Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-14, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 stycznia
1392 - Chełm otrzymał od króla Władysława Jagiełły prawa miejskie.

1770 - W Warszawie urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski; mąż stanu, dyplomata, prezes Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego; działacz emigracyjny, jeden z prekursorów zjednoczonej Europy; pisarz, mecenas nauki i sztuki.

1771 - Zakończyło się nieudane oblężenie Jasnej Góry przez wojska królewskie i rosyjskie pod dowództwem pułkownika Iwana Drewicza.

1793 - W Biskupicach urodził się Wojciech Chrzanowski, generał, topograf wojskowy; w Powstaniu Listopadowym szef Sztabu Głównego; w 1849 r. naczelny wódz armii piemonckiej.

1820 - W Krakowie urodził się Feliks Księżarski, architekt, autor m.in. projektu Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1850 - W Warszawie urodził się Jan Reszke, śpiewak operowy, gwiazda Metropolitan Opera.

1863 - W nocy z 14 na 15 stycznia na rozkaz naczelnika Rządu Cywilnego w Królestwie Polskim margrabiego Aleksandra Wielopolskiego w Warszawie przeprowadzono brankę - przymusowy pobór polskiej młodzieży do rosyjskiego wojska; branka przyspieszyła decyzję Komitetu Centralnego Narodowego o wybuchu Powstania Styczniowego.

1887 - W Jaśle urodził się Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

1887 - W Krakowie powstał Związek Młodzieży Polskiej "Zet", będący konspiracyjną organizacją działającą w środowisku akademickim.

1901 - W Warszawie urodził się Alfred Tarski, matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

1916 - W Chmielińcu urodził się Jan Świderski, aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog; grał m.in. w "Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego, "Popiołach" Andrzeja Wajdy, "Spirali" Krzysztofa Zanussiego.

1917 - W Budach urodziła się Marianna Cel, jedyna kobieta-żołnierz Wydzielonego Oddziału Wojska Polskiego dowodzonego przez mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala".

1934 - W Warszawie urodził się Marek Hłasko, pisarz, scenarzysta filmowy; autor "Sonaty marymonckiej", "Pięknych dwudziestoletnich", "Ósmego dnia tygodnia", "Pętli".

1936 - Dekret Prezydenta RP o ochronie interesów Państwa Polskiego i jego obywateli w stosunkach międzynarodowych.

1942 - W Pułtusku urodził się Krzysztof Klenczon, piosenkarz, gitarzysta, kompozytor, współzałożyciel zespołu Czerwone Gitary.

1947 - W Gorzowie Wielkopolskim urodziła się Krystyna Prońko, wokalistka jazzowa i rockowa, kompozytorka, pedagog.

1954 - W Londynie zmarł gen. Nikodem Sulik, dowódca 5. Kresowej Dywizji Piechoty 2. Korpusu Polskiego, walczącej m.in. pod Monte Cassino.

1956 - Utworzono Ojcowski Park Narodowy.

1969 - W Strzelcach Opolskich urodził się Arkadiusz Jakubik, aktor, reżyser, scenarzysta teatralny; znany m.in. z ról w filmach Wojciecha Smarzowskiego "Dom zły", "Drogówka" i "Pod Mocnym Aniołem", "Wołyń" oraz "Jestem mordercą" Macieja Pieprzycy.

1980 - Telewizyjna premiera sztuki Jana Drdy "Igraszki z diabłem" w reżyserii Tadeusza Lisa, z Marianem Kociakiem, Markiem Kondratem i Barbarą Wrzesińską w rolach głównych.

1982 - Ukazał się pierwszy numer "Rzeczpospolitej" - oficjalnego dziennika rządowego.

1993 - Na Morzu Bałtyckim u wybrzeży Rugii zatonął prom "Jan Heweliusz"; w wyniku katastrofy zginęło 55 osób.

1999 - W Pontederze we Włoszech zmarł Jerzy Grotowski, reżyser, teoretyk i reformator teatru, pedagog; twórca eksperymentalnego teatru "Laboratorium" we Wrocławiu, który zyskał światową sławę.

2000 - Premiera filmu "Prawo ojca" w reżyserii Marka Kondrata.

2005 - Piotr Morawski i Simone Moro, jako pierwsi stanęli na niezdobytym do tej pory zimą himalajskim szczycie Shisha Pangma (8027 m).

2008 - W Warszawie zmarła Justyna Kreczmarowa, aktorka teatralna i filmowa.

2011 – Benedykt XVI wyraził zgodę na ogłoszenie dekretu o uznaniu cudu za wstawiennictwem Jana Pawła II, co formalnie zakończyło jego proces beatyfikacyjny. Watykan wyznaczył jednocześnie datę beatyfikacji na 1 maja 2011 r.

2015 – W Warszawie zmarł Jerzy Holzer, historyk i politolog zajmujący się najnowszymi dziejami Polski i Europy, współpracownik Komitetu Obrony Robotników, autor wielu książek historycznych.

2019 – W Warszawie zmarł operator, profesor sztuk filmowych Wiesław Zdort, twórca zdjęć do takich dzieł polskiej kinematografii, jak "Sól ziemi czarnej", "Dekalog I" oraz seriali telewizyjnych, m.in. "Syzyfowe prace", "Szaleństwo Majki Skowron".

Zobacz także

2023-12-19, godz. 09:00 100. rocznica powołania drugiego rządu Władysława Grabskiego 100 lat temu, 19 grudnia 1923 roku, został powołany drugi rząd Władysława Grabskiego, polityka narodowej demokracji, ekonomisty i historyka. Był też ministrem… » więcej 2023-12-19, godz. 08:30 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich 109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie… » więcej 2023-12-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 19 grudnia » więcej 2023-12-18, godz. 20:58 25 lat temu Sejm przyjął ustawę o Instytucie Pamięci Narodowej 18 grudnia 2023 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach, w 25. rocznicę uchwalenia ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, odbył się… » więcej 2023-12-18, godz. 13:00 12 lat temu zmarł Vaclav Havel, pisarz, pierwszy prezydent Republiki Czeskiej 12 lat temu, 18 grudnia 2011 roku, zmarł Vaclav Havel, dramatopisarz, dziewiąty i ostatni prezydent Czechosłowacji oraz pierwszy prezydent Czech. Działacz… » więcej 2023-12-18, godz. 11:00 Dzisiaj (18.12) nocne zwiedzanie dawnego komunistycznego więzienia przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie. Zwiedzanie odbędzie się w czterech osobnych turach (jedna tura może liczyć maksymalnie 16 osób). Wstęp wyłącznie dla osób pełnoletnich ! » więcej 2023-12-18, godz. 09:00 Kalendarium Grudnia ’70 14 grudnia 1970 r. w Stoczni Gdańskiej wybuchł strajk wywołany ogłoszonymi podwyżkami na artykuły pierwszej potrzeby, zwłaszcza na żywność. Rozpoczął… » więcej 2023-12-18, godz. 08:00 Rzecznik IPN o masakrze robotników w Gdyni 1970 r. "Czarny czwartek" przeszedł do historii jako jedno z najdramatyczniejszych wydarzeń w powojennej historii Polski" - mówi rzecznik Instytutu Pamięci Narodowej… » więcej 2023-12-18, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 18 grudnia » więcej 2023-12-17, godz. 11:00 42 lata temu powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności 42 lata temu, 17 grudnia 1981 roku, powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Kilka dni po wprowadzeniu przez komunistyczne… » więcej
9394959697
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »