Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-19, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
19 stycznia
1608 - W Krakowie zmarł Bernard Maciejowski, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski; jeden z twórców unii brzeskiej z 1596 r., dot. uznania przez część biskupów Cerkwi prawosławnej zwierzchnictwa papieża.

1789 - Na wniosek króla Stanisława Augusta Sejm Wielki zlikwidował Radę Nieustającą.

1863 - Powstanie Styczniowe: Centralny Komitet Narodowy uchwalił oddanie dyktatury i naczelnego dowództwa powstania gen. Ludwikowi Mierosławskiemu.

1880 - W Suwałkach urodził się Henryk Minkiewicz, działacz PPS, Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego; oficer Legionów Polskich; generał Wojska Polskiego; organizator i pierwszy dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) w latach 1924-1929; po sowieckiej agresji na Polskę w 1939 r. osadzony w obozie w Kozielsku; zamordowany przez NKWD w Katyniu.

1887 - W Krakowie urodził się Karol Stryjeński, architekt, grafik; współorganizator i pierwszy dyrektor działającego od 1930 r. Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie.

1893 - W Chełmie urodził się Zygmunt Szyszko-Bohusz, generał WP; dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich walczącej w 1940 r. o Narwik; szef sztabu Armii Polskiej w ZSRS (1942); zastępca dowódcy 2 Korpusu Polskiego w latach 1943-1946.

1903 - W Kosowie Poleskim urodził się Stanisław Radkiewicz, działacz komunistyczny, członek KPP; podczas II wojny światowej w ZSRS; w latach 1941-1943 w Armii Czerwonej; członek Biura Politycznego KC PPR i PZPR (1945-1955); minister bezpieczeństwa publicznego (1944-1954), odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego reżimu.

1918 - W Krakowie urodził się Tadeusz Góra, pilot, instruktor, trener; jako pierwszy otrzymał najwyższe odznaczenie szybowcowe - Medal Lilienthala (1938); w czasie II wojny światowej pilot dywizjonów myśliwskich PSZ w Wielkiej Brytanii.

1922 - W Gwoźdźcu koło Kołomyi urodził się Jerzy Kawalerowicz, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Pociąg", "Matka Joanna od Aniołów", "Austeria", "Faraon" i "Quo vadis"; współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1966-1978).

1928 - Ogłoszenie "Deklaracji Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem Marszałka Piłsudskiego" (BBWR) - ugrupowania politycznego założonego przez Walerego Sławka.

1928 - Ukazało się rozporządzenie Prezydenta o administracji państwowej - terytorium państwa podzielono na 16 województw i 227 powiatów.

1932 - W Warszawie urodziła się Rena Rolska, piosenkarka, aktorka.

1942 - W Londynie podpisano umowę o przyszłej konfederacji polsko-czechosłowackiej.

1945 - Gen. Leopold Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej, w którym napisał m.in. Żołnierze Armii Krajowej! Daję Wam ostatni rozkaz. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą. Starajcie się być przewodnikami Narodu i realizatorami niepodległego Państwa Polskiego. W tym działaniu każdy z Was musi być dla siebie dowódcą.

1945 - Powstało Centralne Biuro Kontroli Prasy przy Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego.

1946 - W Warszawie w Sali "Romy" rozpoczął się Kongres Polskiego Stronnictwa Ludowego.

1947 - Odbyły się sfałszowane przez władze komunistyczne wybory do Sejmu Ustawodawczego.

1947 - W Lipnie urodził się Leszek Balcerowicz, ekonomista, polityk; wicepremier i minister finansów (1989-1991; 1997-2000); autor przyjętego w 1989 r. planu reform gospodarczo-ustrojowych, które miały umożliwić transformację gospodarki sterowanej centralnie w rynkową; przewodniczący Unii Wolności (1995-2000); w latach 2001-2007 prezes Narodowego Banku Polskiego.

1952 - W Warszawie zmarł Jerzy Borejsza, działacz komunistyczny; po 1945 r. organizator prasy i wydawnictw, redaktor naczelny organu PKWN "Rzeczpospolita" oraz "Odrodzenia", założyciel i prezes Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik".

1967 - Przedstawienie "Halka" Stanisława Moniuszki zainaugurowało działalność Teatru Wielkiego w Łodzi.

1975 - W Krakowie zmarł Kazimierz Wyka, historyk i krytyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1979 - Na Wyspie Króla Jerzego zmarł Włodzimierz Puchalski, reżyser, operator i scenarzysta filmów przyrodniczych; fotografik.

1983 - W Limanowej urodziła się Justyna Kowalczyk, biegaczka narciarska, pięciokrotna medalistka igrzysk olimpijskich - brązowa medalistka IO w Turynie (2006), mistrzyni z Vancouver (2010) i Soczi (2014); dwukrotna mistrzyni świata, czterokrotna zdobywczyni Pucharu Świata.

1993 - Polska ratyfikowała Europejską Konwencję Praw Człowieka.

1996 - Premiera filmu "Pestka" w reżyserii Krystyny Jandy.

1999 - W życie weszły przepisy ustawy z 18 grudnia 1998 r. o IPN - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

2001 - Premiera filmu "Weiser" w reżyserii Wojciecha Marczewskiego.

2017 – W wypadku samochodowym na drodze ekspresowej S8 w pobliżu miejscowości Wędrogów zginął Rafał Wójcikowski, poseł Kukiz’15, ekonomista, wykładowca akademicki, działacz społeczny.

2022 – W Warszawie zmarła Antonina Girycz–Dzienisiewicz – aktorka teatralna, filmowa, radiowa i dubbingowa. Występował m.in. na scenie Teatru Współczesnego w Warszawie i Teatru Telewizji Aktorka, w swoim dorobku, miała też wiele ról filmowych i serialowych, m.in. w "Polowaniu na Muchy", "Bilansie Kwartalnym" i "Czterdziestolatku” oraz audycjach i słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

Zobacz także

2024-06-13, godz. 14:56 Mija 94 rocznica urodzin generała Ryszarda Kuklińskiego W 94. rocznicę urodzin generała Ryszarda Kuklińskiego w Muzeum Zimnej Wojny o 16.30 rozpocznie się specjalne oprowadzanie z przewodnikiem, który opowie o… » więcej 2024-06-13, godz. 13:00 Już wkrótce Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej „Historia mówi przez pokolenia” – pod tym hasłem w dniach 18–19 czerwca 2024 r. na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich odbędzie się organizowany… » więcej 2024-06-13, godz. 10:50 Wodewil Kresowy "Tutaj się urodziłam” Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Opolu zaprasza na Wodewil Kresowy zatytułowany "Tutaj się urodziłam”. Spektakl… » więcej 2024-06-13, godz. 07:00 Święto Żandarmerii Wojskowej „Szkarłatne berety” - polska Żandarmeria Wojskowa - czyli wyodrębniona i wyspecjalizowana służba, wchodząca w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej… » więcej 2024-06-13, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 13 czerwca » więcej 2024-06-12, godz. 21:53 Uczczono pamięć ofiar i więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady "Nie pozwolimy zapomnieć" - mówił Lech Parell, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podczas obchodów Narodowego Dnia Pamięci Ofiar… » więcej 2024-06-12, godz. 15:00 100 lat temu urodził się George Bush senior, 41. prezydent Stanów Zjednoczonych 100 lat temu - 12 czerwca 1924 roku - urodził się George Herbert Walker Bush, 41. prezydent Stanów Zjednoczonych. Najwyższy urząd w państwie pełnił w latach… » więcej 2024-06-12, godz. 10:00 Dziś pogrzeb żołnierza, który zmarł od ran odniesionych na granicy Dziś (12.06) pogrzeb 21-letniego sierżarta Mateusza Sitka, który pod koniec maja został ugodzony nożem przez jednego z migrantów szturmujących polską granicę… » więcej 2024-06-12, godz. 09:00 Dziś przypada Święto Służby Ochrony Państwa 12 czerwca to szczególny dzień dla wszystkich funkcjonariuszy i pracowników cywilnych Służby Ochrony Państwa. Przypada wówczas Święto Służby Ochrony… » więcej 2024-06-12, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 12 czerwca » więcej
1112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »