Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Kat…
2023-12-23, 11:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Katowice

Huta. [fot. IPN]
Huta. [fot. IPN]
42 lata temu, 23 grudnia 1981 roku, zakończył się strajk okupacyjny w Hucie Katowice. Jej pracownicy przez 11 dni protestowali przeciwko wprowadzeniu (13 grudnia 1981) stanu wojennego. Był to drugi, najdłuższy strajk tego okresu, po dwutygodniowym oporze stawianym pod ziemią przez górników z kopalni "Piast" w Bieruniu.
23 grudnia rano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Hucie Katowice podjął decyzję o swoim rozwiązaniu i zakończeniu strajku. Mimo że uczestnicy protestu spokojnie opuszczali teren kombinatu, władze przeprowadziły kilkugodzinną wojskowo-milicyjną operację "odblokowania" huty, używając pojazdów pancernych, armatek wodnych i śmigłowców.

Strajk w Hucie Katowice, która była sztandarowym zakładem pracy dla komunistów, rozpoczął się 13 grudnia 1981 roku. Wzięło w nim udział od trzech do pięciu tysięcy osób. Następnego dnia (14 grudnia) na teren huty weszły milicja i wojsko z czołgami, przejmując centralę telefoniczną i radiowęzeł. Strajkujący znaleźli się w stanie oblężenia. Tego dnia aresztowano około stu osób.

W kombinacie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, do którego dołączyli przedstawiciele załóg innych zakładów. Komunistyczna władza wszelkimi sposobami próbowała przerwać protest, wywierając presję i stosując realne groźby. Propaganda rozpowszechniała informację, że element antysocjalistyczny chce wysadzić w powietrze tlenownię i wygasić wielki piec. Wobec wieści o pacyfikacji kopalni Wujek, podczas której zginęło dziewięciu górników, MKS w Hucie Katowice zdecydował o zakończeniu protestu. 23 grudnia strajkujący zaczęli opuszczać hutę, a oddziały zbrojne spacyfikowały zakład. Według kierującego akcją podpułkownika Kazimierza Kudybki, w działaniach wzięło udział 4250 funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i blisko dwa tysiące żołnierzy. Byli wyposażeni w broń palną i mieli do dyspozycji między innymi 240 wozów pancernych, czołgi, bojowe wozy piechoty i trzy śmigłowce.

(więcej)

Wobec strajkujących w Hucie Katowice władza zastosowała represje, między innymi masowe zwolnienia z pracy. Kilkanaście osób, w tym przywódcy protestu i redaktorzy wydawanego "Wolnego Związkowca", zostało skazanych na kary więzienia od trzech i pół roku do siedmiu lat. Redaktor naczelny gazety - Zbigniew Kupisiewicz dostał pięć i pół roku więzienia za rzekome nawoływanie w piśmie do mordowania członków PZPR. Później internowano kolejnych 51 pracowników, inni musieli opuścić terytorium PRL w trybie natychmiastowym. Dwaj uczestnicy strajku - Włodzimierz Jagodziński i Ryszard Kowalski zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach. Ciało pierwszego znaleziono 13 października 1982 roku w Dąbrowie Górniczej, obok słupa wysokiego napięcia. Zwłoki drugiego wyłowiono z Wisły pod Krakowem, 30 marca 1983 roku. Prowadzący śledztwa uznali, że były to samobójstwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego, na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim do strajków przystąpiło ponad 50 zakładów pracy, w tym 25 kopalń. W większości protesty były długotrwałe. Najdłużej, bo dwa tygodnie, strajkowali górnicy z kopalni "Piast". Przebywali pod ziemią od 14 do 28 grudnia.

Akcja internowania przywódców "Solidarności" osiągnęła w tym regionie niezwykłe rozmiary. Pod koniec grudnia 1981 roku w siedmiu ośrodkach odosobnienia przebywało 1041 osób z województwa katowickiego.

Tylko w województwie katowickim siły milicyjno-wojskowe posunęły się do użycia broni palnej. Najpierw w kopalni "Manifest Lipcowy" (15 grudnia), w której raniły czterech górników, a dzień później w kopalni "Wujek", gdzie śmierć poniosło dziewięciu górników, a rannych zostało ponad 20-tu.

Po pacyfikacji strajków komunistyczne władze kontynuowały represje. Za udział w protestach w województwie katowickim zatrzymano 979 osób, spośród których 121 zostało skazanych na mocy wyroków sądowych. Według danych Służby Bezpieczeństwa, z pracy zwolniono 1445 osób.

Zobacz także

2023-11-21, godz. 11:00 Film "Powstaniec 1863" niebawem w kinach To będzie epicka opowieść o księdzu generale Stanisławie Brzósce i największym polskim zrywie narodowym - powstaniu styczniowym. Tworzenie filmu "Powstaniec… » więcej 2023-11-21, godz. 09:00 17 lat temu doszło do katastrofy w kopalni Halemba 17 lat temu, 21 listopada 2006 roku, doszło do jednej z najtragiczniejszych katastrof we współczesnym polskim górnictwie. W wybuchu metanu i eksplozji pyłu… » więcej 2023-11-21, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 21 listopada » więcej 2023-11-20, godz. 16:49 IPN otrzymał archiwa Związku Polaków w Niemczech [DŹWIĘK] Związek Polaków w Niemczech przekazał do Instytutu Pamięci Narodowej swoje ponadstuletnie archiwum. Zbiór liczy kilkaset metrów dokumentów, zdjęć i nagrań… » więcej 2023-11-20, godz. 16:29 W Lublinie odnaleziono szczątki ofiar komunizmu Szczątki kolejnych ofiar komunistycznego terroru odnaleziono w Lublinie. Prace poszukiwawcze na cmentarzu przy ulicy Unickiej prowadził Zespół Biura Poszukiwań… » więcej 2023-11-20, godz. 13:00 25 lat temu zmarł Marian Brandys 25 lat temu - 20 listopada 1998 roku - zmarł Marian Brandys, pisarz i eseista, mistrz reportażu historycznego. Największą popularność przyniosły mu książki… » więcej 2023-11-20, godz. 11:00 ORP "Sokół" rozpoczął swoją ostatnią podróż Gazeta regionalna "Dziennik Bałtycki" informuje, że okręt podwodny ORP "Sokół" rozpoczął podróż z PGZ Stoczni Wojennej na Oksywiu do centrum Gdyni. Tam… » więcej 2023-11-20, godz. 08:00 Prawie 2 miliony euro za kapelusz Napoleona Bonaparte Za rekordową kwotę prawie dwóch milionów euro sprzedano na aukcji kapelusz należący do Napoleona Bonaparte. Kwota pobiła poprzedni rekord kapelusza napoleońskiego… » więcej 2023-11-20, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 20 listopada » więcej 2023-11-19, godz. 12:00 105 rocznicę walk o Lwów upamiętni Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej w Lublinie 105. rocznicę walk o Lwów upamiętni Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej w Lublinie. Msza święta w intencji obrońców Lwowa zostanie odprawiona… » więcej
107108109110111
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »