Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-14, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 stycznia
1392 - Chełm otrzymał od króla Władysława Jagiełły prawa miejskie.

1770 - W Warszawie urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski; mąż stanu, dyplomata, prezes Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego; działacz emigracyjny, jeden z prekursorów zjednoczonej Europy; pisarz, mecenas nauki i sztuki.

1771 - Zakończyło się nieudane oblężenie Jasnej Góry przez wojska królewskie i rosyjskie pod dowództwem pułkownika Iwana Drewicza.

1793 - W Biskupicach urodził się Wojciech Chrzanowski, generał, topograf wojskowy; w Powstaniu Listopadowym szef Sztabu Głównego; w 1849 r. naczelny wódz armii piemonckiej.

1820 - W Krakowie urodził się Feliks Księżarski, architekt, autor m.in. projektu Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1850 - W Warszawie urodził się Jan Reszke, śpiewak operowy, gwiazda Metropolitan Opera.

1863 - W nocy z 14 na 15 stycznia na rozkaz naczelnika Rządu Cywilnego w Królestwie Polskim margrabiego Aleksandra Wielopolskiego w Warszawie przeprowadzono brankę - przymusowy pobór polskiej młodzieży do rosyjskiego wojska; branka przyspieszyła decyzję Komitetu Centralnego Narodowego o wybuchu Powstania Styczniowego.

1887 - W Jaśle urodził się Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

1887 - W Krakowie powstał Związek Młodzieży Polskiej "Zet", będący konspiracyjną organizacją działającą w środowisku akademickim.

1901 - W Warszawie urodził się Alfred Tarski, matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

1916 - W Chmielińcu urodził się Jan Świderski, aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog; grał m.in. w "Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego, "Popiołach" Andrzeja Wajdy, "Spirali" Krzysztofa Zanussiego.

1917 - W Budach urodziła się Marianna Cel, jedyna kobieta-żołnierz Wydzielonego Oddziału Wojska Polskiego dowodzonego przez mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala".

1934 - W Warszawie urodził się Marek Hłasko, pisarz, scenarzysta filmowy; autor "Sonaty marymonckiej", "Pięknych dwudziestoletnich", "Ósmego dnia tygodnia", "Pętli".

1936 - Dekret Prezydenta RP o ochronie interesów Państwa Polskiego i jego obywateli w stosunkach międzynarodowych.

1942 - W Pułtusku urodził się Krzysztof Klenczon, piosenkarz, gitarzysta, kompozytor, współzałożyciel zespołu Czerwone Gitary.

1947 - W Gorzowie Wielkopolskim urodziła się Krystyna Prońko, wokalistka jazzowa i rockowa, kompozytorka, pedagog.

1954 - W Londynie zmarł gen. Nikodem Sulik, dowódca 5. Kresowej Dywizji Piechoty 2. Korpusu Polskiego, walczącej m.in. pod Monte Cassino.

1956 - Utworzono Ojcowski Park Narodowy.

1969 - W Strzelcach Opolskich urodził się Arkadiusz Jakubik, aktor, reżyser, scenarzysta teatralny; znany m.in. z ról w filmach Wojciecha Smarzowskiego "Dom zły", "Drogówka" i "Pod Mocnym Aniołem", "Wołyń" oraz "Jestem mordercą" Macieja Pieprzycy.

1980 - Telewizyjna premiera sztuki Jana Drdy "Igraszki z diabłem" w reżyserii Tadeusza Lisa, z Marianem Kociakiem, Markiem Kondratem i Barbarą Wrzesińską w rolach głównych.

1982 - Ukazał się pierwszy numer "Rzeczpospolitej" - oficjalnego dziennika rządowego.

1993 - Na Morzu Bałtyckim u wybrzeży Rugii zatonął prom "Jan Heweliusz"; w wyniku katastrofy zginęło 55 osób.

1999 - W Pontederze we Włoszech zmarł Jerzy Grotowski, reżyser, teoretyk i reformator teatru, pedagog; twórca eksperymentalnego teatru "Laboratorium" we Wrocławiu, który zyskał światową sławę.

2000 - Premiera filmu "Prawo ojca" w reżyserii Marka Kondrata.

2005 - Piotr Morawski i Simone Moro, jako pierwsi stanęli na niezdobytym do tej pory zimą himalajskim szczycie Shisha Pangma (8027 m).

2008 - W Warszawie zmarła Justyna Kreczmarowa, aktorka teatralna i filmowa.

2011 – Benedykt XVI wyraził zgodę na ogłoszenie dekretu o uznaniu cudu za wstawiennictwem Jana Pawła II, co formalnie zakończyło jego proces beatyfikacyjny. Watykan wyznaczył jednocześnie datę beatyfikacji na 1 maja 2011 r.

2015 – W Warszawie zmarł Jerzy Holzer, historyk i politolog zajmujący się najnowszymi dziejami Polski i Europy, współpracownik Komitetu Obrony Robotników, autor wielu książek historycznych.

2019 – W Warszawie zmarł operator, profesor sztuk filmowych Wiesław Zdort, twórca zdjęć do takich dzieł polskiej kinematografii, jak "Sól ziemi czarnej", "Dekalog I" oraz seriali telewizyjnych, m.in. "Syzyfowe prace", "Szaleństwo Majki Skowron".

Zobacz także

2023-12-17, godz. 09:00 53. rocznica masakry robotników w Gdyni 53 lata temu, 17 grudnia 1970 roku, podczas protestów na Wybrzeżu doszło do masakry robotników w Gdyni. W tzw. czarny czwartek wojsko i milicja otworzyły… » więcej 2023-12-17, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 17 grudnia » więcej 2023-12-16, godz. 13:15 Syreny alarmowe w 42. rocznicę pacyfikacji kopalni Wujek O godzinie 11 w Katowicach rozległ się dźwięk syren alarmowych – w ten sposób uczczono pamięć o dziewięciu górnikach z kopalni Wujek, zastrzelonych… » więcej 2023-12-16, godz. 13:00 42 lata temu podczas pacyfikacji kopalni Wujek zginęło 9 górników 42 lata temu, 16 grudnia 1981 roku, podczas pacyfikacji kopalni Wujek w Katowicach od kul plutonu specjalnego ZOMO zginęło 9 górników, a ponad 20 zostało… » więcej 2023-12-16, godz. 11:00 Wręczono Nagrody Semper Fidelis przyznawane przez IPN Lubelska Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy, Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Kresowe Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze… » więcej 2023-12-16, godz. 09:00 (16.12) 101 lat temu został zastrzelony prezydent Gabriel Narutowicz 101 lat temu, 16 grudnia 1922 roku, został zastrzelony Gabriel Narutowicz, pierwszy prezydent odrodzonej Polski. Najwyższy urząd w państwie piastował pięć… » więcej 2023-12-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 grudnia » więcej 2023-12-15, godz. 13:00 Wieczorem na warszawskiej Cytadeli koncert z muzyką z filmów o Powstaniu Styczniowym [DŹWIĘK] Wieczorem (o 19.00) w siedzibie Muzeum Historii Polski na warszawskiej Cytadeli odbędzie się koncert „Pejzaże 1863”. » więcej 2023-12-15, godz. 11:00 42 lata temu ZOMO spacyfikowało strajk w kopalni Manifest Lipcowy 42 lata temu, 15 grudnia 1981 roku, ZOMO przeprowadziło pacyfikację kopalni Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju (dzisiejsza Zofiówka), gdzie trwał strajk… » więcej 2023-12-15, godz. 09:30 Wystawa Biblii w MBP - Finisaż Dzisiaj ostatni dzień wystawy Biblii, którą można było oglądać od 5 w holu Miejskiej Biblioteki Publicznej przy ul. Minorytów 4 w godzinach otwarcia biblioteki… » więcej
9495969798
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »