Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-02, 07:30 Autor: PAP/Michał Szukała

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
2 stycznia
1570 – W zemście za potajemne pertraktacje rady miejskiej Nowogrodu Wielkiego z Litwą do miasta wkroczył car Iwan Groźny na czele oddziałów opriczników, którzy rozpoczęli trwające 5 tygodni grabieże i mordy tysięcy mieszkańców.

1587 - Zmarł bp Andrzej Patrycy Nidecki, filolog, humanista, komentator i wydawca pism Cycerona.

1657 - W pobliżu Chojnic na Pomorzu doszło do bitwy między wojskami polskimi a oddziałami Szwecji, które zaatakowały Rzeczpospolitą.

1665 - Stefan Czarniecki został hetmanem polnym koronnym.

1752 - Na Wołyniu urodził się Franciszek Zabłocki, duchowny katolicki, poeta, komediopisarz, jego znane dzieła to "Fircyk w zalotach" i "Sarmatyzm".

1872 - Ukazał się pierwszy numer "Kuriera Poznańskiego", dziennik ukazywał się do roku 1939.

1874 - W Wilnie urodził się Aleksander Prystor, członek OB-PPS i PPS-Frakcji Rewolucyjnej, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego; więziony przez władze carskie (1912-1917); w niepodległej Polsce minister pracy i opieki społecznej, minister przemysłu i handlu; poseł na Sejm; premier RP w latach 1931-1933; marszałek Senatu od 1935 do 1938 r.

1894 - Urodził się Józef Klukowski, artysta rzeźbiarz, dwukrotny medalista Olimpijskiego Konkursu Sztuki.

1907 - W Warszawie urodził się Tadeusz Żenczykowski, w II RP prezes Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej, szef propagandy OZN, poseł na Sejm (1938); od 1940 r. w Biurze Informacji i Propagandy KG ZWZ-AK; w latach 1954-1972 redaktor, a następnie zastępca dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

1911 - Na Podolu urodził się Bohdan Sałaciński, znany jako Andrzej Pomian, prawnik, historyk; szef Wydziału Propagandy Bieżącej w Biurze Informacji i Propagandy AK; po wojnie współzałożyciel Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa i jej korespondent w Waszyngtonie.

1918 - W Zakopanem urodził się Adam Bahdaj, prozaik, tłumacz, autor popularnych utworów dla młodzieży; w czasie II wojny światowej był kurierem tatrzańskim.

1921 - W Warszawie zakończył się I walny Zjazd ZHP.

1922 - W Warszawie urodził się Konstanty Jeleński, eseista, krytyk, współpracownik paryskiej Kultury i Zeszytów Literackich.

1922 - Watykan wydał dekret zatwierdzający stowarzyszenie Pobożny Związek Rycerstwa Niepokalanej, którego twórcą był o. Maksymilian Kolbe.

1923 - W Krasnymstawie urodził się Henryk Bąk, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Eroica", "Kwiecień" oraz serialu "Przygody psa Cywila".

1934 - W Kolonii urodził się Leopold Rene Nowak, reżyser, scenarzysta, aktor.

1939 - W Drozdowie pod Łomżą zmarł Roman Dmowski, przywódca obozu narodowego, dyplomata, współtwórca niepodległej Polski, główny ideolog polskiego nacjonalizmu.

1940 - W Warszawie urodził się Zbigniew Romaszewski, fizyk, działacz opozycji antykomunistycznej, członek KSS KOR i kierownik Biura Interwencyjnego; od 1980 r. w NSZZ "Solidarność", członek Prezydium Zarządu Regionu Mazowsze i Komisji Krajowej; organizator podziemnego Radia "S"; więziony w latach 1982-1984; kierownik Komisji Interwencji i Praworządności NSZZ "S" (1986-1989); senator RP w latach 1989-2011.

1940 - W Warszawie urodził się Tomasz Szarota, historyk, profesor Instytutu Historii PAN; badacz dziejów II wojny światowej.

1940 - Urodziła się Grażyna Kuroń, działaczka opozycji demokratycznej, żona Jacka Kuronia; po ogłoszeniu stanu wojennego internowana.

1943 – Niemieccy żandarmi zamordowali we wsi Boiska-Kolonia koło Solca nad Wisłą dwie polskie rodziny udzielające pomocy Żydom.

1943 - W Warszawie urodził się Edward Kłosiński, operator filmowy, autor zdjęć do filmów "Barwy ochronne", Człowiek z marmuru", "Pestka" i "Vinci".

1947 - W Zakopanem urodził się Andrzej Bachleda-Curuś, narciarz, wicemistrz (1974) i brązowy medalista (1970) mistrzostw świata w kombinacji alpejskiej, laureat nagrody UNESCO "Fair Play" (1969).

1948 - W Wałbrzychu urodził się Janusz Pałubicki, historyk sztuki, działacz opozycji antykomunistycznej; od 1980 r. członek NSZZ "Solidarność"; przewodniczący Tymczasowego Zarządu Regionu Wielkopolska NSZZ "S" (1982-1989); minister, koordynator służb specjalnych w latach 1997-2001.

1951 - Utworzone zostały Polskie Linie Oceaniczne i Polska Żeglugę Morska.

1955 - W Zabrzu urodził się Tadeusz Bradecki, aktor, reżyser teatralny; dyrektor naczelny i artystyczny Starego Teatru w Krakowie (1990-1996); w 2007 r. objął funkcję dyrektora artystycznego Teatru Śląskiego w Katowicach.

1957 - W Tomaszowie Lubelskim urodziła się Joanna Pacuła, aktorka, w latach 1979-81 aktorka Teatru Dramatycznego w Warszawie; w 1982 wyjechała do USA, gdzie wystąpiła u boku Lee Marvina w filmie "Gorki Park".

1957 - Utworzony został tygodnik "Polityka".

1963 - W Złocieńcu urodził się Krzysztof Myszkowski, kompozytor, wokalista, lider zespołu Stare Dobre Małżeństwo.

1971 - W Warszawie zmarł Jerzy Zarzycki, reżyser filmowy.

1973 - Polskie Radio rozpoczęło całodobową emisję programów.

1973 - Władze PRL wprowadziły książeczki walutowe - rejestrowano w nich zakupy dewiz dokonywane przez obywateli na zagraniczne wyjazdy prywatne.

1976 - Nadawanie rozpoczął IV Program Polskiego Radia.

1978 - Program I Polskiego Radia rozpoczął nadawanie audycji "Cztery pory roku".

1981 - W Rzeszowie grupa rolników rozpoczęła strajk okupacyjny w gmachu byłej WRZZ, domagając się rejestracji NSZZ Rolników "Solidarność Wiejska".

1982 - Stan wojenny: władze PRL rozwiązały Związek Artystów Scen Polskich.

1982 - Stan wojenny: W Warszawie ukazał się pierwszy numer podziemnego "Tygodnika Wojennego".

2006 - W Warszawie zmarła Lidia Wysocka, aktorka, piosenkarka, reżyser, założycielka kabaretu literacko-artystycznego "Wagabunda".

2013 - W Warszawie zmarła Teresa Torańska, dziennikarka i pisarka, była współpracowniczką tygodnika "Kultura" oraz "Kultury" paryskiej. Autorka wielu wywiadów, m.in. z komunistycznymi działaczami, przeprowadzonymi podczas stanu wojennego.

2013 - W Montevideo zmarł Ladislao Mazurkiewicz Iglesias, bramkarz reprezentacji Urugwaju polskiego pochodzenia, uczestnik mistrzostw świata w piłce nożnej w 1966, 1970 i 1974 roku.

2022 – W Warszawie zmarł Mirosław Kowalski, współpracownik KOR i podziemnej „Solidarności”, dziennikarz m.in. tygodnika „Solidarność”, „Financial Times” i „Jazz Forum” oraz szef działu fantastyki w Wydawnictwie Iskry. Doprowadził do przekształcenia podziemnej NOW-ej w tzw. „SuperNową”.

Zobacz także

2024-01-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 stycznia » więcej 2024-01-12, godz. 15:00 Krzysztof Szwagrzyk o pracach Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN w 2023 roku Ponad 50 miejsc przebadali w 2023 roku eksperci Biura Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej. Prace wykonano w Polsce, na Litwie i w Niemcze… » więcej 2024-01-12, godz. 14:00 92. urodziny Eugeniusza Szylara, ratującego Żydów podczas II wojny światowej Eugeniusz Szylar urodził się 12 stycznia 1932 roku w Markowej. Podczas II wojny światowej Szylarowie udzielili pomocy siedmioosobowej rodzinie żydowskiej pochodzącej… » więcej 2024-01-12, godz. 13:15 2023 rekordowy dla muzeów Ubiegły rok był rekordowy dla muzeów w Brukseli. Odwiedziło je prawie 5 milionów osób. Tak wynika z danych przedstawionych przez federację muzeów, skupiających… » więcej 2024-01-12, godz. 09:00 100 lat temu urodził się Henryk Kończykowski, ps. Halicz, żołnierz batalionu Zośka Sto lat temu, 12 stycznia 1924 roku, urodził się Henryk Kończykowski, pseudonim "Halicz", żołnierz legendarnego batalionu "Zośka", uczestnik Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-01-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 stycznia » więcej 2024-01-11, godz. 15:00 "Powstaniec 1863" wejdzie do kin w piątek. W Warszawie odbyła się premiera filmu "Powstaniec 1863" w reżyserii Tadeusza Syki - pierwszego od ponad 30 lat filmu fabularnego opowiadającego o powstaniu… » więcej 2024-01-11, godz. 13:00 Rok temu zmarł Jan Ludwiczak, przewodniczący "Solidarności" w kopalni Wujek Rok temu, 11 stycznia, w wieku 85 lat zmarł Jan Ludwiczak, przewodniczący "Solidarności" w kopalni Wujek w Katowicach w 1981 roku. To w jego obronie, gdy został… » więcej 2024-01-11, godz. 11:00 100 lat temu Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej 100 lat temu, 11 stycznia 1924 roku, Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej, zwanej reformą Grabskiego. Była to jedna z kluczowych… » więcej 2024-01-11, godz. 09:00 105 lat temu Józef Piłsudski podpisał dekret o ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby 105 lat temu, 11 stycznia 1919 roku, Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał dekret o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby. Był… » więcej
8081828384
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »