Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-14, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 stycznia
1392 - Chełm otrzymał od króla Władysława Jagiełły prawa miejskie.

1770 - W Warszawie urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski; mąż stanu, dyplomata, prezes Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego; działacz emigracyjny, jeden z prekursorów zjednoczonej Europy; pisarz, mecenas nauki i sztuki.

1771 - Zakończyło się nieudane oblężenie Jasnej Góry przez wojska królewskie i rosyjskie pod dowództwem pułkownika Iwana Drewicza.

1793 - W Biskupicach urodził się Wojciech Chrzanowski, generał, topograf wojskowy; w Powstaniu Listopadowym szef Sztabu Głównego; w 1849 r. naczelny wódz armii piemonckiej.

1820 - W Krakowie urodził się Feliks Księżarski, architekt, autor m.in. projektu Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1850 - W Warszawie urodził się Jan Reszke, śpiewak operowy, gwiazda Metropolitan Opera.

1863 - W nocy z 14 na 15 stycznia na rozkaz naczelnika Rządu Cywilnego w Królestwie Polskim margrabiego Aleksandra Wielopolskiego w Warszawie przeprowadzono brankę - przymusowy pobór polskiej młodzieży do rosyjskiego wojska; branka przyspieszyła decyzję Komitetu Centralnego Narodowego o wybuchu Powstania Styczniowego.

1887 - W Jaśle urodził się Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

1887 - W Krakowie powstał Związek Młodzieży Polskiej "Zet", będący konspiracyjną organizacją działającą w środowisku akademickim.

1901 - W Warszawie urodził się Alfred Tarski, matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

1916 - W Chmielińcu urodził się Jan Świderski, aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog; grał m.in. w "Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego, "Popiołach" Andrzeja Wajdy, "Spirali" Krzysztofa Zanussiego.

1917 - W Budach urodziła się Marianna Cel, jedyna kobieta-żołnierz Wydzielonego Oddziału Wojska Polskiego dowodzonego przez mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala".

1934 - W Warszawie urodził się Marek Hłasko, pisarz, scenarzysta filmowy; autor "Sonaty marymonckiej", "Pięknych dwudziestoletnich", "Ósmego dnia tygodnia", "Pętli".

1936 - Dekret Prezydenta RP o ochronie interesów Państwa Polskiego i jego obywateli w stosunkach międzynarodowych.

1942 - W Pułtusku urodził się Krzysztof Klenczon, piosenkarz, gitarzysta, kompozytor, współzałożyciel zespołu Czerwone Gitary.

1947 - W Gorzowie Wielkopolskim urodziła się Krystyna Prońko, wokalistka jazzowa i rockowa, kompozytorka, pedagog.

1954 - W Londynie zmarł gen. Nikodem Sulik, dowódca 5. Kresowej Dywizji Piechoty 2. Korpusu Polskiego, walczącej m.in. pod Monte Cassino.

1956 - Utworzono Ojcowski Park Narodowy.

1969 - W Strzelcach Opolskich urodził się Arkadiusz Jakubik, aktor, reżyser, scenarzysta teatralny; znany m.in. z ról w filmach Wojciecha Smarzowskiego "Dom zły", "Drogówka" i "Pod Mocnym Aniołem", "Wołyń" oraz "Jestem mordercą" Macieja Pieprzycy.

1980 - Telewizyjna premiera sztuki Jana Drdy "Igraszki z diabłem" w reżyserii Tadeusza Lisa, z Marianem Kociakiem, Markiem Kondratem i Barbarą Wrzesińską w rolach głównych.

1982 - Ukazał się pierwszy numer "Rzeczpospolitej" - oficjalnego dziennika rządowego.

1993 - Na Morzu Bałtyckim u wybrzeży Rugii zatonął prom "Jan Heweliusz"; w wyniku katastrofy zginęło 55 osób.

1999 - W Pontederze we Włoszech zmarł Jerzy Grotowski, reżyser, teoretyk i reformator teatru, pedagog; twórca eksperymentalnego teatru "Laboratorium" we Wrocławiu, który zyskał światową sławę.

2000 - Premiera filmu "Prawo ojca" w reżyserii Marka Kondrata.

2005 - Piotr Morawski i Simone Moro, jako pierwsi stanęli na niezdobytym do tej pory zimą himalajskim szczycie Shisha Pangma (8027 m).

2008 - W Warszawie zmarła Justyna Kreczmarowa, aktorka teatralna i filmowa.

2011 – Benedykt XVI wyraził zgodę na ogłoszenie dekretu o uznaniu cudu za wstawiennictwem Jana Pawła II, co formalnie zakończyło jego proces beatyfikacyjny. Watykan wyznaczył jednocześnie datę beatyfikacji na 1 maja 2011 r.

2015 – W Warszawie zmarł Jerzy Holzer, historyk i politolog zajmujący się najnowszymi dziejami Polski i Europy, współpracownik Komitetu Obrony Robotników, autor wielu książek historycznych.

2019 – W Warszawie zmarł operator, profesor sztuk filmowych Wiesław Zdort, twórca zdjęć do takich dzieł polskiej kinematografii, jak "Sól ziemi czarnej", "Dekalog I" oraz seriali telewizyjnych, m.in. "Syzyfowe prace", "Szaleństwo Majki Skowron".

Zobacz także

2023-12-26, godz. 11:30 Szopki w Muzeum Górnośląskim W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia warto odwiedzić Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gdzie można oglądać wystawę "Boże Narodzenie bez granic. Szopki… » więcej 2023-12-26, godz. 11:00 Święto pierwszego męczennika - Świętego Szczepana 26 grudnia Kościół katolicki wspomina Świętego Szczepana, diakona i pierwszego męczennika. W liturgii ten dzień ma rangę święta. We wspomnienie św… » więcej 2023-12-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 grudnia » więcej 2023-12-25, godz. 18:15 128 lat temu urodził się Stefan Rowecki "Grot", organizator i pierwszy dowódca AK 128 lat temu, 25 grudnia 1895 roku, urodził się Stefan Rowecki "Grot", organizator i pierwszy dowódca Armii Krajowej. Był głównym architektem polskiego podziemia… » więcej 2023-12-25, godz. 10:15 Święta Bożego Narodzenia 25 grudnia przypada uroczystość Narodzenia Pańskiego, powszechnie nazywana świętami Bożego Narodzenia. Poprzedza je Wigilia 24 grudnia. » więcej 2023-12-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 grudnia » więcej 2023-12-24, godz. 11:00 225 lat temu urodził się Adam Mickiewicz 225 lat temu, 24 grudnia 1798 roku, urodził się Adam Mickiewicz, poeta i pisarz epoki romantyzmu, autor dramatu "Dziady" i epopei narodowej "Pan Tadeusz", działacz… » więcej 2023-12-24, godz. 09:00 205 lat temu po raz pierwszy wykonano kolędę Cicha noc Zarówno dziś, jak i w kolejnych dniach w wielu domach rozbrzmiewać będzie pieśń "Cicha noc", która stała się najsłynniejszą kolędą na świecie, śpiewaną… » więcej 2023-12-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 grudnia » więcej 2023-12-23, godz. 11:00 42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Katowice 42 lata temu, 23 grudnia 1981 roku, zakończył się strajk okupacyjny w Hucie Katowice. Jej pracownicy przez 11 dni protestowali przeciwko wprowadzeniu (13 grudnia… » więcej
9091929394
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »