Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-31, 07:30 Autor: szuk/ aszw/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
31 grudnia
1435 - W Brześciu Kujawskim Polska zawarła pokój wieczysty z Zakonem Krzyżackim.

1655 - W Tykocinie zmarł książę Janusz Radziwiłł, wojewoda wileński, hetman wielki litewski, przywódca dysydentów na Litwie; w 1655 r. wspólnie z księciem Bogusławem Radziwiłłem podpisał w Kiejdanach ze Szwedami układ, w którym uznawał Karola X Gustawa za króla Polski i zgadzał się na detronizację Jana II Kazimierza.

1682 - Urodził Kasper Niesiecki, jezuita, genealog i heraldyk, autor "Herbarza polskiego".

1669 - Podczas polowania w okolicach Królewca zmarł książę Bogusław Radziwiłł; koniuszy wielki litewski; w 1655 r. wspólnie z księciem Januszem Radziwiłłem podpisał w Kiejdanach ze Szwedami układ, w którym uznawał Karola X Gustawa za króla Polski i zgadzał się na detronizację Jana II Kazimierza; w latach 1657-1669 gubernator Prus Książęcych; protektor kalwinizmu.

1726 - Papież Benedykt XIII kanonizował Stanisława Kostkę.

1770 - Konfederaci barscy rozpoczęli, trwającą do 14-15 stycznia, obronę Jasnej Góry wojskami rosyjskimi.

1771 - W Gałęzowie na Lubelszczyźnie urodził się Kajetan Koźmian, poeta, krytyk literacki, publicysta.

1856 - W Paryżu urodził się Wojciech Kossak, malarz, przedstawiciel nurtu malarstwa historycznego i batalistycznego.

1861 - W Harklowej koło Nowego Targu urodził się Włodzimierz Przerwa-Tetmajer, malarz, grafik, współzałożyciel i działacz PSL, pierwowzór postaci Gospodarza w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

1887 - W Przeworsku urodził się Jan Chmurowicz, generał WP; w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowodził obroną Przemyśla.

1888 - W Derebczynie koło Jampola urodził się Andrzej Pronaszko, malarz, scenograf.

1905 - W Siekierzyńcach na Wołyniu urodził się Tadeusz Breza, pisarz i dyplomata, autor powieści "Urząd" i zbioru esejów "Spiżowa brama".

1908 - W Buczaczu urodził się Szymon Wiesenthal, w czasie wojny więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, po jej zakończeniu tropiciel nazistów, założyciel Żydowskiego Centrum Dokumentacji Historycznej okresu Holokaustu.

1922 - W Krakowie urodziła się Halina Czerny-Stefańska, pianistka; w 1949 r. ex aequo z reprezentantką ZSRS Bellą Dawidowicz zdobyła pierwszą nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina.

1931 - W willi architekta Henryka Zaremby pod Lwowem w nocy z 30 na 31 grudnia doszło do zabójstwa jego siedemnastoletniej córki Elżbiety. Proces oskarżonej o dokonanie zbrodni guwernantki Rity Gorgonowej był jednym z najgłośniejszych w II RP.

1932 - Polscy matematycy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali szyfr "Enigmy" - niemieckiej maszyny kodującej.

1943 - W Warszawie w nocy z 31 grudnia na 1 stycznia działacze komunistyczni powołali Krajową Radę Narodową, jej przewodniczącym został Bolesław Bierut.

1944 - Krajowa Rada Narodowa powołała w miejsce PKWN Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej, na jego czele stanął Edward Osóbka-Morawski.

1948 - W Sochaczewie urodził się Jan Dworak, dziennikarz, publicysta, działacz opozycji w PRL, współtwórca wydawnictw drugiego obiegu, internowany w stanie wojennym; w 1989 r. uczestnik obrad Okrągłego Stołu, prezes zarządu TVP w latach 2004-2006, przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w latach 2010-2016.

1978 – W Polsce rozpoczęły się obfite opady śniegu, które zapoczątkowały tzw. zimę stulecia.

1979 - W Warszawie urodziła się Agnieszka Grochowska, aktorka; wystąpiła m.in. w filmie Agnieszki Holland "W ciemności" i w filmie Andrzeja Wajdy "Wałęsa. Człowiek z nadziei", w której zagrała rolę Danuty Wałęsy.

1982 - Rada Państwa zawiesiła na terenie całego kraju stan wojenny.

1986 - W Krakowie zmarł Olgierd Terlecki, pisarz, publicysta; w czasie II wojny światowej żołnierz 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa.

1986 - W Krakowie powstało Muzeum Fotografii.

1988 - Krzysztof Wielicki dokonał pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Lhotse.

1989 - Prezydent Wojciech Jaruzelski podpisał pakiet ustaw gospodarczych składających się na tzw. plan Balcerowicza.

1989 - Weszła w życie tzw. nowela grudniowa zmieniająca treść I rozdziału konstytucji PRL. Jej zapisy zmieniały nazwę państwa na „Rzeczpospolitą Polską” oraz godło na białego orła w koronie i usuwały artykuły dotyczące kierowniczej roli PZPR, przyjaźni ze Związkiem Sowieckim, wprowadzały zasady demokratycznego państwa prawnego, sprawiedliwości społecznej, pluralizm polityczny, swobodę działalności gospodarczej oraz ochronę własności.

1996 - W Warszawie zmarł Wiesław Drzewicz, aktor, znany m.in. z seriali "W labiryncie" i "07 zgłoś się"; dużą popularność zyskał dzięki roli dozorcy w radiowych "Matysiakach"; swojego głosu użyczył postaci Gargamela z animowanego serialu dla dzieci "Smerfy".

2002 - W Warszawie zmarł Kazimierz Dejmek, reżyser teatralny, aktor, dyrektor teatrów, minister kultury i sztuki w latach 1993-96.

2007 - W Katowicach zmarł Adam Skwira, jeden z przywódców strajku w kopalni "Wujek" na początku stanu wojennego; po strajku, krwawo stłumionym przez siły milicyjne, spędził w więzieniu półtora roku.

2015 - W Inowrocławiu zmarł Roman Bartoszcze - jeden z liderów "Solidarności Chłopskiej", działacz w NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność", wydawał pismo "Żywią i bronią", założyciel Polskiego Forum Ludowo-Chrześcijańskiego "Ojcowizna", poseł i pierwszy prezes odrodzonego PSL.

2020 – We Wrocławiu zmarł ojciec Maciej Zięba – teolog, filozof i publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej, doradca NSZZ "Solidarność" oraz dziennikarz "Tygodnika Solidarność", założyciel i dyrektor Instytutu Tertio Millennio w Krakowie oraz dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku.

2022 – W Watykanie zmarł Joseph Ratzinger, arcybiskup metropolita Monachium i Freising, kardynał, prefekt Kongregacji Nauki Wiary, w latach 2005-2013 papież Benedykt XVI, współpracownik i następca papieża Jana Pawła II.(PAP)

Zobacz także

2023-12-22, godz. 09:00 110 lat temu urodził się Józef Rzepka, żołnierz AK i antykomunistycznego podziemia 110 lat temu, 22 grudnia 1913 roku, urodził się Józef Rzepka, jeden z dowódców podziemia niepodległościowego oraz antykomunistycznego. Po wybuchu II wojny… » więcej 2023-12-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 grudnia » więcej 2023-12-21, godz. 13:00 Zabytkowe dyplomy w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej Po półrocznych pracach konserwatorskich w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie zaprezentowano 34 odrestaurowane dyplomy. Najstarszy z nich pochodzi… » więcej 2023-12-21, godz. 11:00 84 lata temu zginął prezydent Warszawy Stefan Starzyński 84 lata temu - pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 roku - został rozstrzelany przez Niemców Stefan Starzyński, prezydent Warszawy, który podczas wojny obronnej… » więcej 2023-12-21, godz. 10:00 Nowa wystawa główna w Muzeum Auschwitz-Birkenau Dziennik regionalny "Gazeta Krakowska" informuje, że jeszcze w tym roku rozpoczną się prace związane z nową wystawą główną w Muzeum Auschwitz-Birkenau… » więcej 2023-12-21, godz. 09:00 145 lat temu urodził się Jan Łukasiewicz, logik i filozof, minister w rządzie Paderewskiego 145 lat temu, 21 grudnia 1878 roku, urodził się Jan Łukasiewicz, wybitny logik i filozof, minister w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego, a także rektor Uniwersytetu… » więcej 2023-12-21, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 21 grudnia » więcej 2023-12-20, godz. 13:00 85 lat ma kolej linowo-terenowa na Gubałówkę 85 lat temu, 20 grudnia 1938 roku, uruchomiono kolej linowo-terenową na Gubałówkę, jeden z najpopularniejszych szczytów w polskich Tatrach. Kolejkę wybudowano… » więcej 2023-12-20, godz. 11:00 Podsumowanie projektu Hereditas - Digitalizacja i udostępnianie zbiorów Muzeum Liczba opublikowanych obiektów ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na platformie Cyfrowe MNW przekroczyła właśnie sto tysięcy. W ramach projektu "Hereditas"… » więcej 2023-12-20, godz. 10:00 Powstała kronika dokumentująca strajk studentów w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu w 1981 W Archiwum Akt Nowych w Warszawie zaprezentowano kronikę dokumentującą dzień po dniu strajk studentów w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu w 1981 roku… » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »