Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-11, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
11 stycznia
1386 - W Wołkowysku poselstwo polskiej szlachty zawarło porozumienie z księciem litewskim Jagiełłą, na mocy którego Jagiełło miał poślubić Jadwigę Andegaweńską i objąć tron polski.

1397 – Papież Bonifacy IX wydał bullę o utworzeniu wydziału teologicznego przy Akademii Krakowskiej.

1893 - W Sanoku urodził się Kazimierz Piech, botanik, cytolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, żołnierz wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen.

1897 - W Stryju na Podolu urodził się Kazimierz Nowak, podróżnik, reporter, fotograf; w 2000 r. ukazały się jego relacje prasowe z podróży w latach 30. do Afryki pt. "Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd".

1904 - W Krakowie urodził się Adam Doboszyński, działacz Stronnictwa Narodowego; w 1936 r. zorganizował tzw. najazd na Myślenice, w czasie którego podpalono synagogę i niszczono sklepy żydowskie; podczas II wojny światowej przebywał w Londynie; po wojnie powrócił do Polski; aresztowany przez UB i oskarżony o współpracę z Niemcami, po brutalnym śledztwie skazany w pokazowym procesie na karę śmierci; stracony w 1949 r.

1911 - W Łodzi urodził się Jerzy Zarzycki, reżyser i scenarzysta, autor filmów "Żołnierz królowej Madagaskaru", "Miasto nieujarzmione", "Uczta Baltazara", "Kochankowie z Marony", uczestnik Powstania Warszawskiego.

1915 - W Lozannie zmarł Zygmunt Miłkowski, ps. Teodor Tomasz Jeż, pisarz, publicysta, działacz społeczny i niepodległościowy; współzałożyciel i prezes Ligi Polskiej.

1919 - Gen. Józef Dowbor-Muśnicki objął dowództwo nad Powstaniem Wielkopolskim.

1919 - Dekret Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby.

1924 - Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej.

1926 - W Ostrowie Wielkopolskim urodził się Jerzy Ofierski, satyryk, aktor estradowy, pisarz, dziennikarz.

1929 - W Warszawie urodziła się Wanda Wiłkomirska, skrzypaczka, pedagog; laureatka Konkursu Henryka Wieniawskiego w 1952 r.

1930 - W Ciechankach Łańcuchowskich na Lubelszczyźnie urodził się Witold Skaruch, aktor, reżyser teatralny; wystąpił m.in. w filmach "Zamach", "Ostatnia akcja", a także w serialu "Pogranicze w ogniu".

1933 - We Lwowie zmarł prof. Oswald Balzer, prawnik, historyk prawa.

1935 - W Nowym Jorku zmarła Marcelina Sembrich-Kochańska, śpiewaczka operowa, gwiazda nowojorskiej Metropolitan Opera.

1936 - W Warszawie urodził się Marian Kociniak, aktor filmowy i teatralny, od 1959 do 2009 r. związany z Teatrem Ateneum; niezapomniany Franek Dolas w komedii "Jak rozpętałem drugą wojnę światową" i pechowy Murgrabia z serialu "Janosik".

1937 - W Białymstoku urodził się Henryk Boukołowski, aktor, reżyser, współzałożyciel Teatru Adekwatnego w Warszawie.

1940 - W niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen zmarł z wycieńczenia prof. Michał Siedlecki, zoolog, pisarz; rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1921), profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; aresztowany przez gestapo w ramach Sonderaktion Krakau.

1944 - W Podszkodziu k. Ostrowca Świętokrzyskiego urodził się Maciej Damięcki, aktor, zagrał w takich filmach jak "Rzeczpospolita babska", "Tajemnica Enigmy", a także w serialach TV m.in. "Stawka większa niż życie", "Czas honoru", "Bodo".

1946 - W Grudziądzu urodził się Ryszard Poznakowski, wokalista, gitarzysta, kompozytor, członek zespołów "Czerwono-Czarni", "Trubadurzy".

1949 - W Lidzbarku Warmińskim urodził się Bogdan Borusewicz, członek KOR (1976-1981), współzałożyciel Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża (1978); główny organizator strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r.; członek prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" Gdańsk; po wprowadzeniu stanu wojennego jeden z przywódców podziemnej Solidarności; poseł na Sejm (1991-2001); w latach 2005-2015 marszałek Senatu; wicemarszałek Senatu IX kadencji i X kadencji.

1949 - Zlikwidowane zostało Ministerstwo Ziem Odzyskanych.

1957 - Zarząd Główny Związku Młodzieży Polskiej (ZMP) podjął uchwałę o rozwiązaniu związku.

1958 - W Teatrze Dramatycznym w Warszawie oficjalnie zainaugurował działalność kabaret "Koń", założony przez Jerzego Dobrowolskiego.

1962 - Premiera filmu Stanisława Barei "Dotknięcie nocy".

1963 - Premiera filmu "Jak być kochaną" w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.

1965 - W Warszawie urodziła się Edyta Bartosiewicz, piosenkarka, gitarzystka, kompozytorka, autorka tekstów i producentka muzyczna.

1967 - W Warszawie zmarł Arnold Szyfman, reżyser, założyciel i dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie.

1973 - W Krośnie Odrzańskim urodziła się Joanna Brodzik, aktorka znana m.in. z seriali "Kasia i Tomek", "Magda M.", "Graczykowie" oraz "Dom nad Rozlewiskiem".

1973 - Premiera serialu dla młodzieży "Gruby" w reżyserii Wojciecha Fiwka.

1978 - Grupa intelektualistów związanych z opozycją założyła w Warszawie Towarzystwo Kursów Naukowych, które zajęło się organizowaniem niezależnych wykładów i dyskusji, poszerzając inicjatywę tzw. Uniwersytetu Latającego.

1982 - Rada Atlantycka potępiła wprowadzenie stanu wojennego w Polsce i zaleciła państwom NATO wprowadzenie sankcji wobec PRL.

1983 - W Warszawie zmarł prof. Adam Kersten, historyk, badacz dziejów XVII-wiecznej Rzeczypospolitej.

1986 – Jerzy Kukuczka i Krzysztof Wielicki dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Kanczendzonga.

1992 - W Gorzowie Wielkopolskim zmarł Edward Jancarz, żużlowiec, medalista indywidualnych i drużynowych mistrzostw świata.

2001 - W Warszawie zmarł Jarema Junosza-Stępowski, aktor, piosenkarz.

2001 - W Warszawie zmarł Ignacy Machowski, aktor, zagrał m.in. w filmach "Popiół i diament", "Eroica", "Pociąg".

2005 - W Warszawie zmarł Jerzy Pawłowski, szablista, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata; w 1976 r. skazany za szpiegostwo "na rzecz jednego z państw NATO" na 25 lat więzienia i przepadek mienia.

2008 - W Warszawie zmarł Henryk Alber, gitarzysta jazzowy, kompozytor, autor muzyki do piosenki "Zaproście mnie do stołu".

2008 - W Warszawie zmarł Mieczysław Widaj, w latach 1946-1956 członek władz Wojskowego Sądu Rejonowego, a następnie Naczelnego Sądu Wojskowego, odpowiedzialny za ponad 100 wyroków śmierci na żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego.

2012 - W Warszawie zmarła prof. Hanna Świda-Ziemba, socjolog, wykładowca akademicki, działaczka opozycyjna w czasach PRL.

2015 - W Krakowie zmarła Danuta Michałowska, aktorka krakowskich teatrów Rapsodycznego i Starego, w latach 1981-84 rektor krakowskiej PWST.

2023 – W Katowicach zmarł Jan Ludwiczak – przewodniczący NSZZ "Solidarności" w kopalni Wujek w 1981 roku. W jego obronie, gdy został zatrzymany przez milicję w noc wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, w kopalni wybuchł strajk, zakończony pacyfikacją i śmiercią 9 górników.

Zobacz także

2023-12-20, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 20 grudnia » więcej 2023-12-19, godz. 13:00 Środa w Instytucie Śląskim – grudzień 2023 Otwarte zebranie naukowe z cyklu Środy w Instytucie Śląskim odbędzie się 20 grudnia 2023 r., o godz. 14.00 w sali 301 Instytutu Śląskiego. Wydarzenie będzie… » więcej 2023-12-19, godz. 11:00 Inwentarz archiwalny IPN w nowej odsłonie Inwentarz archiwalny jest ogólnodostępnym źródłem informacji o dokumentach historycznych przechowywanych w Instytucie Pamięci Narodowej. Elektroniczny katalog… » więcej 2023-12-19, godz. 09:00 100. rocznica powołania drugiego rządu Władysława Grabskiego 100 lat temu, 19 grudnia 1923 roku, został powołany drugi rząd Władysława Grabskiego, polityka narodowej demokracji, ekonomisty i historyka. Był też ministrem… » więcej 2023-12-19, godz. 08:30 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich 109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie… » więcej 2023-12-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 19 grudnia » więcej 2023-12-18, godz. 20:58 25 lat temu Sejm przyjął ustawę o Instytucie Pamięci Narodowej 18 grudnia 2023 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach, w 25. rocznicę uchwalenia ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, odbył się… » więcej 2023-12-18, godz. 13:00 12 lat temu zmarł Vaclav Havel, pisarz, pierwszy prezydent Republiki Czeskiej 12 lat temu, 18 grudnia 2011 roku, zmarł Vaclav Havel, dramatopisarz, dziewiąty i ostatni prezydent Czechosłowacji oraz pierwszy prezydent Czech. Działacz… » więcej 2023-12-18, godz. 11:00 Dzisiaj (18.12) nocne zwiedzanie dawnego komunistycznego więzienia przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie. Zwiedzanie odbędzie się w czterech osobnych turach (jedna tura może liczyć maksymalnie 16 osób). Wstęp wyłącznie dla osób pełnoletnich ! » więcej 2023-12-18, godz. 09:00 Kalendarium Grudnia ’70 14 grudnia 1970 r. w Stoczni Gdańskiej wybuchł strajk wywołany ogłoszonymi podwyżkami na artykuły pierwszej potrzeby, zwłaszcza na żywność. Rozpoczął… » więcej
9091929394
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »