Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-14, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 stycznia
1392 - Chełm otrzymał od króla Władysława Jagiełły prawa miejskie.

1770 - W Warszawie urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski; mąż stanu, dyplomata, prezes Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego; działacz emigracyjny, jeden z prekursorów zjednoczonej Europy; pisarz, mecenas nauki i sztuki.

1771 - Zakończyło się nieudane oblężenie Jasnej Góry przez wojska królewskie i rosyjskie pod dowództwem pułkownika Iwana Drewicza.

1793 - W Biskupicach urodził się Wojciech Chrzanowski, generał, topograf wojskowy; w Powstaniu Listopadowym szef Sztabu Głównego; w 1849 r. naczelny wódz armii piemonckiej.

1820 - W Krakowie urodził się Feliks Księżarski, architekt, autor m.in. projektu Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1850 - W Warszawie urodził się Jan Reszke, śpiewak operowy, gwiazda Metropolitan Opera.

1863 - W nocy z 14 na 15 stycznia na rozkaz naczelnika Rządu Cywilnego w Królestwie Polskim margrabiego Aleksandra Wielopolskiego w Warszawie przeprowadzono brankę - przymusowy pobór polskiej młodzieży do rosyjskiego wojska; branka przyspieszyła decyzję Komitetu Centralnego Narodowego o wybuchu Powstania Styczniowego.

1887 - W Jaśle urodził się Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

1887 - W Krakowie powstał Związek Młodzieży Polskiej "Zet", będący konspiracyjną organizacją działającą w środowisku akademickim.

1901 - W Warszawie urodził się Alfred Tarski, matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

1916 - W Chmielińcu urodził się Jan Świderski, aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog; grał m.in. w "Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego, "Popiołach" Andrzeja Wajdy, "Spirali" Krzysztofa Zanussiego.

1917 - W Budach urodziła się Marianna Cel, jedyna kobieta-żołnierz Wydzielonego Oddziału Wojska Polskiego dowodzonego przez mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala".

1934 - W Warszawie urodził się Marek Hłasko, pisarz, scenarzysta filmowy; autor "Sonaty marymonckiej", "Pięknych dwudziestoletnich", "Ósmego dnia tygodnia", "Pętli".

1936 - Dekret Prezydenta RP o ochronie interesów Państwa Polskiego i jego obywateli w stosunkach międzynarodowych.

1942 - W Pułtusku urodził się Krzysztof Klenczon, piosenkarz, gitarzysta, kompozytor, współzałożyciel zespołu Czerwone Gitary.

1947 - W Gorzowie Wielkopolskim urodziła się Krystyna Prońko, wokalistka jazzowa i rockowa, kompozytorka, pedagog.

1954 - W Londynie zmarł gen. Nikodem Sulik, dowódca 5. Kresowej Dywizji Piechoty 2. Korpusu Polskiego, walczącej m.in. pod Monte Cassino.

1956 - Utworzono Ojcowski Park Narodowy.

1969 - W Strzelcach Opolskich urodził się Arkadiusz Jakubik, aktor, reżyser, scenarzysta teatralny; znany m.in. z ról w filmach Wojciecha Smarzowskiego "Dom zły", "Drogówka" i "Pod Mocnym Aniołem", "Wołyń" oraz "Jestem mordercą" Macieja Pieprzycy.

1980 - Telewizyjna premiera sztuki Jana Drdy "Igraszki z diabłem" w reżyserii Tadeusza Lisa, z Marianem Kociakiem, Markiem Kondratem i Barbarą Wrzesińską w rolach głównych.

1982 - Ukazał się pierwszy numer "Rzeczpospolitej" - oficjalnego dziennika rządowego.

1993 - Na Morzu Bałtyckim u wybrzeży Rugii zatonął prom "Jan Heweliusz"; w wyniku katastrofy zginęło 55 osób.

1999 - W Pontederze we Włoszech zmarł Jerzy Grotowski, reżyser, teoretyk i reformator teatru, pedagog; twórca eksperymentalnego teatru "Laboratorium" we Wrocławiu, który zyskał światową sławę.

2000 - Premiera filmu "Prawo ojca" w reżyserii Marka Kondrata.

2005 - Piotr Morawski i Simone Moro, jako pierwsi stanęli na niezdobytym do tej pory zimą himalajskim szczycie Shisha Pangma (8027 m).

2008 - W Warszawie zmarła Justyna Kreczmarowa, aktorka teatralna i filmowa.

2011 – Benedykt XVI wyraził zgodę na ogłoszenie dekretu o uznaniu cudu za wstawiennictwem Jana Pawła II, co formalnie zakończyło jego proces beatyfikacyjny. Watykan wyznaczył jednocześnie datę beatyfikacji na 1 maja 2011 r.

2015 – W Warszawie zmarł Jerzy Holzer, historyk i politolog zajmujący się najnowszymi dziejami Polski i Europy, współpracownik Komitetu Obrony Robotników, autor wielu książek historycznych.

2019 – W Warszawie zmarł operator, profesor sztuk filmowych Wiesław Zdort, twórca zdjęć do takich dzieł polskiej kinematografii, jak "Sól ziemi czarnej", "Dekalog I" oraz seriali telewizyjnych, m.in. "Syzyfowe prace", "Szaleństwo Majki Skowron".

Zobacz także

2023-12-23, godz. 09:00 120 lat temu urodził się kardynał Bolesław Kominek 120 lat temu, 23 grudnia 1903 roku, urodził się Bolesław Kominek, metropolita wrocławski, dyplomata i mąż stanu, uczestnik Soboru Watykańskiego II. Był… » więcej 2023-12-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 grudnia » więcej 2023-12-22, godz. 15:00 Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego zachęca do składania świątecznych życzeń powstańcom Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, zachęca wszystkich, którzy mają wśród swoich znajomych powstańców warszawskich, do złożenia im… » więcej 2023-12-22, godz. 13:00 Nowe znaleziska zabytków archeologicznych ze Ślipcza O nowych znaleziskach zabytków archeologicznych ze Ślipcza w gminie Hrubieszów poinformował lubelski wojewódzki konserwator zabytków. To między innymi srebrna… » więcej 2023-12-22, godz. 11:00 Mijają 33 lata od przekazania insygniów prezydenta Rzeczpospolitej 33 lata temu, 22 grudnia 1990 roku, na Zamku Królewskim w Warszawie ostatni prezydent Rzeczypospolitej na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski przekazał insygnia… » więcej 2023-12-22, godz. 09:00 110 lat temu urodził się Józef Rzepka, żołnierz AK i antykomunistycznego podziemia 110 lat temu, 22 grudnia 1913 roku, urodził się Józef Rzepka, jeden z dowódców podziemia niepodległościowego oraz antykomunistycznego. Po wybuchu II wojny… » więcej 2023-12-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 grudnia » więcej 2023-12-21, godz. 13:00 Zabytkowe dyplomy w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej Po półrocznych pracach konserwatorskich w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie zaprezentowano 34 odrestaurowane dyplomy. Najstarszy z nich pochodzi… » więcej 2023-12-21, godz. 11:00 84 lata temu zginął prezydent Warszawy Stefan Starzyński 84 lata temu - pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 roku - został rozstrzelany przez Niemców Stefan Starzyński, prezydent Warszawy, który podczas wojny obronnej… » więcej 2023-12-21, godz. 10:00 Nowa wystawa główna w Muzeum Auschwitz-Birkenau Dziennik regionalny "Gazeta Krakowska" informuje, że jeszcze w tym roku rozpoczną się prace związane z nową wystawą główną w Muzeum Auschwitz-Birkenau… » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »