Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-11, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
11 stycznia
1386 - W Wołkowysku poselstwo polskiej szlachty zawarło porozumienie z księciem litewskim Jagiełłą, na mocy którego Jagiełło miał poślubić Jadwigę Andegaweńską i objąć tron polski.

1397 – Papież Bonifacy IX wydał bullę o utworzeniu wydziału teologicznego przy Akademii Krakowskiej.

1893 - W Sanoku urodził się Kazimierz Piech, botanik, cytolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, żołnierz wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen.

1897 - W Stryju na Podolu urodził się Kazimierz Nowak, podróżnik, reporter, fotograf; w 2000 r. ukazały się jego relacje prasowe z podróży w latach 30. do Afryki pt. "Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd".

1904 - W Krakowie urodził się Adam Doboszyński, działacz Stronnictwa Narodowego; w 1936 r. zorganizował tzw. najazd na Myślenice, w czasie którego podpalono synagogę i niszczono sklepy żydowskie; podczas II wojny światowej przebywał w Londynie; po wojnie powrócił do Polski; aresztowany przez UB i oskarżony o współpracę z Niemcami, po brutalnym śledztwie skazany w pokazowym procesie na karę śmierci; stracony w 1949 r.

1911 - W Łodzi urodził się Jerzy Zarzycki, reżyser i scenarzysta, autor filmów "Żołnierz królowej Madagaskaru", "Miasto nieujarzmione", "Uczta Baltazara", "Kochankowie z Marony", uczestnik Powstania Warszawskiego.

1915 - W Lozannie zmarł Zygmunt Miłkowski, ps. Teodor Tomasz Jeż, pisarz, publicysta, działacz społeczny i niepodległościowy; współzałożyciel i prezes Ligi Polskiej.

1919 - Gen. Józef Dowbor-Muśnicki objął dowództwo nad Powstaniem Wielkopolskim.

1919 - Dekret Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby.

1924 - Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej.

1926 - W Ostrowie Wielkopolskim urodził się Jerzy Ofierski, satyryk, aktor estradowy, pisarz, dziennikarz.

1929 - W Warszawie urodziła się Wanda Wiłkomirska, skrzypaczka, pedagog; laureatka Konkursu Henryka Wieniawskiego w 1952 r.

1930 - W Ciechankach Łańcuchowskich na Lubelszczyźnie urodził się Witold Skaruch, aktor, reżyser teatralny; wystąpił m.in. w filmach "Zamach", "Ostatnia akcja", a także w serialu "Pogranicze w ogniu".

1933 - We Lwowie zmarł prof. Oswald Balzer, prawnik, historyk prawa.

1935 - W Nowym Jorku zmarła Marcelina Sembrich-Kochańska, śpiewaczka operowa, gwiazda nowojorskiej Metropolitan Opera.

1936 - W Warszawie urodził się Marian Kociniak, aktor filmowy i teatralny, od 1959 do 2009 r. związany z Teatrem Ateneum; niezapomniany Franek Dolas w komedii "Jak rozpętałem drugą wojnę światową" i pechowy Murgrabia z serialu "Janosik".

1937 - W Białymstoku urodził się Henryk Boukołowski, aktor, reżyser, współzałożyciel Teatru Adekwatnego w Warszawie.

1940 - W niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen zmarł z wycieńczenia prof. Michał Siedlecki, zoolog, pisarz; rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1921), profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; aresztowany przez gestapo w ramach Sonderaktion Krakau.

1944 - W Podszkodziu k. Ostrowca Świętokrzyskiego urodził się Maciej Damięcki, aktor, zagrał w takich filmach jak "Rzeczpospolita babska", "Tajemnica Enigmy", a także w serialach TV m.in. "Stawka większa niż życie", "Czas honoru", "Bodo".

1946 - W Grudziądzu urodził się Ryszard Poznakowski, wokalista, gitarzysta, kompozytor, członek zespołów "Czerwono-Czarni", "Trubadurzy".

1949 - W Lidzbarku Warmińskim urodził się Bogdan Borusewicz, członek KOR (1976-1981), współzałożyciel Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża (1978); główny organizator strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r.; członek prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" Gdańsk; po wprowadzeniu stanu wojennego jeden z przywódców podziemnej Solidarności; poseł na Sejm (1991-2001); w latach 2005-2015 marszałek Senatu; wicemarszałek Senatu IX kadencji i X kadencji.

1949 - Zlikwidowane zostało Ministerstwo Ziem Odzyskanych.

1957 - Zarząd Główny Związku Młodzieży Polskiej (ZMP) podjął uchwałę o rozwiązaniu związku.

1958 - W Teatrze Dramatycznym w Warszawie oficjalnie zainaugurował działalność kabaret "Koń", założony przez Jerzego Dobrowolskiego.

1962 - Premiera filmu Stanisława Barei "Dotknięcie nocy".

1963 - Premiera filmu "Jak być kochaną" w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.

1965 - W Warszawie urodziła się Edyta Bartosiewicz, piosenkarka, gitarzystka, kompozytorka, autorka tekstów i producentka muzyczna.

1967 - W Warszawie zmarł Arnold Szyfman, reżyser, założyciel i dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie.

1973 - W Krośnie Odrzańskim urodziła się Joanna Brodzik, aktorka znana m.in. z seriali "Kasia i Tomek", "Magda M.", "Graczykowie" oraz "Dom nad Rozlewiskiem".

1973 - Premiera serialu dla młodzieży "Gruby" w reżyserii Wojciecha Fiwka.

1978 - Grupa intelektualistów związanych z opozycją założyła w Warszawie Towarzystwo Kursów Naukowych, które zajęło się organizowaniem niezależnych wykładów i dyskusji, poszerzając inicjatywę tzw. Uniwersytetu Latającego.

1982 - Rada Atlantycka potępiła wprowadzenie stanu wojennego w Polsce i zaleciła państwom NATO wprowadzenie sankcji wobec PRL.

1983 - W Warszawie zmarł prof. Adam Kersten, historyk, badacz dziejów XVII-wiecznej Rzeczypospolitej.

1986 – Jerzy Kukuczka i Krzysztof Wielicki dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Kanczendzonga.

1992 - W Gorzowie Wielkopolskim zmarł Edward Jancarz, żużlowiec, medalista indywidualnych i drużynowych mistrzostw świata.

2001 - W Warszawie zmarł Jarema Junosza-Stępowski, aktor, piosenkarz.

2001 - W Warszawie zmarł Ignacy Machowski, aktor, zagrał m.in. w filmach "Popiół i diament", "Eroica", "Pociąg".

2005 - W Warszawie zmarł Jerzy Pawłowski, szablista, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata; w 1976 r. skazany za szpiegostwo "na rzecz jednego z państw NATO" na 25 lat więzienia i przepadek mienia.

2008 - W Warszawie zmarł Henryk Alber, gitarzysta jazzowy, kompozytor, autor muzyki do piosenki "Zaproście mnie do stołu".

2008 - W Warszawie zmarł Mieczysław Widaj, w latach 1946-1956 członek władz Wojskowego Sądu Rejonowego, a następnie Naczelnego Sądu Wojskowego, odpowiedzialny za ponad 100 wyroków śmierci na żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego.

2012 - W Warszawie zmarła prof. Hanna Świda-Ziemba, socjolog, wykładowca akademicki, działaczka opozycyjna w czasach PRL.

2015 - W Krakowie zmarła Danuta Michałowska, aktorka krakowskich teatrów Rapsodycznego i Starego, w latach 1981-84 rektor krakowskiej PWST.

2023 – W Katowicach zmarł Jan Ludwiczak – przewodniczący NSZZ "Solidarności" w kopalni Wujek w 1981 roku. W jego obronie, gdy został zatrzymany przez milicję w noc wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, w kopalni wybuchł strajk, zakończony pacyfikacją i śmiercią 9 górników.

Zobacz także

2023-12-29, godz. 10:00 Rośnie liczba eksponatów przekazywanych do nowego muzeum powstania Rośnie liczba eksponatów przekazywanych i wypożyczanych do nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Poznaniu, która ma być gotowa za trzy… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem 108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 29 grudnia » więcej 2023-12-28, godz. 15:00 Karta muzealna coraz bardziej popularna Belgijska karta muzealna bardzo popularna. Coraz więcej osób korzysta ze stałej przepustki do 235 muzeów i ponad 300 wystaw w całej Belgii. » więcej 2023-12-28, godz. 13:00 W Muzeum Narodowym w Krakowie 20 nowych wystaw [DŹWIĘK] Dwadzieścia nowych wystaw czasowych i pokazów w przyszłym roku przygotuje Muzeum Narodowe w Krakowie. Trzy duże ekspozycje zostaną zaprezentowane w gmachu… » więcej 2023-12-28, godz. 11:00 Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przygotowuje wniosek o wpis hutniczych tradycji na listę niematerialnego dziedzictwa W styczniu zostanie złożony wniosek o wpis tradycji hutniczych na listę niematerialnego dziedzictwa. Przygotowuje go Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Chodzi o… » więcej 2023-12-28, godz. 09:00 42 lata temu w kopalni Piast zakończył się podziemny strajk górników 42 lata temu, 28 grudnia 1981 roku, w kopalni "Piast" w Bieruniu zakończył się ostatni w Polsce strajk protestacyjny przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego… » więcej 2023-12-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 grudnia » więcej 2023-12-27, godz. 12:00 Obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego Główne obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego rozpoczęły się koło południa w Poznaniu. Zostanły złożone kwiaty na mogile pierwszego… » więcej 2023-12-27, godz. 11:45 105 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie 27 grudnia mija 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918 roku. Był to zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia… » więcej
8687888990
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »