy. W latach 1961-1976 pełnił funkcję proboszcza w kościele Matki Bożej Loretańskiej na Pradze i jednocześnie - duszpasterza Służby Zdrowia. W 1977 powrócił na Powązki. Tam zapoczątkował odprawianie mszy za ojczyznę.

Ksiądz Stefan Niedzielak przez lata wspierał repatriantów z Rosji i Kazachstanu, organizował wysyłkę książek do Polaków żyjących w krajach dawnego Związku Radzieckiego. Pośmiertnie, w 2008 roku, został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

W 2009 roku Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga, z powodu niewykrycia sprawców, umorzyła śledztwo w sprawie zniknięcia dowodów rzeczowych z akt sprawy zabójstwa księdza Niedzielaka.

Zobacz także

2024-02-05, godz. 13:15 Muzeum Auschwitz: nowy projekt edukacyjny dla młodzieży z Europy Nowy projekt edukacyjny: „Auschwitz - Pamięci Europy - Pamięć Europejska” przygotowało Muzeum Auschwitz. Paweł Sawicki z biura prasowego placówki podał… » więcej 2024-02-05, godz. 09:00 IPN organizuje ogólnopolski konkurs plastyczny "Bohater na stówę" z okazji jubileuszu polskiego złotego Instytut Pamięci Narodowej organizuje ogólnopolski konkurs plastyczny "Bohater na stówę" z okazji jubileuszu polskiego złotego. Chce w ten sposób zainteresować… » więcej 2024-02-05, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 5 lutego » więcej 2024-02-04, godz. 11:00 519 lat temu urodził się Mikołaj Rej, poeta renesansu, zwany "ojcem polskiej literatury" 519 lat temu, 4 lutego 1505 roku, urodził się Mikołaj Rej z Nagłowic, poeta renesansu, zwany "ojcem polskiej literatury", jeden z pierwszych poetów piszących… » więcej 2024-02-04, godz. 09:00 278 lat temu urodził się Tadeusz Kościuszko, generał, przywódca insurekcji 278 lat temu, 4 lutego 1746 roku, urodził się Tadeusz Kościuszko, generał, polski i amerykański bohater narodowy, niezłomny bojownik w walkach o niepodległość… » więcej 2024-02-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 4 lutego » więcej 2024-02-03, godz. 15:00 77 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość 77 lat temu, 3 lutego 1947 roku, zapadł wyrok w procesie przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość. Przed sądem w Warszawie stanęło… » więcej 2024-02-03, godz. 11:00 Rok temu zmarł Szewach Weiss, były ambasador Izraela w Polsce Rok temu, 3 lutego 2023 roku, zmarł Szewach Weiss, obywatel II RP pochodzenia żydowskiego, uratowany z Holokaustu przez polskich sąsiadów, polityk izraelskiej… » więcej 2024-02-03, godz. 09:00 160 lat temu urodziła się pisarka Maria Rodziewiczówna 160 lat temu - 3 lutego 1864 roku - urodziła się Maria Rodziewiczówna, jedna z najpopularniejszych pisarek okresu międzywojennego, autorka powieści "Lato… » więcej 2024-02-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 3 lutego » więcej
7172737475
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »