Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Kat…
2023-12-23, 11:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Katowice

Huta. [fot. IPN]
Huta. [fot. IPN]
42 lata temu, 23 grudnia 1981 roku, zakończył się strajk okupacyjny w Hucie Katowice. Jej pracownicy przez 11 dni protestowali przeciwko wprowadzeniu (13 grudnia 1981) stanu wojennego. Był to drugi, najdłuższy strajk tego okresu, po dwutygodniowym oporze stawianym pod ziemią przez górników z kopalni "Piast" w Bieruniu.
23 grudnia rano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Hucie Katowice podjął decyzję o swoim rozwiązaniu i zakończeniu strajku. Mimo że uczestnicy protestu spokojnie opuszczali teren kombinatu, władze przeprowadziły kilkugodzinną wojskowo-milicyjną operację "odblokowania" huty, używając pojazdów pancernych, armatek wodnych i śmigłowców.

Strajk w Hucie Katowice, która była sztandarowym zakładem pracy dla komunistów, rozpoczął się 13 grudnia 1981 roku. Wzięło w nim udział od trzech do pięciu tysięcy osób. Następnego dnia (14 grudnia) na teren huty weszły milicja i wojsko z czołgami, przejmując centralę telefoniczną i radiowęzeł. Strajkujący znaleźli się w stanie oblężenia. Tego dnia aresztowano około stu osób.

W kombinacie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, do którego dołączyli przedstawiciele załóg innych zakładów. Komunistyczna władza wszelkimi sposobami próbowała przerwać protest, wywierając presję i stosując realne groźby. Propaganda rozpowszechniała informację, że element antysocjalistyczny chce wysadzić w powietrze tlenownię i wygasić wielki piec. Wobec wieści o pacyfikacji kopalni Wujek, podczas której zginęło dziewięciu górników, MKS w Hucie Katowice zdecydował o zakończeniu protestu. 23 grudnia strajkujący zaczęli opuszczać hutę, a oddziały zbrojne spacyfikowały zakład. Według kierującego akcją podpułkownika Kazimierza Kudybki, w działaniach wzięło udział 4250 funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i blisko dwa tysiące żołnierzy. Byli wyposażeni w broń palną i mieli do dyspozycji między innymi 240 wozów pancernych, czołgi, bojowe wozy piechoty i trzy śmigłowce.

(więcej)

Wobec strajkujących w Hucie Katowice władza zastosowała represje, między innymi masowe zwolnienia z pracy. Kilkanaście osób, w tym przywódcy protestu i redaktorzy wydawanego "Wolnego Związkowca", zostało skazanych na kary więzienia od trzech i pół roku do siedmiu lat. Redaktor naczelny gazety - Zbigniew Kupisiewicz dostał pięć i pół roku więzienia za rzekome nawoływanie w piśmie do mordowania członków PZPR. Później internowano kolejnych 51 pracowników, inni musieli opuścić terytorium PRL w trybie natychmiastowym. Dwaj uczestnicy strajku - Włodzimierz Jagodziński i Ryszard Kowalski zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach. Ciało pierwszego znaleziono 13 października 1982 roku w Dąbrowie Górniczej, obok słupa wysokiego napięcia. Zwłoki drugiego wyłowiono z Wisły pod Krakowem, 30 marca 1983 roku. Prowadzący śledztwa uznali, że były to samobójstwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego, na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim do strajków przystąpiło ponad 50 zakładów pracy, w tym 25 kopalń. W większości protesty były długotrwałe. Najdłużej, bo dwa tygodnie, strajkowali górnicy z kopalni "Piast". Przebywali pod ziemią od 14 do 28 grudnia.

Akcja internowania przywódców "Solidarności" osiągnęła w tym regionie niezwykłe rozmiary. Pod koniec grudnia 1981 roku w siedmiu ośrodkach odosobnienia przebywało 1041 osób z województwa katowickiego.

Tylko w województwie katowickim siły milicyjno-wojskowe posunęły się do użycia broni palnej. Najpierw w kopalni "Manifest Lipcowy" (15 grudnia), w której raniły czterech górników, a dzień później w kopalni "Wujek", gdzie śmierć poniosło dziewięciu górników, a rannych zostało ponad 20-tu.

Po pacyfikacji strajków komunistyczne władze kontynuowały represje. Za udział w protestach w województwie katowickim zatrzymano 979 osób, spośród których 121 zostało skazanych na mocy wyroków sądowych. Według danych Służby Bezpieczeństwa, z pracy zwolniono 1445 osób.

Zobacz także

2024-01-01, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 1 stycznia » więcej 2023-12-31, godz. 11:00 Rok temu zmarł papież Benedykt XVI Rok temu, 31 stycznia 2022, o godzinie 9.34, w wieku 95 lat zmarł Benedykt XVI, 265. papież w historii. Wybrany po śmierci Jana Pawła II, stał na czele Kościoła… » więcej 2023-12-31, godz. 09:00 91 lat temu polscy matematycy złamali szyfr Enigmy 91 lat temu, 31 grudnia 1932 roku, polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali szyfr Enigmy, niemieckiej maszyny szyfrującej… » więcej 2023-12-31, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 31 grudnia » więcej 2023-12-30, godz. 13:00 Miłość i relacje jeńców wojennych pod lupą naukowców CMJW Historia związków małżeńskich, przyjaźni korespondencyjnych nawiązanych z "mateczkami wojennymi", które czasem kończyły się ślubami, i relacje wśród… » więcej 2023-12-30, godz. 11:00 85 lat temu zmarł arcybiskup Aleksander Kakowski, ostatni prymas Królestwa Polskiego 85 lat temu, 30 grudnia 1938 roku, zmarł arcybiskup Aleksander Kakowski, metropolita warszawski w latach 1913-1938, mąż stanu, ostatni prymas Królestwa Polskiego… » więcej 2023-12-30, godz. 09:00 135 lat temu urodził się Eugeniusz Kwiatkowski, ekonomista i polityk 135 lat temu, 30 grudnia 1888 roku, urodził się Eugeniusz Kwiatkowski, ekonomista, wicepremier, minister przemysłu i skarbu w II Rzeczypospolitej. Autor słynnego… » więcej 2023-12-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 30 grudnia » więcej 2023-12-29, godz. 13:00 105 lat Biblioteki Uniwersyteckiej KUL Biblioteka Uniwersytecka KUL obchodzi 105 lat istnienia. "W tym roku nie tylko Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II świętuje swoje okrągłe urodziny… » więcej 2023-12-29, godz. 11:00 60 lat temu zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata ratujący Żydów podczas II wojny światowej 60 lat temu, 29 grudnia 1963 roku, zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata, nieformalny przywódca tzw. Grupy Berneńskiej, ratującej Żydów podczas II wojny… » więcej
8788899091
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »