Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-19, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
19 stycznia
1608 - W Krakowie zmarł Bernard Maciejowski, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski; jeden z twórców unii brzeskiej z 1596 r., dot. uznania przez część biskupów Cerkwi prawosławnej zwierzchnictwa papieża.

1789 - Na wniosek króla Stanisława Augusta Sejm Wielki zlikwidował Radę Nieustającą.

1863 - Powstanie Styczniowe: Centralny Komitet Narodowy uchwalił oddanie dyktatury i naczelnego dowództwa powstania gen. Ludwikowi Mierosławskiemu.

1880 - W Suwałkach urodził się Henryk Minkiewicz, działacz PPS, Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego; oficer Legionów Polskich; generał Wojska Polskiego; organizator i pierwszy dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) w latach 1924-1929; po sowieckiej agresji na Polskę w 1939 r. osadzony w obozie w Kozielsku; zamordowany przez NKWD w Katyniu.

1887 - W Krakowie urodził się Karol Stryjeński, architekt, grafik; współorganizator i pierwszy dyrektor działającego od 1930 r. Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie.

1893 - W Chełmie urodził się Zygmunt Szyszko-Bohusz, generał WP; dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich walczącej w 1940 r. o Narwik; szef sztabu Armii Polskiej w ZSRS (1942); zastępca dowódcy 2 Korpusu Polskiego w latach 1943-1946.

1903 - W Kosowie Poleskim urodził się Stanisław Radkiewicz, działacz komunistyczny, członek KPP; podczas II wojny światowej w ZSRS; w latach 1941-1943 w Armii Czerwonej; członek Biura Politycznego KC PPR i PZPR (1945-1955); minister bezpieczeństwa publicznego (1944-1954), odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego reżimu.

1918 - W Krakowie urodził się Tadeusz Góra, pilot, instruktor, trener; jako pierwszy otrzymał najwyższe odznaczenie szybowcowe - Medal Lilienthala (1938); w czasie II wojny światowej pilot dywizjonów myśliwskich PSZ w Wielkiej Brytanii.

1922 - W Gwoźdźcu koło Kołomyi urodził się Jerzy Kawalerowicz, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Pociąg", "Matka Joanna od Aniołów", "Austeria", "Faraon" i "Quo vadis"; współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1966-1978).

1928 - Ogłoszenie "Deklaracji Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem Marszałka Piłsudskiego" (BBWR) - ugrupowania politycznego założonego przez Walerego Sławka.

1928 - Ukazało się rozporządzenie Prezydenta o administracji państwowej - terytorium państwa podzielono na 16 województw i 227 powiatów.

1932 - W Warszawie urodziła się Rena Rolska, piosenkarka, aktorka.

1942 - W Londynie podpisano umowę o przyszłej konfederacji polsko-czechosłowackiej.

1945 - Gen. Leopold Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej, w którym napisał m.in. Żołnierze Armii Krajowej! Daję Wam ostatni rozkaz. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą. Starajcie się być przewodnikami Narodu i realizatorami niepodległego Państwa Polskiego. W tym działaniu każdy z Was musi być dla siebie dowódcą.

1945 - Powstało Centralne Biuro Kontroli Prasy przy Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego.

1946 - W Warszawie w Sali "Romy" rozpoczął się Kongres Polskiego Stronnictwa Ludowego.

1947 - Odbyły się sfałszowane przez władze komunistyczne wybory do Sejmu Ustawodawczego.

1947 - W Lipnie urodził się Leszek Balcerowicz, ekonomista, polityk; wicepremier i minister finansów (1989-1991; 1997-2000); autor przyjętego w 1989 r. planu reform gospodarczo-ustrojowych, które miały umożliwić transformację gospodarki sterowanej centralnie w rynkową; przewodniczący Unii Wolności (1995-2000); w latach 2001-2007 prezes Narodowego Banku Polskiego.

1952 - W Warszawie zmarł Jerzy Borejsza, działacz komunistyczny; po 1945 r. organizator prasy i wydawnictw, redaktor naczelny organu PKWN "Rzeczpospolita" oraz "Odrodzenia", założyciel i prezes Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik".

1967 - Przedstawienie "Halka" Stanisława Moniuszki zainaugurowało działalność Teatru Wielkiego w Łodzi.

1975 - W Krakowie zmarł Kazimierz Wyka, historyk i krytyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1979 - Na Wyspie Króla Jerzego zmarł Włodzimierz Puchalski, reżyser, operator i scenarzysta filmów przyrodniczych; fotografik.

1983 - W Limanowej urodziła się Justyna Kowalczyk, biegaczka narciarska, pięciokrotna medalistka igrzysk olimpijskich - brązowa medalistka IO w Turynie (2006), mistrzyni z Vancouver (2010) i Soczi (2014); dwukrotna mistrzyni świata, czterokrotna zdobywczyni Pucharu Świata.

1993 - Polska ratyfikowała Europejską Konwencję Praw Człowieka.

1996 - Premiera filmu "Pestka" w reżyserii Krystyny Jandy.

1999 - W życie weszły przepisy ustawy z 18 grudnia 1998 r. o IPN - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

2001 - Premiera filmu "Weiser" w reżyserii Wojciecha Marczewskiego.

2017 – W wypadku samochodowym na drodze ekspresowej S8 w pobliżu miejscowości Wędrogów zginął Rafał Wójcikowski, poseł Kukiz’15, ekonomista, wykładowca akademicki, działacz społeczny.

2022 – W Warszawie zmarła Antonina Girycz–Dzienisiewicz – aktorka teatralna, filmowa, radiowa i dubbingowa. Występował m.in. na scenie Teatru Współczesnego w Warszawie i Teatru Telewizji Aktorka, w swoim dorobku, miała też wiele ról filmowych i serialowych, m.in. w "Polowaniu na Muchy", "Bilansie Kwartalnym" i "Czterdziestolatku” oraz audycjach i słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

Zobacz także

2024-01-31, godz. 11:00 Nagroda IPN „Kustosz Pamięci Narodowej”. Zgłoszenia do 25 lutego 2024 Instytut Pamięci Narodowej zaprasza osoby, instytucje i organizacje społeczne do zgłaszania kandydatów do Nagrody „Kustosz Pamięci Narodowej”. » więcej 2024-01-31, godz. 09:00 75 lat temu został rozstrzelany Władysław Koba, ostatni szef rzeszowskich 75 lat temu - 31 stycznia 1949 roku - wyrokiem komunistycznego sądu na zamku w Rzeszowie został stracony Władysław Koba, pseudonim „Marcin”, „Rak”… » więcej 2024-01-31, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 31 stycznia » więcej 2024-01-30, godz. 17:33 Rozstrzygnięcie konkursu „Sprawiedliwi z Markowej” „Sprawiedliwi z Markowej” – konkurs organizowany przez Instytut Pamięci Narodowej i Ministerstwo Edukacji i Nauki w związku z beatyfikacją rodziny Wiktorii… » więcej 2024-01-30, godz. 17:28 Trzy metalowe krzyżyki wykonane przez byłego więźnia obozu koncentracyjnego trafiły do Muzeum Stutthof Trzy metalowe krzyżyki trafiły do zbiorów Muzeum Stutthof w Sztutowie (Pomorskie). Przedmioty zostały wykonane w ukryciu przez Jana Wąsickiego, podczas uwięzienia… » więcej 2024-01-30, godz. 11:00 Mija 56 lat od manifestacji przeciwko zdjęciu "Dziadów" z afisza 56 lat temu, 30 stycznia 1968 roku, w Teatrze Narodowym w Warszawie po raz ostatni wystawiono "Dziady" w reżyserii Kazimierza Dejmka. Przedstawienie zawieszono… » więcej 2024-01-30, godz. 09:00 35 lat temu zginął ksiądz Stanisław Suchowolec 35 lat temu, 30 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stanisław Suchowolec, kapelan białostockiej "Solidarności", przyjaciel księdza Jerzego Popiełuszki, bestialsko… » więcej 2024-01-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 30 stycznia » więcej 2024-01-29, godz. 15:00 Autor książki "Ochotnik": przesłanie Pileckiego pozostaje aktualne Witold Pilecki ostrzegał przed nadchodzącym ludobójstwem, jego przesłaniem, które pozostaje aktualne, jest to, byśmy widząc kroki, które mogą do tego… » więcej 2024-01-29, godz. 13:00 Odnaleziono dokumenty na temat niedoszłej misji Krystyny Skarbek w Polsce W archiwach londyńskiego Studium Polski Podziemnej odnaleziono dokumenty na temat niedoszłej misji Krystyny Skarbek (Christine Granville), polskiej agentki brytyjskich… » więcej
7374757677
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »