Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Kat…
2023-12-23, 11:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Katowice

Huta. [fot. IPN]
Huta. [fot. IPN]
42 lata temu, 23 grudnia 1981 roku, zakończył się strajk okupacyjny w Hucie Katowice. Jej pracownicy przez 11 dni protestowali przeciwko wprowadzeniu (13 grudnia 1981) stanu wojennego. Był to drugi, najdłuższy strajk tego okresu, po dwutygodniowym oporze stawianym pod ziemią przez górników z kopalni "Piast" w Bieruniu.
23 grudnia rano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Hucie Katowice podjął decyzję o swoim rozwiązaniu i zakończeniu strajku. Mimo że uczestnicy protestu spokojnie opuszczali teren kombinatu, władze przeprowadziły kilkugodzinną wojskowo-milicyjną operację "odblokowania" huty, używając pojazdów pancernych, armatek wodnych i śmigłowców.

Strajk w Hucie Katowice, która była sztandarowym zakładem pracy dla komunistów, rozpoczął się 13 grudnia 1981 roku. Wzięło w nim udział od trzech do pięciu tysięcy osób. Następnego dnia (14 grudnia) na teren huty weszły milicja i wojsko z czołgami, przejmując centralę telefoniczną i radiowęzeł. Strajkujący znaleźli się w stanie oblężenia. Tego dnia aresztowano około stu osób.

W kombinacie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, do którego dołączyli przedstawiciele załóg innych zakładów. Komunistyczna władza wszelkimi sposobami próbowała przerwać protest, wywierając presję i stosując realne groźby. Propaganda rozpowszechniała informację, że element antysocjalistyczny chce wysadzić w powietrze tlenownię i wygasić wielki piec. Wobec wieści o pacyfikacji kopalni Wujek, podczas której zginęło dziewięciu górników, MKS w Hucie Katowice zdecydował o zakończeniu protestu. 23 grudnia strajkujący zaczęli opuszczać hutę, a oddziały zbrojne spacyfikowały zakład. Według kierującego akcją podpułkownika Kazimierza Kudybki, w działaniach wzięło udział 4250 funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i blisko dwa tysiące żołnierzy. Byli wyposażeni w broń palną i mieli do dyspozycji między innymi 240 wozów pancernych, czołgi, bojowe wozy piechoty i trzy śmigłowce.

(więcej)

Wobec strajkujących w Hucie Katowice władza zastosowała represje, między innymi masowe zwolnienia z pracy. Kilkanaście osób, w tym przywódcy protestu i redaktorzy wydawanego "Wolnego Związkowca", zostało skazanych na kary więzienia od trzech i pół roku do siedmiu lat. Redaktor naczelny gazety - Zbigniew Kupisiewicz dostał pięć i pół roku więzienia za rzekome nawoływanie w piśmie do mordowania członków PZPR. Później internowano kolejnych 51 pracowników, inni musieli opuścić terytorium PRL w trybie natychmiastowym. Dwaj uczestnicy strajku - Włodzimierz Jagodziński i Ryszard Kowalski zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach. Ciało pierwszego znaleziono 13 października 1982 roku w Dąbrowie Górniczej, obok słupa wysokiego napięcia. Zwłoki drugiego wyłowiono z Wisły pod Krakowem, 30 marca 1983 roku. Prowadzący śledztwa uznali, że były to samobójstwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego, na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim do strajków przystąpiło ponad 50 zakładów pracy, w tym 25 kopalń. W większości protesty były długotrwałe. Najdłużej, bo dwa tygodnie, strajkowali górnicy z kopalni "Piast". Przebywali pod ziemią od 14 do 28 grudnia.

Akcja internowania przywódców "Solidarności" osiągnęła w tym regionie niezwykłe rozmiary. Pod koniec grudnia 1981 roku w siedmiu ośrodkach odosobnienia przebywało 1041 osób z województwa katowickiego.

Tylko w województwie katowickim siły milicyjno-wojskowe posunęły się do użycia broni palnej. Najpierw w kopalni "Manifest Lipcowy" (15 grudnia), w której raniły czterech górników, a dzień później w kopalni "Wujek", gdzie śmierć poniosło dziewięciu górników, a rannych zostało ponad 20-tu.

Po pacyfikacji strajków komunistyczne władze kontynuowały represje. Za udział w protestach w województwie katowickim zatrzymano 979 osób, spośród których 121 zostało skazanych na mocy wyroków sądowych. Według danych Służby Bezpieczeństwa, z pracy zwolniono 1445 osób.

Zobacz także

2024-08-01, godz. 13:26 Powstańcy wspominają 63 dni walk [DŹWIĘK] Mija 80 rocznica wybuchu powstania warszawskiego. Dla jego uczestników, mimo upływu lat to wciąż żywa historia. Formację w drużynach harcerskich, Szarych… » więcej 2024-08-01, godz. 11:21 Zmarła najstarsza uczestniczka powstania warszawskiego Zmarła najstarsza uczestniczka powstania warszawskiego - Barbara Sowa "Basia". Miała 106 lat. O jej odejściu poinformowała Fundacja "Nie zapomnij o nas", opiekująca… » więcej 2024-08-01, godz. 11:19 Muzeum Powstania Warszawskiego zostanie rozbudowane Rząd przeznaczy 100 milionów złotych na rozbudowę Muzeum Powstania Warszawskiego. Poinformował o tym podczas porannych uroczystości rocznicowych premier… » więcej 2024-08-01, godz. 09:00 80 lat temu Himmler rozkazał zgładzenie Stefana Roweckiego "Grota" 80 lat temu - 1 sierpnia 1944 roku - na wieść o wybuchu Powstania Warszawskiego jeden z głównych przywódców nazistowskich Niemiec Heinrich Himmler nakazał… » więcej 2024-08-01, godz. 08:00 80 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie To był największy zryw niepodległościowy Armii Krajowej i największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 80 lat temu, 1 sierpnia… » więcej 2024-08-01, godz. 07:00 W przeddzień 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego uczczono pamięć zrywu Msza święta i Apel Pamięci z okazji przypadającej 1 sierpnia 80. rocznicy Powstania Warszawskiego odbyły się w środę na stołecznym Placu Krasińskich… » więcej 2024-08-01, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 1 sierpnia » więcej 2024-07-31, godz. 18:20 Historycy o okolicznościach wydania rozkazu rozpoczynającego Powstanie Warszawskie Dokładnie 80 lat temu, podczas popołudniowej narady w mieszkaniu przy ulicy Pańskiej 67, podjęto decyzję o rozpoczęciu powstania warszawskiego. Rozkaz wydał… » więcej 2024-07-31, godz. 16:02 Nie żyje powstaniec warszawski Ireneusz Rudnicki ps. Emir Nie żyje powstaniec warszawski Ireneusz Rudnicki pseudonim Emir. Zmarł w Stanach Zjednoczonych w wieku 102 lat. Poinformowała o tym we wpisie na Facebooku fundacja… » więcej 2024-07-31, godz. 13:00 Pomiechówek: obchody 80. rocznicy niemieckiej egzekucji na terenie Fortu III Ginęli tam Polacy i Żydzi, w sumie nawet kilkanaście tysięcy osób. Dziś, w 80. rocznicę ostatniej niemieckiej egzekucji w Forcie III Pomiechówek, oddano… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »