Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-18, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 stycznia
1654 - W Perejasławiu Kozacy podpisali ugodę z Rosją, uznając zwierzchnictwo cara.

1849 - W Stoczku Łukowskim na Podlasiu urodził się Aleksander Świętochowski, pisarz, publicysta, filozof i historyk, główny ideolog polskiego pozytywizmu.

1878 - W Krakowie zmarł Józef Dietl, lekarz, pionier balneologii w Polsce, działacz społeczny i polityczny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i jego rektor; poseł na galicyjski Sejm Krajowy (1861); w latach 1866-1875 prezydent Krakowa.

1902 - W "Tygodniku Ilustrowanym" opublikowano pierwszy odcinek powieści "Chłopi" Władysława Reymonta.

1908 - W Szacunach koło Kiejdan urodził się Stanisław Stomma, publicysta, działacz katolicki; redaktor naczelny miesięcznika "Znak" (1946-1953), członek redakcji "Tygodnika Powszechnego"; prezes krakowskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (1958-1964); poseł na Sejm (1957-1976); jeden z inicjatorów polsko-niemieckiego pojednania; przewodniczący Prymasowskiej Rady Społecznej (1981-1985); uczestnik obrad Okrągłego Stołu; senator RP (1989-1991).

1915 - I wojna światowa: Początek walk II Brygady Legionów Polskich i wojsk austro-węgierskich z armią rosyjską pod Kirlibabą na Bukowinie.

1915 - W Poznaniu urodził się Kazimierz Wichniarz, aktor; niezapomniany Zagłoba z filmowego "Potopu".

1919 - W Paryżu z udziałem delegacji polskiej rozpoczęły się obrady konferencji pokojowej.

1919 - Założono Polski Czerwony Krzyż.

1926 - Pierwszy polski oddział przybył do Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.

1928 - W Godowie na Górnym Śląsku urodził się Franciszek Pieczka, jeden z najbardziej cenionych i lubianych polskich aktorów, przez wiele lat związany z Teatrem Powszechnym w Warszawie; odtwórca głównych ról m.in. w filmach "Żywot Mateusza", "Austeria", "Jańcio Wodnik", niezapomniany Gustlik z serialu "Czterej pancerni i pies".

1930 - W Mościcach pod Tarnowem uruchomiono Państwową Fabrykę Związków Azotowych.

1940 - W Warszawie zmarł Kazimierz Przerwa-Tetmajer, poeta, prozaik, dramaturg, publicysta i krytyk sztuki.

1943 - W warszawskim getcie doszło do pierwszego zbrojnego wystąpienia Żydów, które było reakcją na rozpoczęcie przez Niemców kolejnej akcji wysiedleńczej.

1943 - Oddział AK dowodzony przez por. Jana Piwnika przeprowadził brawurową akcję rozbicia niemieckiego więzienia w Pińsku, skąd uwolnił m.in. cichociemnego - Alfreda Paczkowskiego "Wanię".

1945 - Armia Czerwona zajęła Kraków.

1946 - W Poznaniu zmarł Feliks Nowowiejski, kompozytor, dyrygent, organista, pedagog; autor opery "Legenda Bałtyku" oraz melodii do wiersza Marii Konopnickiej "Rota".

1946 - W Warszawie urodził się Jan Lityński, organizator studenckich protestów w marcu 1968 r., skazany przez władze komunistyczne na 2,5 roku więzienia; członek KSS "KOR", redakcji "Biuletynu Informacyjnego" i "Robotnika"; doradca NSZZ "S"; po wprowadzeniu stanu wojennego internowany, następnie aresztowany i oskarżony o próbę obalenia ustroju PRL; w 1983 r. nie powrócił do więzienia z przepustki; działacz podziemnej Solidarności; członek Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ "S"; uczestnik obrad Okrągłego Stołu; poseł na Sejm (1989-2001); członek władz Unii Demokratycznej, później Unii Wolności.

1946 - W Warszawie urodziła się Helena Łuczywo, dziennikarka, działaczka opozycji demokratycznej; współzałożycielka i redaktorka niezależnego pisma "Robotnik"; współpracowniczka KOR i KSS "KOR"; redaktor naczelna powstałej w 1981 r. Agencji Prasowej "Solidarność"; w latach 1982-1989 kierowała zespołem podziemnego "Tygodnika Mazowsze"; uczestniczka obrad Okrągłego Stołu; w latach 1989-2009 zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej".

1951 - Ogłoszono ustawę znoszącą święto 3 Maja oraz niektóre święta kościelne jako dni wolne od pracy.

1956 - Urodził się Janusz Panasewicz, wokalista, autor tekstów, członek zespołu Lady Pank.

1963 - W Korczynie niedaleko Krosna urodził się Wojciech Smarzowski, reżyser i scenarzysta; autor m.in. filmów "Wesele", "Dom zły", "Róża", "Drogówka", "Pod Mocnym Aniołem", "Wołyń" oraz „Kler”.

2002 - W Szczecinie zmarła Helena Majdaniec, jedna z najpopularniejszych piosenkarek w latach 60., znana z przebojów "Jutro będzie dobry dzień", "Wesoły twist", "Czarny Ali-Baba", "Rudy rydz" oraz "Zakochani są wśród nas".

2006 - W Warszawie zmarł ksiądz Jan Twardowski, poeta, kapłan; autor ponad 20 tomików wierszy, m.in. "Znaki ufności", "Niebieskie okulary", "Który stwarzasz jagody", "Na osiołku", "Nie przyszedłem pana nawracać", "Sumienie ruszyło", "Niecodziennik", "Nie martw się".

2021 – W Bielsku-Białej zmarła Maria Koterbska, piosenkarka, znana z takich przebojów jak "Karuzela", "Złoty pierścionek", "Serduszko puka w rytmie cza-cza", "Augustowskie noce" i "Parasolki".

Zobacz także

2024-01-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 stycznia » więcej 2024-01-11, godz. 15:00 "Powstaniec 1863" wejdzie do kin w piątek. W Warszawie odbyła się premiera filmu "Powstaniec 1863" w reżyserii Tadeusza Syki - pierwszego od ponad 30 lat filmu fabularnego opowiadającego o powstaniu… » więcej 2024-01-11, godz. 13:00 Rok temu zmarł Jan Ludwiczak, przewodniczący "Solidarności" w kopalni Wujek Rok temu, 11 stycznia, w wieku 85 lat zmarł Jan Ludwiczak, przewodniczący "Solidarności" w kopalni Wujek w Katowicach w 1981 roku. To w jego obronie, gdy został… » więcej 2024-01-11, godz. 11:00 100 lat temu Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej 100 lat temu, 11 stycznia 1924 roku, Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej, zwanej reformą Grabskiego. Była to jedna z kluczowych… » więcej 2024-01-11, godz. 09:00 105 lat temu Józef Piłsudski podpisał dekret o ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby 105 lat temu, 11 stycznia 1919 roku, Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał dekret o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby. Był… » więcej 2024-01-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 stycznia » więcej 2024-01-10, godz. 15:00 15 lat temu zmarła generał Elżbieta Zawacka, kurierka AK, cichociemna 15 lat temu, 10 stycznia 2009 roku, zmarła generał Elżbieta Zawacka, legendarna kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, podczas II drugiej wojny światowej… » więcej 2024-01-10, godz. 13:00 105 lat temu zmarł Antoni Wiwulski, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 105 lat temu, 10 stycznia 1919 roku, zmarł Antoni Wiwulski, rzeźbiarz, architekt, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie i pomnika Trzech Krzyży w Wilnie… » więcej 2024-01-10, godz. 11:00 II edycja konkursu „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny Instytut Śląski zaprasza do udziału w konkursie „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny. » więcej 2024-01-10, godz. 09:00 132 lata temu urodził się Melchior Wańkowicz, pisarz, publicysta, mistrz reportażu 132 lata temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej… » więcej
8081828384
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »